فوتوالی نام یک ورزش جدید است که از سال 1980 به عنوان یک ورزش جداگانه محسوب می شود. در واقع فوتوالی مخلوطی از چند ورزش است، قانون های این رشته ورزشی، شبیه والیبال است اما شما باید با پا توپ را وارد زمین حریف کنید.
ورزش جدید فوتوالی که حدود نیم قرن از اولین جرقه های ابداع آن می گذرد اکنون در جهان طرفداران خاص خود را دارد. این ورزش که از کشور برزیل می آید سراسر هیجان است و با پا بازی می شود. فوتوالی را می توان آمیخته ای از چند ورزش والیبال، فوتبال و سپک تاکرا دانست چون قانون های این رشته ورزشی، شبیه والیبال است اما شما باید با پا توپ را وارد زمین حریف کنید.
کسانی که برای اولین مرتبه فوتوالی را می بینند، خیلی سریع آن را با سپک تاکرا مقایسه می کنند اما این دو ورزش هیچ ربطی به هم ندارند. جدا از شکل و اندازه توپ، ورزشکاران سپک تاکرا قد کوتاهی دارند تا خوب بتوانند ضربه بزنند. در مقابل فوتوالی ها باید قد بلندی داشته باشند و البته بدن های کاملا آماده و منعطف. به هر حال باید انعطاف بدن هایشان این قدر باشد که بتوانند 220 سانتی متر بپرند و با پا اسپک بزنند. یکی دیگر از شرایط ورزشکاران فوتوالی در این است که کسانی که پیشینه بازی فوتبال داشته باشند در آن موفق ترند.
شرایط زمین فوتوالی هم که کاملاً خاص است و شبیه زمین والیبال ساحلی است و البته مقداری کوچک تر. سطح زمین باید از ماسه یکنواخت، مسطح، هموار و یک شکل باشد. ابعادش هم 18×9 متر است. تور و توپش هم که دیگر کاملا با سپک تاکرا متفاوت است. توپ فوتوالی هم اندازه و هم شکل توپ فوتبال است و البته با وزنی تقریبا کمتر از آن. ارتفاع تور هم در مسابقات رسمی 220 سانتی متر است.
شکل گیری و تثبیت
سواحل ریودو ژانیرو زادگاه فوتوالی است؛ جایی که مردم برزیل در فوتبال و والیبال این قدر به تکامل رسیده اند که این دو ورزش را با هم مخلوط کنند. ماجرا مربوط به نیم قرن و یا حتی قبل تر است. فوتبالیست های برزیلی عادت دارند توپ را روی زمین و هوا بچرخانند و خب برایشان خیلی جذاب بود که والیبال بازی کنند و نگذارند که توپ روی زمین بیفتد. اولین نفری که توپ را ول کرد و به جای دست با پا ضربه زد را کسی یادش نیست اما برای بچه های برزیلی این تفریح کم کم به تمرینات و بعد به یک ورزش جدید تبدیل شد.
از 32 سال قبل یعنی 1980 میلادی، فوتوالی ورزش جداگانه ای حساب می شود که دیگر دارای فدراسیون جهانی نیز شده است. ریودوژانیرو این ورزش را به ایالت های دیگر برزیل صادر کرد و کم کم کسانی که به فوتبال برزیل علاقه داشتند، با این ورزش آشنا می شدند. ستاره های برزیلی نیز به این رشته علاقه زیادی داشتند و خیلی زود فوتوالی قسمتی از تمرینات تیم ملی فوتبال و تیم های باشگاهی برزیل شد. این هم یعنی صدور ورزش به همه جای دنیا.
برزیلی ها مثل همه ورزش های دیگر توپ و پا، قهرمان بلامنازع این ورزش هستند. فوتوالی های برزیل هم خوب دریافت می کنند، هم خوب اسپک می زنند و هم خوب دفاع می کنند (فکرش را بکنید روی تور با پا دفاع می کنند).
تمرینات علمی
احتمالا از همان روزی که فوتوالی شناخته شده به قسمتی از تمرینات تیم های بزرگ هم راه پیدا کرده است. تیم های بزرگی چون رئال مادرید، منچستر یونایتد، چلسی و … قسمتی از تمرینات خود را به فوتوالی اختصاص داده اند. البته تیم ملی فوتبال ایران هم از زمان برانکو تا حال حاضر چیزی شبیه فوتوالی و با عنوان تنیس فوتبال را در تمرینات خود دارد. تنیس فوتبال با تورهای تنیس و توپ فوتبال برگزار می شود اما کمبود امکانات و زمین مناسب برای برگزاری فوتوالی سبب شده که مربی ها به همین تنیس فوتبال در تیم ملی ایران رضایت دهند.
ستاره های داخلی
دلتان می خواهد باور کنید یا نه اما اسطوره فوتبال ایران هم علاقه زیادی به فوتوالی دارد. علی پروین که بازی کردن والیبال یکی از تفریحاتش است، عادت دارد تعداد زیادی از توپ ها را با پا کنترل کند و از روی تور رد کند. البته قدیمی های فوتبال ایران هم نام جالبی برای فوتوالی انتخاب کرده بودند، والیبال پایی.
به غیر از علی پروین، علی کریمی نیز یکی از حرفه ای های فوتوالی است و از دیگر فوتبالیست های نام آشنای فوتوالی می توان به پژمان جمشیدی، ادموند بزیک، علی انصاریان، محمد نوازی، علی آذری، علی باغمیشه، میرشاد ماجدی و … اشاره نمود.
