جلال آل احمد که بود؟

او در 11 آذر 1302 در تهران و در یک خانواده ی مذهبی  ، روحانی به دنیا آمد . ( او پسر عموی مرحوم آیت اله طالقانی بود ) . دوران کودکی و نوجوانی خود را در رفاه گذراند و پس از اتمام دوران دبستان ، پدر جلال – سید احمد طالقانی – به او اجازه ی درس خواندن در دبیرستان را نداد اما او به سادگی تسلیم خواست پدر نشد .

در سالهای آخر دبیرستان با کلام کسروی و شریعت سنگلجی آشنا شد و این آشنایی مقدمه ای شد برای پیوستن به حزب توده .

در سال 1322 وارد دانشسرای عالی تهران شد و تا اخذ مدرک دکترای ادبیات فارسی پیش رفت و در سال 1323 به حزب توده پیوست و سه سال بعد در انشعاب جنجالی از حزب بیرون آمد .

نخستین اثر ادبی خود را به نام « زیارت » در فروردین 1324 در مجله ی ادبی سخن منتشر کرد و به عنوان یک چهره ی موفق در حوزه ادبیات معاصر ایران معرفی شد .

سپس نخستین مجموعه داستانی خود را به نام « دید و بازدید » که شامل 12 قطعه داستان کوتاه است در همین دوران کناره گیری از حزب توده منتشر کرد . او که تاثیری گسترده بر جریان روشنفکری دوران خود داشت به جز نوشتن داستان به نگارش مقالات اجتماعی ، پژوهش های مردم شناسی ، سفرنامه ها و ترجمه های متعددی نیز پرداخت . شاید مهمترین ویژگی ادبی آل احمد نثر او باشد ، نثری فشرده و موجز و در عین حال پرخاشگر که نمونه های خوب آن را در سفرنامه هایی مثل « خسی در میقات » و یا « سنگی بر گوری » می توان دید .

جلال دومین کتاب خود را در سال 1326 به نام « از رنجی که می بریم » چاپ کرد . این کتاب حاوی قصه های شکست مبارزاتش در حزب توده است . کناره گیری وی از حزب در همین سال اتفاق افتاد . پس از آن ناچار به سکوت شد و سکوت او به معنای نپرداختن به سیاست و پرداختن به نوشتن بود .

در سال 1329 علیرغم مخالفت پدر با سیمین دانشور ازدواج کرد . با قضیه ی « ملی شدن نفت » و ظهور جبهه ی ملی و دکتر مصدق ، دوباره به سیاست روی آورد و عضو کمیته گرداننده تبلیغات نیروی سومی – یکی از ارکان جبهه ملی – شد . در سال 1332 به علت اختلاف با رهبران نیروی سومی از  آنها کناره گرفت .

دو اثر ترجمه ی وی « بازگشت از شوروی » اثر ژید و « دستهای آلوده » اثر سارتر محصول همین سالهاست .

پس از کودتای 28 مرداد به یک دوره سکوت رفت و به دور از هیاهوهای سیاسی تلاش کرد تا خود را از نو بشناسد . در این دوران کتابهای « اورازان » ، « تات نشین های بلوک زهرا » و « جزیره خارک » را نوشت . البته کتاب « مدیر مدرسه » هم مربوط به همین دوران است . سپس به سفر حج رفت و با امام خمینی آشنا شد و کتاب « غربزدگی » او مورد توجه امام قرار گرفت .

وی در 18 شهریور 1348 در سن 46 سالگی در اسالم گیلان درگذشت . پس از مرگ نابهنگام آل احمد ، جنازه وی به سرعت تشییع و دفن شد که باعث ایجاد باوری درباره ی سر به نیست شدن او توسط ساواک شد . همسر وی ، سیمین دانشور این شایعات را تکذیب کرده است . ولی شمس آل احمد قویا معتقد است که ساواک او را به قتل رسانده است و شرح مفصلی در این باره در کتاب از چشم برادر بیان کرده است .

آثار جلال آل احمد :

داستان و مقاله

 پنج داستان  ( 1350  )  ، نفرین زمین ( 1346 ) ، ارزیابی شتاب زده ( 1343 ) ، سنگی بر گوری ( نوشته 1342 ، چاپ 1360 ) ، غرب زدگی ( 1341 ) ، نون والقلم ( 1340 ) مدیر مدرسه ( 1337 ) سرگذشت کندوها ( 1337 ) زن زیادی ( 1331 ) سه تار ( 1327 )  ، از رنجی که می بریم ( 1326 ) ، دید و بازدید ( 1324 ) ، در خدمت و خیانت روشنفکران ( انتشار پس از مرگ ) ، سفر به ولایت عزرائیل ، مکالمات ، یک چاه ودو چاله ، نیما چشم جلال بود ، در خدمتیم ، اسرائیل ، عامل امپریالیسم ( چاپ کتاب در تاریخ 1357 ) .

سفرنامه و مشاهدات :

 خسی در میقات ( 1345 ) ، سفر روس ، سفر آمریکا ، جزیره خارک در یتیم خلیج فارس ( مشاهدات ، 1339 ) ، تات نشین های بلوک زهرا ( مشاهدات ، 1337 ) ، اورازان ( مشاهدات ، 1333 ) که پس از بازدید از این منطقه که سرزمین اجدادی او بوده است ؛ نگاشته شده .

ترجمه :

تشنگی و گشنگی ( با هزارخانی ، 1351 ) ، چهل طوطی ( با سیمین دانشور ، 1351 ) ، عبور از خط ( با هومن ، 1346 ) ، مائده های زمینی ( با پرویز داریوش ، 1343 ) ، کرگدن ( 1345 ) ، بازگشت از شوروی ( 1333 ) ، دست های آلوده ( 1331 ) ، سوء تفاهم ( 1329 ) ، بیگانه ( باخبره زاده ، 1328 ) قمارباز ( رمان ) ( 1327 ) .