هرکسی می‌داند ورزشکاران باید برای تغذیه مناسب‌شان برنامه‌ای دقیق از نوع مواد غذایی و زمان وعده‌ها داشته باشند تا به اهداف تمرینات و عملکردشان برسند. ما تلاش می‌کنیم 30 تا 60 دقیقه تمرینات را اکثر روزهای هفته انجام دهیم. اما آیا واقعاً در آن چه قبل و بعد از ورزش‌مان می‌خوریم نیز دقت می‌کنیم؟
اگر ما برنامه‌ی غذایی سالمی را رعایت کنیم و انرژی کافی دریافت کنیم تا سطح فعالیت و تمرینات خود را حفظ کنیم، ممکن است پاسخ گوی خوبی در برابر اشتهای‌مان و میزان انرژی مورد نیازمان باشیم و تجربه‌مان به ما می‌گوید چه باید قبل و بعد از تمرینات خورد. قانون کلی اینجاست: پیدا کنیم چه چیز برای ما به بهترین نحو پاسخگوست و آن‌را انجام دهیم.
این نکته به ما کمک می‌کند تا بدانیم چگونه بدنمان کار می‌کند و چه چیز نیاز است تا بهترین کارایی را داشته باشد: ما باید کالری کمتری نسبت به آن چه عادت داریم دریافت کنیم ولی نه کمتر از نیاز بدنمان، تا به بهترین نحو کار کند!
اندازه، زمان و محتوی وعده و میان‌وعده‌ها، قبل و بعد از تمرین، نقش مهمی در میزان انرژی‌مان در طی تمرینات، چگونگی بازیافتن انرژی پس از تمرینات و چگونگی این که آیا آنچه خورده شده به عنوان سوخت مصرف می‌شود یا به صورت چربی ذخیره می‌شود، دارد.
در این جا برای به دست آوردن نتایجی که در ذهن ماست راهکارهایی در مورد آن چه نوشیدنی و خوراکی مورد نیاز ماست، آورده‌ایم.
مایعات مورد نیازمان پس از ورزش
بیشتر ورزشکاران حدود 4 لیوان مایعات در هر یک ساعت از تمرینات از دست می‌دهند. پس تلاش کنیم حدود 2 لیوان آب در فاصله کوتاهی پس از تمرینات بنوشیم تا مرحله بازیافت مایعات را انجام دهیم. اگر زیاد عرق کردیم یا هوا گرم یا مرطوب است به تفاوت وزن قبل و بعد از و رزش دقت کنیم و برای هر 30 گرم وزن کم شده از بدنمان، 30 گرم آب بنوشیم.
وعده غذایی‌مان پس از ورزش
مهم‌ترین نکته‌ای که باید در نظر داشته باشیم این است که فکر نکنیم چون ورزش کرده‌ایم هرچه بخواهیم می‌توانیم بخوریم. اکثر افراد پس از ورزش معمولاً بسیار گرسنه‌اند و همین احساس گرسنگی کافی است تا بیشتر از نیازشان بخورند و سراغ غذاهایی بروند که کمکی به بدن‌شان نمی‌کند.
خوردن مواد غذایی صحیح در زمان مناسب پس از ورزش برای حفظ انرژی در سطح بالا، حفظ سطح بالای تمرینات ورزشی و حفظ مرحله سوخت چربی در بدن ضروری است
خوردن بسیار زیاد غذاهای ناصحیح ممکن است دقیقاً منجر به خلاف آن چه از غذا انتظار داریم شود یعنی آن چه خورده می‌شود به جای آن که پس از ورزش صرف ترمیم و بازیافت ماهیچه‌ها و نیروی بدن شود تبدیل به چربی می‌شود و جز اضافه وزن و سخت کردن تمرینات فایده دیگری ندارد.
پس وعده‌ی ایده‌آل و مناسب چگونه است؟
کالری: به طور ایده‌آل تلاش کنیم تا انرژی کافی یعنی 50 درصد انرژی سوزانده در طی ورزش را دریافت کنیم. مثلاً اگر در طی ورزش 600 کیلو کالری انرژی سوزانده‌ایم، تلاش کنیم پس از آن، 300 کیلو کالری دریافت کنیم. مهم نیست که هدف شما حفظ وزنتان است یا کاهش وزن. مهم این است که با رعایت نکته‌ی گفته شده، شما در مسیر رسیدن به هدف‌تان قرار می‌گیرید.
