از دوران دبستان و نوشتن املا مدتها گذشته اما گاه و بیگاه در تفاوت گذار و گزار دچار اشتباه میشویم. مثلاً در کلماتی مانند: قانون گذار، نماز گزار، خدمت گزار و مانند آن ها. اصلی ترین روش برای شناخت تفاوت این ترکیبها ، توجه به شکل نوشتن فعلهای “گذاشتن” و “گزاردن” و معنی آن هاست. در ادامه کلماتی با گذار و گزار را بررسی می کنیم.
در مورد مصدر گزاردن: (= گزاریدن)
معانی گزاردن:
- انجام دادن و به جا آوردن، پرداختن (وام، مالیات و غیره)
- بیان کردن، ترجمه کردن، تفسیر کردن، رسانیدن و تبلیغ کردن ( پیغام، پیغمبری و غیره)، بیان کردن
- صرف و خرج کردن
کاربردهای گزاردن:
گزارش، بیان کردن، اظهار کردن: سخن گزاردن، پاسخ گزاردن نمازگزار: به جای آورندهی نماز- خدمتگزار: به جای آورندهی خدمت- سپاسگزار: به جای آورنده و ادا کنندهی تشکر- وام گزار: پرداخت کنندهی وام- پیام گزار: پیام آور- خواب گزار: تعبیر کنندهی خواب – حقگزار: ادا کنندهی حق- مصلحت گزار: خیر اندیش- گله گزار: گله کننده – باج گزار: باج دهنده
نکته:
حین نوشتن چنین عباراتی مثلاً نمازگزار، با خودتان بگویید: نماز گذاشتن یا نماز گزاردن؟ نماز قرار دادن یا نماز به جا آوردن؟ مسلماً پاسخ درست را مییابید. خدمت گذاشتن یا گزاردن؟ و …
پس بین نمازگزار یا نمازگزار پاسخ صحیح نمازگزار است.
بالاخره چطور “گذار” و “گزار” را از هم جدا کنیم؟!
براز آن که تفاوت تفاوت کلمه گذار و گزار را بهتر بفهمیم به طور کلی میتوان گفت:
هرگاه پسوند به معنی گذاشتن و قرار دادن باشد، با “ذ” مینویسیم.
هرگاه پسوند به معنی ادا کردن و بهجا آوردن باشد با “ز” مینویسیم.
حالا شما به ما بگویید
حق گزار یا حق گذار؟
اگر حق گزار را گفتید، معلوم است این درس را خوب یاد گرفته اید. حق گزار به معنی اداکننده ٔ حق می باشد. و املای صحیح آن حق گزار است.
منبع: معانی لغات برگرفته از فرهنگ معین
حالا یک سوال جالبتر: فرمان گزار یا فرمان گذار؟
فرمان گزار: به معنی اجراکننده ٔ فرمان می باشد.
فرمان گذار : به معنی فرمانده می باشد.
پس استفاده از گذار و گزار می تواند دو کلمه مشابه را کاملاً از نظر معنی با هم متفاوت و گاهی متضاد کند.
ملیکا افتخاریان
۱۲ خاطره برای درس ادبیات فارسی دوازدهم متوسطه
7 پاسخ
این نسل به کجا داره میره ،که از دادن یه جواب مودبانه هم قاصره ،،،،، آقای محترم اگر هم این مطلب شما را قانع نکرده و جواب خودتون رو نگرفتی، خیلی ساده با بیان محترمانه اظهار کن ، نه با این لحن توهین آمیز ،،،،،، شاید این مطلب رو برای امثال ما گفته ، که دغدغه کنکور را نداریم ولی شما باید بصورت تخصصی تر دنبال کنید ،
بسیار خوب توضیح دادین ممنونم
واقعا توضیحات مزخرفی بود،یه کنکوری با یه زمان ثانیه ای چجور میتونه چک کنه که این چون معنی اینو میده پس ذ یا ز واقعا نمیفهمم چی تو کلتونه
امثال شما با این تربیت بهتره دانشگاه نرن. نویسنده به زیبایی تفاوت رو در یک جمله بیان کرده، اما شما به دلیل مطالعه سرسری، مطلب رو یاد نگرفتی و توهین هم میکنی؟؟!!
سلام واقعا بهتر از هر معلمی توضیح دادید من تو تستا مشکل داشتم ولی الان خیلی خوب یاد گرفتم ،دمتون گرم
سلام دوست عزیز خوشحالم که مطالب سایت براتون مفید بوده موفق باشید
عالیییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییییی