ورزشکار چه حرفهای باشد و چه مبتدی بدون شک دچار درد عضلات پس از ورزش خواهد شد. اما تاکنون به علت این درد توجه کردهاید؟ دردی که ممکن است حتی تا ۲۴ ساعت پس از ورزش با شما باشد.
پس از یک فعالیت ورزشی فیبرهای (تارهای) عضلانی تخریب میشوند و همین باعث ایجاد این درد میشود. تخریب تارهای عضلانی که در واقع پارگیهای میکروسکوپی است موجب درد عضلات میشود. نمونه برداری آزمایشگاهی از عضله در روز بعد از ورزش شدید نشان میدهد، خونریزی و قطع اتصال فیلامانهای عضلات (که باعث نگهداری فیبرهای عضلانی میشود) در اثر سائیده شدن آنها بر روی هم در طی انقباض عضلانی، باعث ایجاد این درد میشود.
نگران نباشید، این امری است طبیعی و دارای مزیتهای برای شما است. در واقع وقتی فیبرهای عضلانیتان پاره میشود، بدن شما عضلات آسیب دیده و دردناک را بازسازی میکند و پس از آن عضلات قویتر و حجیمتر از قبل رشد میکنند، این همان مکانیسمی است که ورزشکاران حرفهای از آن در جهت قویتر، حجیمتر و سریعتر شدن عضلاتشان، بهره میبرند.
بنابر یک قاعده عمومی هرچقدر شما تمرین و فعالیت فیزیکی بیش تری انجام دهید، پارگیهای میکروسکوپیک (Tears) بیشتری در عضلات شما ایجاد میشود و متعاقباً درد بیشتری در آن عضلات که بدن شما در حال بازسازی و مرمت آنها است، احساس میکنید. نکته قابل توجه دیگر این است که ممکن است شروع درد ۲۴ ساعت طول بکشد که به آن درد عضلانی تأخیر یافته یاDOMS میگویند. به این معنی که دو روز پس از تمرین، نسبت به روز بعد از تمرین درد بیشتری احساس میکنید.
فیزیولوژیستهای ورزشی اظهار میکنند که افزایش تدریجی ناراحتی یا درد عضله که طی ۲۴ الی ۴۸ ساعت پس از ورزش و تمرین روی میدهد و اصطلاحاً درد عضلانی تاخیر یافته (DOMS) نام دارد، امری کاملاً طبیعی است.
هیچ کس نسبت به این نوع درد عضلات ایمن نیست، هم ورزشکاران مبتدی و هم ورزشکاران حرفهای یا بدنسازها DOMS را تجربه میکنند. اما برای افرادی که واجد شرایط لازم نیستند و برای اولین بار است که به تمرین میپردازند ممکن است موجب ایجاد نگرانی و ترس شود. بدین جهت این افراد در مراحل نخستین تمرینات به یک مربی یا راهنما نیاز دارند. برای درمان و یا جلوگیری از مقدار درد عضلات پس از ورزش باید به دو مرحله قبل و بعد از ورزش توجه کنید. در مطلب نکاتی را به شما میگوییم که با رعایت آن میتوانید درد عضلات را به حداقل برسانید.
مرحله قبل از ورزش
گرم کردن بدن و انجام حرکات کششی قبل از تمرین از کشش غیر طبیعی عضلات میکاهد و به شکستن چرخهای از درد عضلات کمک میکند. نوشیدن آب قبل از تمرین نیز از مهمترین مواردی است که باید رعایت کنید. این کار را با نوشیدن آب یا نوشیدنی ورزشی که حاوی الکترولیتهای لازمه هستند، انجام دهید.
مرحله بعد از ورزش
اولین کاری که در این مرحله باید انجام دهید، سرد کردن بدن از ورزش است. بلافاصله بعد از تمرین حدود ۵ الی ۱۰ دقیقه حرکات سبک مانند جاگینگ یا قدم زدن توأم با حرکات کششی را انجام دهید. این حرکات به سیستم گردش خون و سیستم لنفاتیک کمک میکند تا مواد زائد حاصله از تمرین مانند اسید لاکتیک از بدن و عضلات دفع شوند و هم چنین از کوفتگی بعد از ورزش نیز در امان خواهید بود.
ماساژ
به طور کلی ماساژ دادن عضلات به ریلکس شدن و کاهش تنش عضلات کمک میکند. ماساژ، جریان خون به عضلات را افزایش میدهد و سرعت ترمیم عضله را بالا میبرد. شاید در این مرحله ماساژ کمی دردناک باشد، اما یک درمان مؤثر است.
شنا
ورزشکاران حرفهای برای بهبود آسیبهایی که در طول مسابقات به آنها وارد میگردد و هم چنین برای رهایی از دردهای عضلانی، شنا را انتخاب میکنند. در شرایطی که دچار درد عضلات هستید، شنا کردن به عنوان یک ماساژ طبیعی بسیار کارآمد است، سعی کنید بیشتر از ۲۰ دقیقه شنا نکنید و همچنین خیلی آرام شنا کنید.
مولتی ویتامین
مصرف ویتامینها به همراه آنتی اکسیدانها (مانند ویتامینE وC) رادیکالهای آزاد بر جای مانده از ورزش را خنثی خواهند کرد در نتیجه میزان درد ناشی از عضلات کاهش خواهد یافت.
خواب
خواب خوب نه تنها برای عملکرد ذهن شما واجب است، بلکه برای عضلات نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار میباشد. کمبود خواب نه تنها فرایند بهبودی را به تأخیر میاندازد بلکه استرس و فشار را در شما افزایش میدهد (که موجب آزاد شدن هورمون کورتیزول در بدن میشود) و باعث میشود تا عضلات سفت و سخت شوند. سعی کنید هر شب ۷ ساعت خواب مطلوب داشته باشید و اگر برنامه کاریتان اجازه میدهد بعد از ورزش یک چرت ۲۰ دقیقه هم داشته باشید.
در پایان، اگر دچار درد عضله شدید، زیاد به خودتان سخت نگیرید، در چند روزی که بدن شما در حال سازگاری با تمرینات سنگین است به تمرینات سبک بپردازید.