« جشن هالووین» در ایران چرا و چگونه ؟

«طبق معمول همیشه پسر چهارساله‌ام را آماده کردم که با هم برویم مهد کودک. وقتی به کلاس رسیدیم به جای معلمش با یک جادوگر ترسناک مواجه شدیم. پسرم از شدت ترس چسبید به من و شروع کردن به گریه کردن و اصلاً باور نکرد این همان مربی مهربان است که به مناسبت «جشن هالووین» خودش را شکل جادوگرها درست کرده است. پسرم حاضر نشد آن روز به مهدکودک برود و با من آمد اداره…».

اما «جشن هالووین» چیست؟

«جشن هالووین» یک جشن مسیحی و اساساً سنتی غربی است که مراسم آن سه شبانه روز ادامه دارد و در شب ۳۱ اکتبر (نهم آبان) برگزار می‌شود. بسیاری از افراد در این شب با چهره‌های نقاشی شده، لباس‌های عجیب و غریب و غیرمرسوم می‌پوشند و کودکان برای قاشق‌زنی و جمع‌آوری نبات و آجیل به در خانه دیگران می‌روند.این جشن در واقع توسط مهاجران ایرلندی و اسکاتلندی در سده نوزدهم در قاره آمریکا رواج پیدا کرده است.

یکی از نمادهای هالووین یک کدوتنبل است که درون آن را خالی کرده و برای آن چشم و ابرو و دهان به صورتی ترسناک درمی‌آورند و با روشن کردن شمع در درون کدوتنبل به آن جلوه‌ای ترسناک می‌دهند.

حضور در جشن‌های خیابانی و مراکز شهر با لباس رنگارنگ و عجیب و غریب و چهره‌های ترسناک و نقاشی شده، تزئین، کنده کاری کدو تنبل و روشن کردن شمعی درونش هم چو فانوس، آتش بازی و روشن کردن چراغ‌های کوچک هم چون ریسه از جمله فعالیت‌های این جشن است.

سیب بازی یکی دیگر از این رسم‌هاست؛ به طوری که در یک تشت پر از آب چند سیب می‌ریزند و بچه‌ها با دهان باید سیب‌های شناور در آب را بیرون بکشند. بازی‌های فال گیری و غیب‌گویی و پیش‌گویی کردن، شوخی و جوک تعریف کردن، بازدید از مکان‌های خالی از سکنه و ترسناک، تعریف کردن داستان‌های ترسناک و تماشای فیلم‌های وحشتناک هم از جمله رسم‌های مردم برای جشن «هالووین» است.

گفته می‌شود از میزان بیش از ۶ میلیارد دلاری که خرج هالووین می‌شود، میزان دو میلیارد دلار آن تنها برای شکلات‌های مخصوص این شب صرف می‌شود که در نهایت نزدیک به ۶۰۰ پوند (بیش از ۲۷۲ کیلوگرم) شکلات می‌شوند.

در بسیاری از نقاط جهان این مراسم براساس آیین‌های مذهبی پی گرفته می‌شود. از جمله حضور در مراسم کلیسایی و دعاخوانی با روشن کردن شمع بر سر قبر مردگان. برخی از مسیحیان هم در طول تاریخ در این روزها از خوردن گوشت در شب امتناع می‌کنند و به شب‌زنده‌داری می‌پردازند.

جشن هالووین در کشورهای زیاذی از جمله جمهوری خلق چین، ژاپن، فیلیپین، سنگاپور، استرالیا، نیوزیلند، بوسنی و هرزگوین، آلمان، ایرلند، ایتالیا، رومانی، روسیه، سوئیس، بریتانیا، کانادا، ایالات متحده آمریکا و سوئد برگزار می‌شود.

جشن هالووین چطور به ایران رسید؟

اما طی چند سال اخیر پای این جشن به ایران هم باز شده و تعداد افرادی که «هالووین» را جشن می‌گیرند،‌ کم نیست. البته طی یکی، دو سال اخیر این موضوع عمومیت بیشتری پیدا کرده و بسیاری از قنادی‌ها، کیک‌ها و شیرینی‌های مخصوص این شب‌ها را پشت ویترین‌هایشان قرار می‌دهند و سفارش هم می‌گیرند. بعضی از میوه‌فروشی‌ها هم کدوتنبل‌های تزئین شده‌ای را برای این مراسم آماده فروش کرده‌اند. حتی فروش زیورآلات نیز برای این شب مرسوم شده است و تجارت آن رواج پیدا کرده است.

پای «جشن هالووین» به تعدادی از مدارس غیرانتفاعی نیز باز شده است و از دانش‌آموزان خواسته می‌شود که ماسک و لباس‌های عجیب با خودشان به مدرسه بیاورند. این در حالی است که جشن هالووین ریشه در باورهای مسیحی و فرهنگ اروپایی – آمریکایی دارد و طبیعتاً تناسبی با فرهنگ‌ و سرگرمی‌های سنتی ایرانی ندارد؛ حتی اگر فرض کنیم چنین جشنی صرفاً بهانه‌ای برای شادی و دورهم بودن است، نمی‌توان نسبت به رواج آن بی‌تفاوت بود؛ بخصوص که کودکان و نوجوانان مهم ترین قشر درگیر با این مراسم هستند.

جشن مهرگان ایران نیز جشن پاییز است اما به جای ترساندن بقیه سرشار مهر ومحبت و شادمانی است. اگر مهرگان رابا تمام مراسمش جشن می گرفتیم شاید هرگز پای جشن های بی ربط به فرهنگ کشورمان باز نمی شد.

در ادامه می‌توانید، تصاویری را ببینید که نشان می‌دهد، شهر تا چه اندازه برای «هالووین» آماده شده است!