ستاره گوی بزرگی از گاز داغ است که از راه واکنشهای هسته ای ، نور و گرما تولید می شود . خورشید ستاره ای میانسال و متوسط است و به دلیل نزدیک بودن به ما ، درخشان به نظر می رسد .
ستاره ها از ابرهای بزرگ گاز و غبار موجود در فضا ، که « سحابی » نام دارند ، تشکیل می شوند . این ابرها بر اثر گرانشی که به درون وجود دارد ، متراکم می گردند . در مرکز ابر در حال فشرده شدن ، گاز داغ تر و متراکم تر می شود ؛ سرانجام ، واکنش های هسته ای آغاز می شوند . در جریان این واکنشها طی فرایندی بنام هم جوشی ، هیدروژن به هلیم تبدیل می شود و ستاره ی جدیدی متولد می گردد .
دمای ستاره
در مرکز یک ستاره ، جایی که هم جوشی هسته ای رخ می دهد ، دما بیش از 10 میلیون درجه ی سانتی گراد است . ستاره ها را می توان بر حسب دمای آنها رده بندی کرد . دمای سطح ستاره ها از ستاره ای به ستاره ی دیگر متفاوت است . ممکن است دمای سطحی یک کوتوله ی سرخ، 3 هزار درجه ی سانتی گراد و دمای سطحی یک اَبَر غول آبی بیش از 20 هزار درجه ی سانتی گراد باشد . درخشندگی یا روشنی ستاره ها نیز متفاوت است ؛ بنابراین ، ممکن است ستاره ای دور ، از ستاره ای نزدیک که خیلی کم نور است ، نزدیک تر به نظر آید .
ستاره های پیر
وقتی همه هیدروژن مرکز یک ستاره تمام می شود ، آن ستاره شروع به تغییر می کند . لایه های بیرونی چنین ستاره ای به حدی انبساط پیدا می کنند که اندازه آن چند برابر گذشته می شود . در این حالت ، ستاره به غول سرخ تبدیل می گردد . پس از آن ، سرنوشت ستاره به جرم آن بستگی دارد . ستاره هایی مثل خورشید به صورت ستاره هایی کوچک و داغ ، معروف به کوتوله ، درمی آیند ولی ستاره های عظیم و غول آسا عمر کوتاه تری دارند و طی انفجارهای بزرگی بنام اَبَر نواَختر می ترکند . در این صورت ، دو امکان وجود دارد ؛ اول این که بخش باقیمانده ی ستاره آن قدر درهم می رود که به ستاره ی نوترونی تبدیل می شود . این ستاره متراکم ترین نوع ستاره است و یک مشت از ماده ی آن ، میلیاردها تن وزن دارد . دومین امکان این است که ستاره ی عظیم و غول آسا به قدری در خود فرو رود که به سیاه چاله تبدیل شود . گرانش سیاه چاله در نزدیکی آن بسیار است ؛ از این رو همه ی مواد نزدیک خود را به درون خویش می کشد و حتی نور نمی تواند از آن فرار کند .
منبع : فرهنگ نامه طلایی کلید دانش
