عشق بدون مرز :
سابقه حضور مربیان و بازیکنان خارجی در فوتبال ایران به گذشته های دور بر می گردد . خیلی از این جماعت وارداتی انصافا ” مهره های کارآمد و با کیفیتی بودند و البته بسیاری از آنها حتی از حداقل استانداردهای فنی نیز بی بهره به نظر می رسیدند . با این حال برخی از بازیکنان و مربیلان خارجی شاغل در ایران بین هواداران کشورمان به محبوبیتی بی نظیر و افسانه ای دست یافتند و جایگاه خودشان را در کتاب تاریخ فوتبال ما جاودانه کردند .
این مطلب می کوشد تا نگاهی به چند تن از محبوبترین خارجی های دو دهه اخیر فوتبال کشورمان داشته باشد .
1 – فابیو جانواریو :
برای استقلالی ها فابیو جانواریو یکی از بهترین بازیکنان خارجی تاریخ فوتبال ایران است . این هافبک خلاق و خوش چهره برزیلی در دو مقطع عضو باشگاه استقلال بود و حسابی برای آبی پوشان خوش درخشید . فابیو که شاید بتوان از او به عنوان ورژن خارجی مجتبی جباری نام برد ، در مهمترین اقدامش برای استقلال توانست گل قهرمانی این تیم در لیگ هشتم را در ورزشگاه ثامن مشهد به پیام خراسان بزند و هوادران را به عرش ببرد . جان وارو امثال هم به استقلال برگشت و اتفاقا” مثل سابق خوب و موثر ظاهر شد ، اما یک غیبت طولانی مدت ناموجه و یک مصدومیت سنگین باعث شد خیلی زود از این تیم جدا شود .
2 – ایمون زاید :
حکایت او شگفت انگیز و تاریخی است . بی گمان داربی 74 تهران مهم ترین روز زندگی زاید و البته شادترین تجربه فو
تبالی میلیونها ایرانی جوان به شمار می رود . مهاجم ایرلندی سرخ ها که در فاصله بین دو نیم فصل لیگ یازدهم به این تیم اضافه شده بود اوایل نیمه دوم داربی و درحالیکه پرسپولیس با دو گل از حریف عقب بود به میدان آمد و ظرف دقایق باقی مانده با هت تریک طلایی اش یک پیروزی حیرت آور را برای قرمز ها رقم زد . پایان دهنده کابوس شکستهای پیاپی سرخ پوشان در بازی با استقلال در این مسابقه خاص تنها 9 ثانیه توپ را لمس کرد و در همین فرصت سه گل متفاوت و به یادماندنی زد . زاید در پایان این بازی از سوی یک سایت مشهور بین المللی به عنوان بهترین بازیکن هفته جهان انتخاب شد و بعدها پیراهنش به قیمت قابل توجهی به فروش رسید . مرد خوش خنده ایرلندی بعد از این بازی دوبار دیگر در مسابقات سرخ پوشان هت تریک کرد و بعد به شکلی عجیب از این تیم جدا شد .
3 – واسیلی گوجا :
درحال حاضر خاطر تونی اولیویرا برای تبریزی ها خیلی عزیز است و آنها به خاطر نوع بازی ، نتایج کسب شده و حرارت این مرد پرتغالی به مربی تیمشان عشق می ورزند ، اما جالب است که پیش از اولیویرا هم یک مربی سیبیلوی خارجی به شدت در آذربایجان محبوب بوده است . واسیلی گوجا متولد سال 1954 در بخارست رومانی است که در دهه هفتاد هدایت تراکتور سازی را بر عهده داشت . گوجا پایه های تیم مدرن تراکتور را ریخت و با تلاشی خارج از وصف از دل زمین های خاکی و خیابان ها برای تبریزی ها ستاره های جدید کشف کرد . وی محبوبیتی دیوانه وار بین هواداران تراکتور سازی داشت و فارسی را هم عالی حرف می زد . گوجا در گویش آذری به معنای « پیر » است و اغراق نیست اگر از واسیلی به عنوان عشق پیر فوتبال آذربایجان نام ببریم .
4 – مصطفی دنیزلی :
شاید بتوان از مصطفی دنیزلی به عنوان محبوب ترین مربی خارجی تاریخ معاصر فوتبال ایران یاد کرد . هم او که ب
ه شکلی عجیب حتی مربیان موفق و نامداری مثل استانکو ، بلاژوویچ ، برانکو و کارلوس کی روش را هم در حد نصاب دوست داشته شدند جا گذاشت و محبوب سکوهای فوتبال ایران شد . او یک دوره موفق از نظر امتیاز گیری با پاس تهران داشت و چه بسا اگر ماجرای قهر روزهای آخرش نبود ، حتی می توانست با این تیم به مقام قهرمانی لیگ برتر دست پیدا کند . او سپس به نیمکت پرسپولیس پیوست و در همین موقعیت به اوج محبوبیت دست یافت .
پرسپولیس کم بضاعت او در لیگ ششم حتی می توانست قهرمان ایران باشد ، اما فقط به اندازه یک شب و دو امتیاز در رقابت با حریفان کم آورد . آقا مصطفی همچنین دو بار شانس قهرمانی در جام حذفی را با دو نوبت قضاوت بحث برانگیز داوران ایران در برابر سپاهان از دست داد و پس از آن از فوتبال ایران رفت . در میانه های لیگ یازدهم و پس از ناکامی حمید استیلی در پرسپولیس ، مدیران جدید این تیم تن به اصرار هواداران دادند و دنیزلی را دوباره سرخ پوش کردند .
عملکرد دو گانه او در لیگ و آسیا در نهایت به واسطه باخت به الاتحاد در مسابقه حذفی خاتمه یافت . جدول امتیازات هرگز نمی تواند چرایی محبوبیت شگفت انگیز دنیزلی را تائید کند ، اما نمایش تهاجمی تیم های او ، لبخند و قدرشناسی همیشگی اش و البته پیروزی های تاریخی اش در داربی های تهران باعث شد نام او برای همیشه در حافظه پرسپولیسی ها جادودانه شود . افندی با تعویض های طلایی اش در داربی 74 ، یکی از حیرت انگیزترین بردهای سرخ پوشان در تاریخ داربی های پایتخت را رقم زد .
5 – میروسلاو بلاژوویچ :
به عنوان سرمربی تیم سوم جام جهانی به ایران آمد و امید اول فوتبال دوستان کشورمان برای صعود به مسابقات کره و ژاپن د
ر سال 2002 لقب گرفت . او اگر چه در عملیاتی کردن وعده و وعیدهایش توفیق چندانی کسب نکرد اما در ایران به محبوبیت قابل توجهی رسید . جرقه علاقه فوتبال دوستان کشورمان به این مربی زمانی زده شد که او در پایان بازی دوستانه ایران و کروواسی در آستانه مسابقات جام جهانی 98 فرانسه مدعی شد تیم ایران خیلی خوب است و اگر یوگسلاوی بتواند بازی را ازاین تیم ببرد ، یک توپ فوتبال را درسته قورت خواهدداد ! او بعدتر با نمایش های تهاجمی تیمش و نیز تیترهای جنجالی و داغی که به مطبوعات می داد به چهره دوست داشتنی افکار عمومی تبدیل شد ، گرچه مخالفانش « سیاه کار » می نامیدندش !
