اگر به زندگی آدم ها در گذشته دقت کنید می بینید که مردم زیادی در گوشه و کنار جهان، به ویژه آن هایی که آب و هوای کشورشان خیلی گرم بود، برای فرار از گرمای سوزان در غارها زندگی می کردند. اهالی روستای کوچک ماتماتا در جنوب تونس هم همین کار را انجام می دهند، اما خانه های اینجا برعکس بیشتر خانه های زیرزمینی در کنار کوه ها ساخته نمی شوند. گردشگران زیادی برای دیدن این خانه های جذاب و دیدنی به این روستا سفر می کنند تا از نزدیک با روش زندگی مردم این سرزمین آشنا شوند.
اهالی روستای خاص و زیبای ماتماتا (Matmata) برای درست کردن خانه، گودال بزرگی را در زمین حفر می کنند و بعد در کناره ی دیواره های این گودال اتاق های خودشان را می سازند. گودال مانند حیاطی است که اتاق ها در کناره های آن به صورتی کاملا سنتی قرار گرفته اند، این گودال ها گاهی با ساختن راهی باریک و پیچاپیچ به گودال دیگری که در نزدیکی آن قرار دارد وصل می شود و معماری بسیار جالب و بینظیری را به نمایش می گذارد.
اگر به شهرهای مختلف تونس بروید شهرهای کوچک زیادی مثل این شهر را می بینید که خانه های خودشان را به همین روش درست می کنند. خاک این منطقه بر روی تپه ای از ماسه سنگ قرار گرفته و به همین دلیل نرم است و با ابزارهای دستی به راحتی در آن گودال حفر می شود. با وجود نرم بودن این خاک اما استحکام کافی برای ساختن خانه ها را دارد و بیش از هزار سال است که مردم خانه های خود را به این شکل درست می کنند. فلات ماتماتا که این خانه های زیرزمینی زیبا در آن پیدا می شود در کنار باریکه ای قرار دارد که تنها راه زمینی بین لیبی و تونس است برای همین در طول تاریخ مهاجمان زیادی از این مسیر به این روستا حمله می کردند و این اتفاق اهالی این روستا را وادار می کرد که عقب نشینی کنند و خانه های خود را درداخل گودال هایی بر روی کوه ها بسازنند.
بعد ها بعد از اینکه جنگ کشورها تمام شد اهالی روستا با خیال راحت از کوه ها پایین آمدند و خانه ها و روستای خودشان را در دامنه کوه ها و سپس در دشت ها ساختند. همانطور که گفتیم این خانه های غاری شکل امروز تبدیل به جاذبه گردشگری مهم کشور تونس شده و حتی این روستا آنقدر معروف شده که کارگردان آمریکایی برای ساخت فیلم معروف جنگ ستارگان در سال ۱۹۹۹ این روستا را به عنوان یکی از لوکیشن های خود انتخاب می کند. اما جالب است بدانید که خانه «لوک استار واکر» در فیلم جنگ ستارگان در واقع یک هتل زیرزمینی (هتل سیدی دیریس) بوده که از هتل های معروف این روستاست و خیلی از گردشگران در مدتی که برای سفر به این روستا می روند در آن اقامت می کنند.
