تحقیقات نشان می‌دهد، انواع مختلف خنده دارای تأثیرات متفاوت مغزی است و انسان از سنین کودکی قادر به تمایز قائل شدن بین خنده ناشی از شادی، قلقلک یا تمسخر دیگران است.
محققان دانشگاه توبینگن آلمان با بررسی تغییرات در الگوی مغز در زمان شنیدن انواع مختلف خنده ، تأثیر آن را بر روی عملکرد مغز و سلامتی مورد ارزیابی قرار داده اند.
مطالعه ای بر روی 33 زن سالم و بررسی شبکه ادارکی- احساسی نشان می دهد، بخش هایی از مغز که به پردازش اطلاعات اجتماعی و سطح بالا حساس هستند ، بیشتر به خنده های ناشی از شادی یا قلقلک و مناطق حساس به صداهای پیچیده به خنده های تمسخرآمیز واکنش نشان می دهند.
در این تحقیق برای نیمی از داوطلبان یک فیلم کمدی بصورت جمعی نمایش داده شد و گروه دوم نیز یک فیلم کسالت بار را تماشا کردند؛ پس از اتمام فیلم، نتایج بدست آمده نشان می دهد، افرادی که در هنگام دیدن فیلم کمدی خندیده بودند، از سیستم ایمنی قوی تری برخوردار بودند و خنده می تواند تا 40 درصد سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.
دکتر «دیرک ویلدگروبر» سرپرست تیم تحقیقاتی خاطر نشان می کند: خندیدن به کسی یا خندیدن با دیگران با پاسخ های متفاوت مغز همراه است؛ مغز با قدرت تمایز قائل شدن بین انواع مختلف خنده ( ناشی از شادی، قلقلک یا تمسخر) می تواند عملکرد بدن در مقابل بیماریها را تقویت کند.
با استفاده از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی عملکردی (fMRI) فعالیت مغزی افراد در هنگام شنیدن سه نوع خنده مختلف مورد بررسی قرار گرفت.
خنده ناشی از قلقلک در پستانداران غیر انسانی نیز دیده می شود، اما در انسان دارای عملکردهای پیچیده ای است که می تواند دارای بار مثبت یا منفی بوده و الگوهای ارتباطی متفاوتی در مغز ایجاد می کند.
مناطق مغزی حساس به پردازش اطلاعات اجتماعی پیچیده در زمان شنیدن صدای خنده ناشی از شادی یا قلقلک فعال می شوند که این فعالیت در زمان شنیدن خنده تمسخرآمیز دیده نمی شود.
به گفته محققان ، محرک هایی که بر این الگوها تأثیر می گذارند، می تواند برای آزمایش روش های درمانی جایگزین مورد استفاده قرار بگیرد.
نتایج این مطالعه در مجله PLOS ONE منتشر شده است.
گفته می شود که خنده بهترین داروست. اما تا به حال هیچ کس آن را ثابت نکرده است. اکنون یک دانشمند ژاپنی مشغول آشکار کردن اسرار خنده است. به اعتقاد وی خنده باعث نشاط ژن های افراد می شود.
«کازو موراکامی» دانشمند علم ژنتیک امیدوار است که با مشارکت همکاران تحقیقاتی خود یعنی کمدین ها، لطیفه ها را به یک درمان کم هزینه و موثر تبدیل کند. ژن ها اغلب تغییرناپذیر در نظر گرفته می شوند اما در واقع بیش از 90 درصد آنها غیرفعال هستند و یا در تولید پروتئین فعالیت کمی دارند. بنابراین برخی محرک ها می توانند ژن ها را بیدار و فعال کنند.
فرضیه تجربی «موراکامی» عنوان می کند که خنده یکی از این محرک هاست که با تحریک انرژی درون DNA افراد می تواند به درمان بیماری ها کمک کند.
«موراکامی» ۷۰ساله که مدیر بنیاد پیشرفت علوم بین المللی کشور ژاپن است ، می گوید:
«اگر ما ثابت کنیم که افراد می توانند ژن ها را با استفاده از یک حالت احساسی مانند خنده روشن و خاموش کنند، ممکن است به یافته قرن دست بیابیم که ارزش دریافت جایزه نوبل و حتی بیشتر از آن را خواهد داشت.» سه سال پیش، «موراکامی» و شرکت یوشیموتو کوگیو که یک شرکت پیشرو در زمینه امور تفریحی است اولین آزمایش خود را به طور مشترک انجام دادند. طی این آزمایش موقعیتی ایجاد شد که افراد مبتلا به دیابت بعد از گوش دادن به یک سخنرانی دانشگاهی خسته کننده به تماشای یک نمایش کمدی که توسط کمدین های حرفه ای این شرکت اجرا شد ترغیب شدند.این آزمایش دوروزه نشان داد که سطح گلوکز خون این افراد با خندیدن در زمان نمایش و در مقایسه با زمانی که به سخنرانی خواب آور گوش می دادند کاهش یافت. گلوکز معیار اصلی برای تعیین بیماری دیابت است.