ستاره های خارجی
روماریو، ادموندو، زیکو، گواچو، ادموندو، رونالدینهو، کاکا، رونالدو، کارلوس و … ستاره های تیم ملی فوتبال برزیل هستند که در مقاطعی برای تیم ملی فوتوالی برزیل هم به میدان رفته و به این بازی می پرداختند.
فوتوالی هم اکنون علاوه بر برزیل در بیشتر کشورهای جهان طرفدار دارد و دارای تشکیلات رسمی است. کشورهایی نظیر آرژانتین، ایتالیا، مکزیک، فرانسه، هلند، تایلند، آمریکا، آلمان، کرواسی، کانادا، سوئد، اروگوئه، سوئیس، اسپانیا، پاراگوئه، پرتغال و …
همه ساله شرکت های معتبر به برگزاری تورنمنت های فوتوالی در نقاط مختلف جهان اقدام می کنند که چهره های مطرحی چون لیونل مسی، کاکا، ته ری هانری، رونالدینهو، فرانک لمپارد، فرناندو تورس و چهره های معروف فوتبال در آن شرکت می کنند.
کلاً اگر فوتبالیست ها در اروپا این ورزش را به صورت حرفه ای دنبال نکنند، در تمرینات حتماً به سراغش می روند.
فوتوالی در ایران
از اوایل سال 1387 و به دنبال پی گیری های سید حسین موسوی شفیق، ایران به عضویت فدراسیون جهانی فوتوالی در آمد. ایران پس از تایلند دومین کشور آسیایی بود که این رشته را فعال نموده بود. سازمان تربیت بدنی در اواسط سال 1387 رشته فوتوالی را به رسمیت شناخت و در سال 1390 با نظر معاونت ورزش قهرمانی به عنوان یک انجمن جدید تحت پوشش فدراسیون انجمن های ورزشی قرار گرفت.
قوانین کلی فوتوالی
فوتوالی یک ورزش بین المللی است که قوانین آن مثل والیبال است ولی مثل فوتبال با پا بازی می شود. بازی با سرویس آغاز می شود. سرویس زننده می تواند یک تپه روی زمین درست کند و توپ را روی آن قرار دهد و با پا سرویس را بزند.
یکی از مهمترین قوانین فوتوالی این است که توپ باید حداکثر با سه ضربه، وارد زمین تیم مقابل شود. بازیکنان حداکثر با سه ضرب می توانند توپ را وارد زمین حریف خود کنند. در واقع وقتی توپ وارد زمین می شود هر فرد اجازه این را دارد که تنها یک بار به توپ ضربه بزند مثل والیبال. زمانی امتیاز بدست می آید که توپ در زمین حریف به زمین اصابت کند یا حریف مرتکب خطا شود و یا نتواند توپ را برگشت دهد. مسابقات به صورت دو نفره و سه نفره برگزار می شود.
برای انجام فوتوالی نیازی به کفش نیست و بازیکن باید با پاهای برهنه روی ماسه های روان ساحل قدرتش را به نمایش بگذارد. در این ورزش تنها جایی از بدن که فعال نیست، دست ها هستند. شما فقط می توانید با بدن و پاهایتان، توپ را کنترل کنید و در این میان توری مثل تور والیبال، دو تیم را از هم جدا می کند.
زمین مسابقه
یک زمین ماسه ای به شکل مستطیل و به ابعاد 18 × 9 متر مربع. مناطق آزاد دور زمین حداقل باید 3 متر از خط اصلی باشد. برای مسابقات بین المللی منطقه آزاد باید حداقل 5 متر باشد.
شکل ظاهری زمین: سطح زمین باید از ماسه یکنواخت، مسطح، هموار و یک شکل باشد. برای مسابقات بین المللی ماسه باید حداقل 30 سانتی متر عمق داشته باشد.
سطح زمین نباید لیز یا لغزنده باشد و برای ورزشکار خطرساز گردد.
خط کناری زمین
نواری کناری زمین که محوطه مسابقه را نشان میده با نواری به قطر حداقل 5 و حداکثر 8 سانتیمتر باشد و اگر از طناب استفاده میشود قطر آن باید بین 20 تا 30 میلیمتر باشد.
روشنایی
برای مسابقات بین المللی نور برای مسابقه در شب باید بین 100 تا 1500 لوکس باشد.
تورها و دیرک ها
تور
اندازه تور 9.5 متر طول و 1 متر عرض می باشد و در مرکز زمین بوسیله دیرک ها نصب می گردد. تور باید طبق استاندارد ساخته شده باشد و اندازه هر سوراخ آن 10 سانتی متر باشد. و لبه های تور به وسیله نواری به اندازه 5 تا 8 سانتی متر محصور شده باشد.
آنتن ها
آنتن باید از یک جنس نرم و انعطاف پذیر باشد و 180 سانتی متر ارتفاع و 10 میلی متر قطر داشته باشد.آنتن باید 80 سانتی متر بالای تور باشد. آنتن باید به رنگ قرمز یا سفید باشد.
ارتفاع تور
بلندی تور برای مسابقات رسمی بزرگسالان باید 220 سانتی متر باشد.
دیرک ها
دیرک ها برای محکم کردن و برپایی تور است و باید 255 سانتی متر ارتفاع داشته باشد. پایه های هر دو دیرک باید بین 50 تا 100 سانتی متر در زمین فرو رفته باشد. هر نوع مانع یا چیزی که به ورزشکاران آسیب برساند باید حذف گردد.
توپ
مشخصات:
فشار توپ بین 0.56 تا 0.63
محیط توپ بین 67 تا 70 سانتی متر
توپ توصیه شده Mikasa Kickoff SWL 310 و Mikasa
namnak.com
