آشنایی با مفهوم رنگ ها در چرخه رنگ ایتن

رنگ ها دارای دسته بندی های متفاوتی هستند اما چرخه رنگ ایتن از مشهورترین آنها است. برای اینکه با چرخه رنگ ایتن بیشتر آشنا شوید، باید ابتدا رنگ های اصلی، رنگ های درجه دوم، رنگ های درجه سوم و رنگ های مکمل را بشناسید. رنگ در عکاسی بسیار حائز اهمیت است.

شاید این سوال برای شما پیش بیاید که یک عکاس چرا باید به شکل دقیق و علمی به رنگ شناسی بپردازد و اصلا چرا رنگ در عکاسی مهم است. شاید به نظر برسد که این مباحث بیشتر مناسب نقاشان و طراحان گرافیک است تا یک عکاس.

باید به این نکته توجه کرد که هر رنگی دارای مفاهیم خاص خودش است و استفاده از آن در ترکیب بندی در مجاورت با رنگ های دیگر مستلزم شناخت خصوصیات و ویژگی های آن رنگ است. رنگ ها نیز مانند تمام عناصر بصری ابزاری هستند که هنرمند چه نقاش و چه عکاس از آن ها برای انتقال اندیشه و هدف خود استفاده می کند و استفاده از ابزار بدون شناخت آن ها و عملکردشان ممکن نیست.

در ادامه به شناخت رنگ های اصلی، درجه دوم، درجه سوم و رنگ های مکمل می پردازیم و در نهایت قادر خواهید بود چرخه رنگی ایتن را تحلیل کنید.

رنگ های اصلی

تعریف درست رنگ های اصلی رنگ هایی هستند که از ترکیب هیچ رنگ دیگری حاصل نمی شوند بلکه رنگ های دیگر از ترکیب آن ها به وجود می آیند. همان طور که می دانید رنگ های اصلی سه رنگ قرمز، زرد و آبی هستند. اگر این سه رنگ را با هم مخلوط کنید، رنگ خاکستری تیره به وجود می آید.

رنگ های درجه دوم

رنگ های درجه دوم از ترکیب رنگ های اصلی حاصل می شوند. پس بنابراین رنگ های درجه دوم عبارتند از:

نارنجی (زرد + قرمز)
بنفش ( قرمز + آبی)
سبز (آبی + زرد)

رنگ های درجه سوم

رنگ های درجه سوم حاصل اختلاط رنگ های اصلی با رنگ های درجه دوم هستند. رنگ های درجه سوم عبارتند از:

قرمز بنفش، بنفش آبی، سبز آبی، سبز زرد، زرد نارنجی، قرمز نارنجی.

اکنون بار دیگر به چرخه دوازده رنگ ایتن دقت کنید و سعی کنید این رنگ ها را در آن تشخیص بدهید.

بنابراین چرخه رنگ ایتن در مثلث داخلی شامل رنگ های اصلی، در مثلث های کنار شامل رنگ های درجه ی دوم و در دایره شامل رنگ های درجه دوم و رنگ های درجه سوم هستند. توجه داشته باشید که رنگ وسط دو ضلع مثلث حاصل ترکیب رنگ های دو ضلع چپ و راست آن است.

رنگ های مکمل

به خاطر سپردن رنگ های مکمل بسیار آسان است. هر یک از رنگ های اصلی مکمل یکی از رنگ های درجه دوم است. پیش تر گفتیم که هر رنگ درجه دومی از ترکیب دو رنگ اصلی به وجود می آید. رنگ سوم که دخالتی در به وجود آوردن آن رنگ درجه دوم نداشته است، رنگ مکمل آن است. برای روشن تر شدن این موضوع مثال می زنیم:

سبز از ترکیب آبی و زرد به وجود می آید، پس رنگ مکمل آن قرمز است.
نارنجی از ترکیب رنگ قرمز و زرد به وجود می آید، پس رنگ مکمل آن آبی است.
بنفش از ترکیب رنگ آبی و قرمز به وجود می آید، پس رنگ مکمل آن زرد است.

ترکیب دو رنگ مکمل مانند ترکیب سه رنگ اصلی باعث به وجود آمدن خاکستری تیره می شود.

دوباره به چرخه رنگ ایتن برمی گردید. رنگ های مکمل در چرخه رنگ ایتن به صورت دو سر قطری از دایره روبه روی هم قرار می گیرند.

هر رنگی می تواند معنا و مفاهیم مخصوص خودش را داشته باشد و معانی در اغلب نقاط جهان مشترک است. شاید بتوان گفت رنگ ها نیز مانند انسان ها شخصیت های متفاوتی دارند. در این بخش می خواهیم به برداشت های رایج هر یک از این رنگ ها و رنگ های اصلی بپردازیم.

رنگ قرمز

رنگ قرمز رنگ پرتحرک و پر هیجانی است، نشان دهنده جوانی، سرزندگی، عشق و سرکشی است و حاکی از انرژی درونی، گرما و حرارت است. از طرفی می تواند نشان دهنده پایداری، مقاومت و شهادت باشد.

رنگ آبی 

آبی در مقابل قرمز قرار می گیرد. آرام، منطقی، عمیق و سرد است. می تواند از طرفی با معنویت گره بخورد و خاصیت آرام بخشی را ایفا کند.  مقاله تم تولد آبی  جشنی به سبک دریا و آسمان را هم ببینید.

رنگ زرد 

رنگ زرد در حالت خلوص می تواند تصویری از نور، روشنایی، فهم، خرد و دانایی باشد، ولی وقتی با سفید مخلوط می شود، سرد می شود و تردید را منتقل می کند.

رنگ سبز 

سبز رنگ بهار و طبیعت است و نوزایی، امید و تولیدی دوباره را منتقل می کند. در دین اسلام رنگ سبز رنگی مقدس شمرده می شود.

رنگ نارنجی

نارنجی رنگ بلوغ و شادابی و سرخوشی است. انرژی آن بسیار زیاد است و وقتی با سفید مخلوط می شود، از انرژی آن کاسته می شود و وقتی با سیاه مخلوط می شود، رو به خاموشی می رود.

رنگ بنفش

بنفش رنگی مرموز و اسرار آمیز است که وقتی به سمت قرمز می رود، انرژی آن می تواند دلهره آورد باشد و وقتی به سمت آبی میل می کند، آرام تر و متفکرانه تر می شود.