اصطلاحات مهم در علم زلزله شناسی

چند اصطلاح مهم در زمین لرزه

برای درک بهتر زمین لرزه، چند اصطلاح را برایتان توضیح می دهم.

صفحات تکتونیک

این صفحات، لایه های بزرگی هستند که لایه های بالایی زمین را تشکیل می دهند. آنها به طور مداوم کش می آیند، حرکت می کنند، به زیر هم سر می خورند و به هم برخورد می کنند. حتی اگر به طور مداوم در حال حرکت باشند، ما متوجه نمی شویم. هر لایه بین 80 تا 400 کیلومتر ضخامت دارد.

گسل

خطوط ضعیفی وجود دارند که در صفحات، معمولا در سطح زمین، گسترش می یابند. انواع گوناگونی از گسل وجود دارد. انواع اصلی شامل شیب طبیعی، شیب معکوس، شیب تند و شیب مورب می شود. زیر مرکز، محلی زیر سطح زمین است که زمین لرزه شروع می شود. مرکز زلزله دقیقا بالای زیر مرکز در سطح زمین قرار دارد.

زلزله نگار و مقیاس ریشتر

زلزله نگار وسیله ای است که دانشمندان برای اندازه گیری بزرگی یک زمین لرزه استفاده می کنند. از طرف دیگر، مقیاس ریشتر یک مقیاس یا اندازه گیری است که برای مقایسه ی زمین لرزه استفاده می شود. این مقیاس در سطح 10 تایی محاسبه می شود. به عنوان مثال، یک زمین لرزه با بزرگی 4 ریشتر، 10 بار بزرگتر از یک زمین لرزه با بزرگی 3 ریشتر است. به عنوان یک راهنمایی، زمین لرزه بین 5-3 ریشتر ملایم، 7-5 ریشتر متوسط، 8-7 ریشتر بزرگ، و 8 به بالا مهیب در نظر گرفته می شوند و معمولا مخرب می باشند.

زمین لرزه چگونه اتفاق می افتد؟

برای اینکه بهتر بفهمیم یک زلزله چگونه اتفاق می افتد، به تصویر نگاه کنید.
زلزله در پوسته زمین گسترش می یابد. پوسته شامل سطح زمین، سطوح زیر دریا، پایین کف دریاها می شود. قسمت داخلی زمین، انرژی زیادی دارد. مقداری از این انرژی از طریق شکاف ها و فعالیت آتش فشانی خارج می شود. ولی بخشی از آن در بخش داخلی زمین در پوسته ذخیره می شود.
پوسته خارجی زمین در محلی مانند یک پازل کامل شده همراه با لبه ها و خطوط زبر و خشن نگهداری می شود. انرژی ذخیره شده در این مکان موجب می شود قطعات به روی هم سر بخورند، بلغزند، ضربه بزنند و دور هم بچرخند. این همان کارهایی است که صفحات تکنونیک انجام می دهند.

بعد از مدتی، انرژی ایجاد شده و حرکت موجب می شوند کشش بزرگی در صفحات به وجود آید. از اینرو، فشار بزرگی در خطوط گسل به وجود می آید. این فشار شدید که در نتیجه ی انرژی ایجاد شده می باشد، موجب می شود خطوط گسل راه را باز کنند و صفحات بر خلاف یا در مقابل هم حرکت نمایند.
در این مرحله، زمین لرزه اتفاق می افتد. در تشکیل امواج زلزله (مانند امواج آب)، انرژی متصاعد کننده به سمت خارج از گسل در تمام مسیر ها می رود. هنگامی که امواج به سطح زمین می رسند، زمین و هر چه بر روی آن است را می لرزانند، خانه ها و ساختمان ها را متلاشی می کنند.