به گفته «موراکامی»: «خنده درمانی عوارض جانبی ندارد؛ بدین معنی که روش درمانی بسیار مهمی برای طب بالینی است. اینکه روزی مشاهده کنیم بیماران به داروخانه مراجعه کنند و نسخه یک کمدی ویدئویی را جهت درمان دریافت کنند، خنده دار نخواهد بود.» مدت ها است که خنده واقعی و خوب به عنوان یک عامل درمانی در نظر گرفته می شود. استادان یوگا در هند خنده را آموزش می دهند. در این کشور تعداد زیادی «باشگاه های خنده» وجود دارد که اعضای آن فقط برای لذت بردن از خنده گرد هم می آیند.
انتظارها از تحقیقات «موراکامی» مخصوصاً در ژاپن زیاد است زیرا هزینه های درمانی در این کشور که جمعیت آن به سرعت در حال پیر شدن است هرساله در حال افزایش هستند. با اینکه تحقیقات «موراکامی» در مراحل اولیه است، یک شرکت انتشاراتی بهداشتی تحت راهنمایی های تیم تحقیقاتی «موراکامی» شروع به فروش DVDهایی کرده که در آنها به افراد دیابتی آموزش خنده داده می شود.
وزارت اقتصاد، تجارت و صنعت ژاپن بر این عقیده است که با توجه به افزایش تقاضا برای مراقبت های پزشکی پیشگیرانه، خنده درمانی می تواند به عنوان یک پروژه درمانی مفید به کار گرفته شود. «هیکارو هوریگوچی» یکی از مقامات این وزارتخانه می گوید: «اگر رابطه بین خنده و سلامتی به طور علمی ثابت شود، ممکن است تاثیر بزرگی بر روش های بهبود سلامتی ایجاد کند.» وی اضافه می کند: «ما همچنین امیدواریم که با مرتبط ساختن این دو زمینه متفاوت _ خنده و درمان پزشکی- یک نوع صنعت جدید ایجاد کنیم.» 
در سال 2004 دانشگاه اوزاکا سانگیو در غرب ژاپن با حمایت مالی این وزارتخانه اقدام به تاسیس یک موسسه شراکتی به نام پروژه تحرک کرد که محققین، بنگاه ها و پزشکان در آن فعالیت می کنند. این موسسه برنامه کاملی از مراقبت های پزشکی برای افراد سالخورده فراهم می کند که ترکیبی از آموزش های فیزیکی و خنده درمانی است.
«میتسوتوشی نیشیکاوا» که یکی از مسئولین دانشگاهی پروژه تحرک مستقر در شهر اوزاکا است، می گوید: «این اولین تلاش کشور و همکاری دولت، بخش صنعت و آموزشگاه های عالی برای راه اندازی یک بخش مراقبت های پزشکی با به کارگیری خنده است.»
«نیشیکاوا» می گوید: «اوزاکا محل ایده آلی برای آغاز پروژه است زیرا این شهر به خاطر فرهنگ شوخ طبعی خود معروف است و ساکنین آن در مقایسه با اهالی کم حرف توکیو از خندیدن در ملاء عام تردید نمی کنند.» وی در ادامه می گوید: «انتظار می رود که به کمک این پروژه هزینه مراقبت های پزشکی و پرستاری کاهش یابند. علاوه بر آن، زندگی طولانی همراه با سلامتی برای افراد سالمند امری مهم است.» طی این پروژه، شرکت کنندگان ضمن لذت بردن از نمایش های کمدی که توسط کمدین های حرفه ای اجرا می شود، تمرینات ژیمناستیک و معاینات پزشکی را دریافت می کنند. کلاس های آموزش تهیه غذاهای سالم نیز ارائه می شود. «کیومی یاماناکا» زن خانه دار ۶۱ساله ای که در این برنامه شرکت کرده می گوید: «وقتی که جوان بودم خیلی می خندیدم اما از زمانی که پا به سن گذاشتم زیاد نمی خندم. ولی بعد از شرکت در این برنامه، گردش خون بدنم روان شده و می توانم روی زانوهایم بنشینم، کاری که قبلاً نمی توانستم انجام دهم.» بر اساس گزارش مسئولین این برنامه، ۹۲ نفر از شرکت کنندگانی که از آنها نظرخواهی شد گفتند که بعد از پیوستن به این برنامه هزینه های سالیانه مراقبت های پزشکی شان 30 درصد کاهش نشان داده است.
«نیشیکاوا» می گوید: «قصد داریم در آینده درمان پزشکی را به امری شاد و سرگرم کننده تبدیل کنیم نه یک موضوع دلگیرکننده. این هدف اصلی ما است.»