کربوهیدرات: معمولاً 60 درصد کالری که در این زمان می‌خوریم از کربوهیدرات به دست می‌آید؛ و بر خلاف آن چه مردم تصور می‌کنند بدنمان در این مرحله بیشتر به کربوهیدرات نیاز دارد تا پروتئین؛ تا سوخت ماهیچه‌ای (گلیکوژن) که در طی ورزش مصرف کرده‌ایم مجدداً تأمین شده و ماهیچه‌ها برای تمرینات بعدی آماده شوند.
در تمرینات متوسط حدود 30 تا 40 گرم کربوهیدرات پس از یک ساعت تمرین، کافی است ولی تمرینات کششی سنگین در هر یک ساعت، بیش از 50 تا 60 گرم کربوهیدرات پس از ورزش نیاز دارد. برای جایگزینی سریع می‌توانید از غلات تصفیه شده استفاده کنید. شاید اولین باری باشد که مصرف غلات تهیه شده با آرد تصفیه شده را بیشتر از غلات کامل پیشنهاد می‌کنیم. البته مصرف غلات کامل هم بدون ایراد است.
پروتئین: اگرچه کربوهیدرات مهم است، خوردن پروتئین با کیفیت بالا در وعده پس از ورزش نیز بسیار مهم است. پروتئین از شکست بافت ماهیچه‌ای برای تأمین انرژی در شروع مرحله‌ی بازساخت و ترمیم ماهیچه‌ها جلوگیری می‌کند. حدود 25 درصد از انرژی دریافتی پس از ورزش باید از پروتئین به دست بیاید که حدود 10 تا 15 گرم می‌شود.
چربی: چربی نقش بزرگی در مرحله بازتوانی پس از ورزش ندارد و خوردن زیاد چربی پس از تمرینات، کمکی به کنترل وزن و تمرینات تناسب اندام ندارد. تنها 15 درصد از کالری پس از ورزش باید از چربی تأمین شود. که حدود 10 گرم می‌شود.
زمان مناسب خوردن پس از ورزش
زمان ایده‌آل خوردن پس از ورزش بین 30 دقیقه تا 2 ساعت بعد از ورزش است. زمانی که بدن منتظر و آماده‌ی دریافت مواد غذایی و بازساخت سوخت‌ها برای تمرینات بعدی است. ولی اگر اشتها و یا برنامه غذایی‌تان و یا شرایطی که در آن هستید به شما اجازه‌ی خوردن وعده غذایی مناسب پس از ورزش را نمی‌دهد، نگران نشوید. بدن شما می‌تواند سوخت ماهیچه‌ها را در طی 24 ساعت پس از ورزش جایگزین کند.
زمان ایده‌آل خوردن پس از ورزش بین 30 دقیقه تا 2 ساعت بعد از ورزش است. زمانی که بدن منتظر و آماده‌ی دریافت مواد غذایی و بازساخت سوخت‌ها برای تمرینات بعدی است
اگر می‌توانید میان‌وعده‌ی کوچک‌تری از کربوهیدرات و پروتئین بلافاصله پس از ورزش داشته باشید و مایعاتی مانند ترکیب میوه‌های مخلوط شده و شیر کاکائو می‌تواند وعده مناسبی پس از ورزش باشد.
فهرستی از غذاهای مناسب پیشنهادی ما
نان و پنیر کم چرب و کره بادام زمینی، پنیر خامه‌ای با سبزیجات، مخلوط آب‌میوه و پنیر، ترکیب ماست و میوه، تخم مرغ با نان تست، ترکیب شیر و غلات سریال، مخلوط سبزیجات با مرغ یا حبوبات، کراکر با پنیر کم چرب، مخلوط میوه‌های میکس شده، ترکیب سبزیجات با گوشت کم چرب.
خوردن مواد غذایی صحیح در زمان مناسب پس از ورزش برای حفظ انرژی در سطح بالا، حفظ سطح بالای تمرینات ورزشی و حفظ مرحله سوخت چربی در بدن ضروری است.
