اختصاصی نشریه اینترنتی نوجوان ها
پلاکت ها:
این سلول های بیضی شکل کوچک که در مغز استخوان تولید می شوند، به لخته شدن خون کمک می کنند. وقتی قسمتی از رگ آسیب می بیند، پلاکت ها فورا” در آن جا جمع شده، رگ را مهر و موم و از نشت خون جلوگیری می کنند. آن ها در جریان خون تنها 9 روز زنده اند و بعد از این مدت توسط سلول های جدید جایگزین می شوند.
خون همچنین حاوی پروتئین مهمی به نام فاکتورهای انعقادی است که در فرآیند لخته شدن خون نقش بسزایی دارند. اگر چه پلاکت ها به تنهایی می توانند رگ های آسیب دیده را ترمیم یا خونریزی های کوچک را متوقف کنند اما بدن به فاکتورهای انعقادی برای تولید لخته قوی و پایدار نیازمند است. پلاکت ها و عوامل انعقادی باید با هم به شکل توده های جامدی دربیایند تا در خراش ها، زخم ها و بریدگی ها، جلوی خونریزی را چه در خارج چه در داخل بدن بگیرند. روند لخته شدن خون مانند تشکیل و تکمیل یک پازل با قطعات به هم پیوسته است. وقتی آخرین قطعه در جای خود قرار گیرد، لخته شدن خون انجام می گیرد اما اگر حتی یک سلول در جای خود قرار نگیرد، این کار انجام شدنی نیست. اگر زمانی عروق خونی بزرگ دچار بریدگی شوند، در این حالت دیگر بدن، خود قادر به انعقاد کامل نیست. در این موارد از پانسمان یا بخیه برای کنترل خونریزی کمک می گیریم.
علاوه بر سلول ها و عوامل لخته شدن، خون حاوی مواد مهم دیگری نیز می باشد، مانند مواد مغذی که توسط دستگاه گوارش پردازش شده اند. هم چنین حامل هورمون های آزاد شده توسط غدد درون ریز است که آن ها را به قسمت هایی از بدن که به آن ها نیاز دارند می رساند.
نکته جالب در مورد خون این است که سلول های خونی و برخی از پروتئین های موجود در خون می توانند با انتقال از شخصی به شخص دیگر جایگزین و تکمیل شوند . این فرآیند را انتقال خون می نامند.
علاوه بر انتقال کل خون، افراد می توانند یک جزء خاص از خون را که به آن نیاز دارند دریافت کنند. ممکن است کسانی کمبود پلاکت یا گلبول قرمز یا گلبول سفید داشته باشند. متخصصین ما می توانند بعد از دریافت خون از فرد سالم، خون را به بخش های مختلف تجزیه کرده و به تناسب نیاز مورد استفاده قرار دهند.
اصلی که باید در انتقال خون مورد توجه قرار گیرد این است که گروه خونی فرد اهدا کننده خون دقیقا” باید مطابق با گروه خونی فرد گیرنده خون باشد.
انواع گروه های خون:
اگرچه انواع خون از عناصر اساسی مشابه ساخته شده است اما با هم یکسان نیستند. این تفاوت بر اثر وجود یا عدم وجود آنتی ژن های خاص موجود در آن ها می باشد. از آن جا که برخی از آنتی ژن ها می توانند خون غیر مشابه را در جهت سیستم ایمنی بدن، مورد حمله قرار دهند، بنابراین انتقال خون ایمن به مشخص کردن دقیق و درست نوع گروه خونی قابل تطبیق وابسته است. گروه های خونی عبارتند از : A _ B _ AB _ O که هرکدام به دو گروه مثبت و منفی تقسیم می شوند.
عوامل مشکل ساز در خون:
بسیاری از اوقات عامل های موجود در خون عادی هستند اما گاهی وقت ها اختلالات خونی و بعضی بیماری ها می توانند مشکلاتی را ایجاد کنند. بیماری های خونی هستند که معمولا” افراد جوان را تحت تأثیر قرار می دهند. این اختلالات می تواند ناشی از کمبود هر یک از سه نوع سلول خونی (گلبول قرمز، گلبول سفید یا پلاکت) و یا پروتئین و مواد شیمیایی موجود در پلاسما که مسئول لخته شدن خون هستند، باشد.