نوجوان امروزه بیشتر از هر زمان دیگری در معرض آسیبهای گوناگون قرار دارند. این آسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند، روانی و جسمی هستند و تنها محدود به دنیای واقعی هم نیستند؛ زیرا که دنیای مجازی نیز به مجموعه این آسیب‌ها افزوده شده است.
شناخت آسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند و آگاهی از وجود آن‌ها از یک طرف و همچنین دانستن راهکارهای پیشگیری از طرف دیگر، بسیار اهمیت دارد.
در این مقاله از مجله اینترنتی نوجوانها، درباره مهم‌ترین و شایع‌ترین آسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند در سال 2023 صحبت خواهیم کرد. با مطالعه این مقاله می‌توانید آگاهی خود را خطرات دنیای مدرن، افزایش دهید.
پیشنهاد مطالعه: رانندگی نوجوانها
معرفی بزرگ‌ترین آسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند
1. تصادفات رانندگی
یکی از مهم‌ترین آسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند، تصادفات رانندگی است. برخی از آمار نشان می‌دهد که در هر روز، حداقل 7 نوجوان بین 16 تا 19 سال جان خود را به خاطر تصادف رانندگی از دست می‌دهد یا دچار آسیبهای جدی می‌شود. برای جلوگیری از بروز چنین اتفاقاتی، این موارد را باید به نوجوان آموزش داد:
- زمانی که نوجوان مهارت کافی برای رانندگی ندارد یا هنوز گواهینامه خود را دریافت نکرده است، به هیچ وجه نباید رانندگی کند.
- سرعت غیرمجاز یکی از مهم‌ترین عوامل تصادفات شهری و جاده‌ای است، به همین دلیل نوجوان همیشه باید در این زمینه خود را کنترل نماید.
- بستن کمربند ایمنی نیز از دیگر مواردی است که نوجوان باید یاد بگیرد همیشه آن را انجام بدهد.
- و مورد آخر که البته در کشور ما بسیار اندک است، رانندگی بعد از مصرف الکل است؛ این مورد را نیز با تاکید فراوانی بر نوجوانان گوشزد کرد.
2. خودکشی یا خودآزاری
دومین دلیل مرگ بسیاری از نوجوانان بنا بر آمار و آسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند، خودکشی است. تحقیقات نشان می‌دهند که از سال 2007 تا 2017، آمار خودکشی در میان نوجوانان حدود 56 درصد افزایش پیدا کرده است. آمار خودکشی و خودآزاری روز به روز در حال افزایش است. خودکشی یا خودآزاری در میان نوجوانان ممکن است علل بسیار زیادی داشته باشد؛ اما قبل از آنکه به سراغ تشخیص علل این موضوع برویم، باید نشانه‌های آن را بشناسیم. با شناسایی نشانه‌های خودکشی در نوجوانان می‌توانیم از آسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند جلوگیری کنیم:
- احساس سربار بودن
- تنهایی و گوشه‌گزینی
- اضطراب زیاد
- احساس غم و اندوه بسیار
- استفاده از مواد مخدر
- خودآزاری
- افزایش خشم و عصبانیت
- نوسانات خلقی شدید
- اظهار به ناامیدی
- کم‌خوابی یا خواب زیاد
- صحبت درباره مرگ
- برنامه‌ریزی برای خودکشی و …
پیشنهاد مطالعه: دوست یابی در دوره نوجوانی
3. قرار گرفتن در معرض زورگویی
مواجه شدن با زورگویی همسالان یا بزرگسالان، یکی از شایع‌ترین آسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند. آمار موجود نشان می‌دهد که از 3 نوجوان، حداقل 1 نفر با زورگویی مواجه شده است. زورگویی بدان معناست که یک فرد، به عمد و به تکرار، فرد دیگری را مورد آزار و اذیت روانی یا فیزیکی قرار دهد. زورگویی حتی ممکن است در فضای مجازی نیز برای افراد رخ دهد.
از جمله چیزهایی که نشان‌دهنده قرار گرفتن نوجوان در معرض زورگویی هستند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- وجود خراش، کبودی یا زخم روی پوست نوجوان بدون دلیل موجه،
- بهانه آوردن برای نرفتن به مدرسه و عدم حضور در کلاس‌ها،
- کابوس دیدن یا خواب نامناسب،
- دل‌درد، سردرد یا دیگر دردهای جسمی بدون دلیل منطقی،
- عدم علاقه به درس خواندن یا افت تحصیلی،
- نگرانی، اضطراب، دمدمی مزاج شدن، افسردگی یا هرگونه احساسات غیرعادی دیگر بعد از بازگشت از مدسه.
