من فخرالدین فخرالدینی هستم. پدر من از مهاجرینی بود که از آذربایجان باکو آمده بودند. در خانواده ما هنر موروثی است. پدرم شاعر، عکاس و یک انسان هنردوست بود. برادرم فرهاد، رهبر ارکستر و آهنگساز است و بقیه برادرانم هم دستی بر هنر و عکاسی دارند. پدرم همه ما را به کارهای هنری مانند موسیقی، نقاشی و عکاسی همیشه تشویق میکرد و هر چیزی هم که ما لازم داشتیم برایمان تامین میکرد. وقتی 16 ساله بودم در هنرستان کمالالملک یک سال مینیاتور کار کردم و رها کردم و به عکاسی روی آوردم.
عکاسی را بیشتر به دلیل شخصیتگرایی دوست داشتم. به این منظور که وقتی از شخصیتی عکس میگیری به چه شکلی برای نسلهای آینده که این شخصیتها را ندیدهاند نشان داده خواهد شد. البته با شیوه خاصی که طبیعی و رتوش نشده باشد. به مرور آثار عکاسهای بزرگی مثل کارش، هالزمان، اروینپین و استایکن را مطالعه کردم و تمایل بسیاری به پرتره پیدا کردم.
پرتره عزت اله انتظامی عکاس : فخرالدین فخرالدینی
برای راههای صحیحتر عکاسی با یوسف کارش آشنا شدم. در غرب آن ها تکنیکهای عکاسی بالاتری داشتند. در ایران هم عدهای از ارامنه کارهای رتوش شده انجام میدادند. من با این که رتوش را خوب بلد بودم ولی سبک کارشان را دوست نداشتم.
پس از اتمام تحصیلات برای ادامه تحصیل به آمریکا رفتم و در آرت آکادمی ، کلاسهایی مانند نورپردازی، نقاشی و عکاسی و تکنیک ظهور و چاپ شرکت کردم .
در آن دوران مساله مهم برای ما دانستن این نکته بود که چگونه آنان می توانستند عکسهای شش متری را ظاهر کنند؟ پس از مقداری مطالعه پی بردم که این کار خیلی ساده انجام میگیرد بهطوری که یک آخور از چوب درست کرده بودند و داخلش را با نایلون پوشانده بودند. دو نفر داروی ظهور چاپ عکس را را به ضعیفترین حد میرساندند و این را به صورت لوله در دارو میچرخاندند و حدود 12 دقیقه طول میکشید تا عکس ظاهر شود. در آن زمان این روشها در ایران مرسوم نبود و کسی نمیتوانست عکسهای بزرگ را ظاهر کند.
پرتره ی سعید نفیسی (نویسنده) عکاس: فخر الدین فخر الدینی پرتره ی استاد شهریار عکاس: فخر الدین فخر الدینی
پس از اتمام تحصیلات به ایران بازگشتم و شخصیتگرایی را شروع کردم و از هنرمندان و نویسندگان بزرگ عکس گرفتم. سعی من همیشه بر این بود که با این افراد در ارتباط باشم و البته گاهی هم افسوس خوردم که از بعضی نتوانستم عکس بگیرم.
با بعضی از این هنرمندان از قبل آشنایی داشتم. به طور مثال شهریار با پدرم از ایام قدیم دوست بود و عکس گرفتن از او برایم آسان بود یا فریدون مشیری که نسبتی با همسر من داشت یا جناب سایه که با برادرم فرهاد دوست بود. با هرکس هم که میخواستم عکس بگیرم ابتدا کمی معاشرت میکردم تا چهره و اخلاقش را بهتر بشناسم و بعد عکس برداری را شروع میکردم. این که عکاس چه زمانی عکس برداری کند، چه کادری ببندد، چگونه نورپردازی کند برای نشان دادن شخصیت مهم است و این ها چیزهایی است که بر اساس مرور زمان به دست میآید.
