سوال :آیا پدر و مادرم حق بررسی فایل های گوشی من رو دارند یا خیر؟اگر بله، در چه زمینه ای این حق رو دارند یعنی قانونی یا دینی یا…من هیچ چیز بدی در تلفن همراهم ندارم ولی اصلا دوست ندارم مادرم یا پدرم آن را بررسی کنند.
پاسخ مشاور در باره حق بررسی فایل های گوشی
بهتر است برای پاسخ به سوالت بگویم که مادر و پدر حق نظارت دارند، حق دارند برای فرزند خود نگران شوند و حق دارند بدانند دنیای فرزندشان کجاست و او به چه چیزهایی مشغول است و نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که آن ها صرف ادعای فرزندشان که میگوید من به چیز بدی دسترسی ندارم خیالشان راحت باشد.
اما در کنار همه این حق ها، فرزند هم حق دارد که حریمی برای خودش داشته باشد، حق دارد احساس کند مورد اعتماد است، حق دارد بداند و از مادر و پدر خود بشنود که چرا تا این حد نگران هستند؟ نگران چه چیزهایی هستند و آیا به نظر آن ها غیر از چک کردن گوشی، راهی دیگر هم وجود دارد که امکان نظارت آن ها را فراهم کند؟
قوانین کشورها در مورد حق بررسی در مسایل فرزندان
معمولا در کشور های مختلف قوانین و عرف مشخصی برای دخالت والدین در کار فرزندان وجود دارد. در بسیاری کشورها سن 16 سالگی مرز استقلال فرزندان شناخته می شود و ازاین سن آن ها می توانند تا حدودی مشخص کنند که والدین در چه کارهایی می توانند دخالت کنند مثلا آیا مایل هستند اطلاعات پزشکی آنان در اختیار والدین قرار بگیرد یا نه ؟ همچنین معمولا بعد از 18 سالگی فرزندان مستقل از خانواده شناخته می شوند .
اما در بساری از جوامع سنتی تر مانند ایران، فرزندان تا سالهای زیادی در کنار خانواده زندگی می کنند و باید به نوعی توافق با والدین برسند. والدین معمولا نگران سلامت جسمی و روی فرزندانشان هستند و همین باعث می شود که بر آن ها نظارت کنند به ویژه اگر این فرزند در خانه والدین زندگی می کند.
نظارت والدین از نظر احکام شرعی
بسیاری از علما اعتقاد دارند که والدین تا قبل از بلوغ می توانند کاملا بر فرزندان نظارت داشته باشند و از آن ها حمایت کنند اما بعد از بلوغ والدین باید از طریق نصیحت و امر به معروف، فرزندان را هدایت کنند و مستقیما نباید در مسایل شخصی آن ها دخالت کنند.
پاسخ علما در باره سوال (آیا از نظر شرعی والدین حق کنترل کردن وسایل شخصی فرزندان مانند گوشی همراه، رایانه و … را دارند؟) را در زیر می توانید ببنید.
1. به طور کلی تجسس در کار دیگران صحیح نیست، مگر آن‌که مصلحت أهمّی اقتضای این کار را داشته باشد.
2. والدین در راستای مسائل تربیتی و در صورت ضرورت، می‌توانند نسبت به امور شخصی فرزند، اطلاع کسب کنند، ولی پس از رشد و بلوغ فرزند، غیر از امر به معروف و نهی از منکر وظیفه‌ای ندارند.
پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:
حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):
به طور کلی تجسس در کار دیگران صحیح نیست، مگر آن‌که مصلحت أهمّی که بی‌توجهی به آن ممکن نباشد اقتضا کند.
حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):
نسبت به قبل از بلوغ فرزند اگر مصلحت فرزند در این باشد مانعی ندارد، اما نسبت به بعد از بلوغ و رشد فرزند، مطابق ادله امر به معروف و نهی از منکر عمل شود.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):
جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورت قطعیه داشته باشد.
حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی (مد ظله العالی):
در راستای مسائل تربیتی مانعی ندارد.
پیشنهاد مطالعه
