حتما بارها از خیابان امام خمینی تهران گذر کرده اید اما تنها عده کمی از شما در بین مغازه های ابزارفروشی و شلوغی های هر روزه این خیابان سر در خانه مقدم را دیده اید. اما روزهای بهاری که تهران خلوت است و با وجود هوای تمیز و مطبوع، مجال برای پیاده روی و گشت و گذار در خیابان ها فراهم است، بازدید از خانه مقدم را به شما پیشنهاد می کنیم.
خانه ای رویایی که باور نمی کنید در این خیابان شلوغ و مرکز پایتخت هنوز زیبایی هایش را در خود نگاه داشته است.
خانه و موزه مقدم مربوط به اواخر دوره قاجار است و به واسطه داشتن اشیای تاریخی و گرانبها به یکی از گرانترین خانه های جهان مشهور شده است و متعلق به استاد محسن مقدم پسر کوچک تر احتساب الملک شهردار دوره ناصرالدین شاه قاجار است.
احتساب الملک دارای دو پسر به نام های حسن و محسن بود که جهت ادامه تحصیل به اروپا رفتند. حسن در فعالیت های ادبی، سیاسی و اجتماعی حضور فعالی داشت و در جوانی فوت کرد. از او نمایشنامه بسیار معروف «جعفرخان از فرنگ آمده» به جا مانده است. برادر کوچک تر ـ محسن ـ پس از اتمام تحصیلات خود در رشته های نقاشی، تاریخ هنر و باستان شناسی در سال 1315 ه.ش به وطن بازگشت و به همراه همسر فرانسوی خود «سُلما» در خانه پدری ـ محل کنونی موزه مقدم ـ ساکن گردیدند.
از ویژگیهای بارز این موزه همگون بودن نسبی فضای معماری با آثار تاریخی موجود در آن است و از قسمت های مختلفی شامل سه حیاط بیرونی، اندرونی و سرایداری تشکیل شده است.
اولین چیزی که توجه شما را جلب خواهد کرد حوض و شمعدانی و استفاده بسیار زیاد و مناسب و زیبا از رنگٰهای شاد مانند فیروزهای، آبی آسمانی و بنفش است.
معماری ایرانی با رعایت اصول ساخت باغ ایرانی در این خانه به خوبی به چشم میآید و گلکاری و فضاسازی انجام شده با گیاهان حال و هوای بسیار خوشی برای گردشگران فراهم میآورد.
در قسمت غربی این خانه ساختمان اربابی (برج) واقع شده است که استاد مقدم به همراه یکی از شاگردان در دانشکده هنرهای زیبا، دکتر ابوالقاسمی، در سال ۱۳۴۵ ساختهاند. این ساختمان با کاشیهایی از دوران قاجار تزیین و بخشهایی از هنرهای ایرانی در آن به نمایش گذاشته شده است.
در قسمت شمالی این ساختمان یک ایوان با چند طاق و ستون زیبا ساخته شده که مزین به کاشیهایی از دوران زندیه و قاجار است. در وسط این ایوان حوضچهای از جنس مرمر قرار دارد که از حمام فتحعلی شاه به اینجا منتقل شده و آبی که از آن جاری میشود توسط یک جوی باریک به داخل یک استخر میریزد.
دکتر مقدم این استخر را پس از سفر به اسپانیا و الگوبرداری از استخر و آبنماهای باغ الحمراء (باغی به جای مانده از دوران صدر اسلام اسپانیا ساخته است که در اطراف آن چند فواره قدیمی هم آب را به داخل استخر میپاشند.
حیاط اندرونی و بیرونی با یک دیوار به نام دیوار تجدد از هم جدا شده است. این دیوار از چند ستون با طاقهای کاشیکاری شده ساخته شده است. پایه این ستونها حجاری شده و یادآور ستونهای کاخ چهلستون اصفهان است.
در قسمت شمالی حیاط اندرونی ایوان زیبایی قرار دارد که از چهار ستون با سرستونهایی با گچبری کرنتی تشکیل شده که کار تزیینات این ایوان را هم دکتر مقدم به زیبایی هرچه تمامتر انجام داده است.از طریق دو راه پله مارپیچ میتوان به ایوان بزرگ دسترسی پیدا کرد.
دکتر مقدم به زیبایی دیوار این حیاط را با کاشی و ظروف قاجاری تزیین کرده
قسمت بعدی خانه حیاط اندرونی است که استاد مقدم و همسرش با الهام گرفتن از طرح فرش ایرانی آن را طراحی کردهاند.
یک حوض و آبنمای زیبا در وسط آن قرار دارد و در چهار طرف آن باغچههایی گلکاری شده تدارک دیده شده است.
دکتر مقدم به زیبایی دیوار این حیاط را با کاشی و ظروف قاجاری تزیین کرده و در وسط این دیوار هم یک طاقنمای زیبا با کاشیهای آبی رنگ ساخته است.
برای رسیدن به این خانه زیبا باید به خیابان امام خمینی تهران بروید و بین خیابان شیخ هادی و خیابان ولیعصر جنب بانک ملت دنبال پلاک 249 بگردید.