پرتره فریدون مشیری(شاعر) عکاس: فخر الدین فخر الدینی پرتره هوشنگ ابتهاج (شاعر-موسیقی دان) عکاس: فخر الدین فخر الدینی
مقداری با موسیقی آشنایی دارم و تار میزنم ولی هنوز شاگردم و خیلی یاد نگرفتهام. 30 سال است که روی دستگاه سهگاه موسیقی کار میکنم. خاطرم میآید یک روز از استادم پرسیدم که : استاد چطور انگشتهایتان را روی سیم میگذارید؟ استاد عبادی گفت: «فخرالدین، این را خودم هم نمیفهمم، بیشتر احساس میکنم.» کار عکاسی هم همین حالت را دارد یعنی آدمی باید که آن لحظه را حس کند و عکس را بگیرد .
اولین دوربین عکاسیم را از عکاسی آلمانی به نام شارکویسکی، هدیه گرفتم هنوز هم با همان دوربین کار می کنم. من حدود 50 سال است که روی تکنیک های عکاسی کار میکنم تحصیلات آکادمیک تنها 30درصد به عکاسی یا هر هنر دیگر کمک میکند ولی تجربه عملی 70درصددر موفقیت یک فرد نقش دارد
من حدود 14 سال در دانشگاه هنرتهران ، درسهای نورپردازی و فنون بازسازی عکس را تدریس کردم. نقاشی را هم از سن 11 سالگی شروع کردم. در همان 11سالگی اثری از فردوسی را که کار میر مصور ارژنگی بود کپی کردم. امروز خودم هم باورم نمیشود که در آن سن چنین کاری را کشیده باشم. نقاشی به کار عکاسیام خیلی کمک کرده و در واقع تلفیقی از عکس و نقاشی است .به نظر من مهمترین مساله در هر هنری علاقه است و کسی که عاشق کار باشد موفق میشود.
*******************************************
پرتره ی دکتر هشترودی ( ریاضی دان ) عکاس: فخر الدین فخر الدینی- پرتره ی فرهاد فخرالدینی ( اهنگساز ) عکاس: فخر الدین فخر الدینی
یکی از رشته های عکاسی ، عکاسی پرتره یا همان عکاسی از چهره است . هرچند که امروزه به اشتباه عکاسی پرسنلی یعنی عکس گرفتن برای کارت های هویت به عکاسی پرتره مشهور شده است اما عکاسی پرتره کاری هنری وبسیار پرزحمت است . در این شیوه عکاس با تلاش بسیار سعی می کند تا شخصیت فردی را که از او عکاسی می کند به بیننده بشناساند . یکی از بهترین عکاسان پرتره ایران استاد فخرالدین فخرالدینی است .
استاد فخر الدینی اصولا اهل تحقیق و مطالعه است و تلاش میکند جریانات اصلی عکاسی فعال در جهان را همیشه دنبال کند. عکسهایی که او از طبیعت میگیرد در نگاه اول قابل تشخیص نیست که عکس است یا نقاشی، آنقدر هنرمندانه این کار را میکند که بیننده ابتدا خیال میکند که تصاویر نقاشی است.
مناظری که از ایران عکاسی کرده است در تمامی جهان شهرت دارد. در کنار آن پرترههایی از شخصیتهای علمی، ادبی، فرهنگی و اجتماعی تهیه کرده است همچنین کتاب فوقالعاده و نفیس“ چهرهها “که مجموعه آثار پرتره فخرالدین در آن چاپ شده است. این همه دست به دست هم داده است که او را به یک عکاس منحصر به فرد تبدیل کند.
استاد فخرالدینی در کارگاهش
یکی از پیشگامان عرصه «پرترهنگاری» در ایران است که علاوه بر عکاسی، دستی هم بر هنرهای نقاشی و موسیقی دارد. عکسهای بسیاری از اهالی علم و فرهنگ ایران را میتوان در آلبوم عکسهای وی یافت. عکسهایی که در قاب دوربین استاد جای گرفتهاند، شخصیت این بزرگان را بر خاطر نسلهایی که آنها را ندیدهاند ثبت کرده است. فخرالدین فخرالدینی این روزها با کولهبار بیش از نیمقرن عکاسی به 80سالگی پا میگذارد.
تصاویر دیدنی از دختران ایرانی در دوره قاجار