4. مشکلات و عارضه‌های جنسی
متاسفانه آموزش رفتارهای درست جنسی و سلامت جنسی در کشور ما بسیار ضعیف است. همین موضوع می‌تواند منجر به بسیاری از عوارض و آسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند شود. از جملهآسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند در این زمینه، می‌توانیم به رفتارهای جنسی پرخطر، بارداری ناخواسته یا حتی بیماری‌های مقاربتی اشاره کنیم.
آموزش جنسی درست به نوجوانان بهتر است که از طرف پدر یا مادر انجام گیرد. هرچند که صحبت درباره چنین مسائلی در جامعه سنتی ایران می‌تواند یک تابو باشد، اما والدین باید سعی کنند که آموزش‌های لازم را به فرزندان خود ارائه بدهند. بدون شک زیر پا گذاشتن چند سنت کهنه و اشتباه، بسیار بهتر از آن است که بعدا فرزندمان با مشکلات ناخواسته و جبران ناپذیر دیگری رو به رو شود.
5. مصرف دخانیات
مصرف دخانیات را نیز می‌توان از جمله شایع‌ترین آسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند. امروزه مصرف دخانیات توسط نوجوان از هر زمان دیگری بیشتر شده است و سن مصرف آن نیز نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده است. نبود قوانین سفت و سخت در این باره و عدم کنترل دقیق بر این موضوع، عوارض بسیاری برای نوجوانان به همراه داشته است.
سیگار، ویپ، پاد، قلیان و گل (حشیش یا بنگ) از جمله مهم‌ترین دخانیاتی هستند که توسط نوجوانان مورد استفاده قرار می‌گیرند. مجددا حل این مشکل و کاهشآسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند یا جلوگیری از آن نیز بر عهده والدین است. والدین می‌توانند برای جلوگیری از بروز این آسیب، نکات زیر را در نظر داشته باشند:
- با نوجوان خود در این باره به صراحت صحبت کنید،
- قوانین مشخصی برای نوجوان خود وضع کنید،
- درباره آسیب انجام این کار با نوجوان خود صادقانه صحبت کنید،
- هم خودتان و هم نوجوانتان درباره آسیبهای این کار تحقیق کنید،
- یک الگوی مناسب برای نوجوان خود باشید.
6. مصرف الکل و مواد مخدر
مصرف الکل و مواد مخدر نیز از دیگر آسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند که می‌تواند هم سلامت فیزیکی و هم سلامت روان نوجوانان را تهدید کند. خیلی از والدین این طور گمان می‌کنند که به دلیل حرام و ممنوع بودن مشروبات الکلی در ایران، دسترسی به آن بسیار اندک است؛ اما حقیقت این است که سرانه مصرف الکل در کشور ما از بسیاری از کشورهای دنیا بیشتر است! همین ممنوعیت و قاچاقی بودن باعث شده است که کلاهبرداران با عرضه محصولات تقلبی، با سلامتی و جان افراد بازی کنند.
از طرف دیگر، مصرف مواد مخدری مانند هروئین، فنتانیل، ال اس دی، ماشروم، کدئین، ریتالین، ویکودین، پرکوست و اکسی‌کونتین نیز می‌تواند سلامت نوجوانان را تهدید کرده و آن‌ها را به دام اعتیاد گرفتار کند.
پیشنهاد مطالعه: علل دزدی در نوجوانان
7. اختلالات تغذیه‌ای و چاقی
در نهایت، اختلالات تغذیه‌ای و چاق را نیز می‌توان از جمله آسیب هایی که نوجوانان را تهدید می‌کند. نوجوانان در سنین نوجوانی به وزن و زیبایی اندام خود بسیار حساس هستند، به همین دلیل ممکن است با رفتارهای اشتباه، دچار کم‌خوری یا سو تغذیه شوند و سپس با عوارض جانبی آن دست و پنجه نرم کنند.
از طرف دیگر هم ممکن است به دلیل مشکلات روانی و اتفاقاتی که از نظر ذهنی آن‌ها را تحت تاثیر قرار داده، دچار پرخوری عصبی شوند. پرخوری نیز خود می‌تواند اضافه وزن و چاقی را به همراه داشته باشد. هر دو طرف را می‌توان نوعی اختلال تغذیه‌ای در نظر گرفت که برای درمان آن، باید به متخصصان روانشناس یا روانپزشک مراجعه کرد.
سوالات متداول
با آموزش‌های صحیح درباره پایبندی به قوانین، رعایت سرعت مجاز، بستن کمربند ایمنی و همین‌طور عدم رانندگی بعد از مصرف مشروبات الکلی، می‌تواند سلامت نوجوان را حفظ کرد.
با آموزش‌های لازم و همین‌طور یاد دادن رفتارها و اعمال درست در این زمینه، می‌توان سلامت نوجوان را حفظ کرد و او را به درست پرورش داد.
برای این کار بهتر است از متخصص کمک گرفت، متخصص می‌تواند ریشه این رفتارها را تشخیص دهد و سپس سبک زندگی درستی را برای نوجوان تجویز کند.
