روز نقشه خوانی یا “روز نقشه‌ها” (READ A ROAD MAP DAY)، هر ساله در تاریخ 5 آوریل برگزار می شه. این روز به منظور تجلیل از نقشه و مهارت نقشه خوانی و اهمیت آن‌ها برای انسان‌ها و جامعه برگزار می شه.
یادش بخیر، آن قدیمها وقتی در تعطیلات عید به سفر می‌رفتیم ، ایستگاه‌های زیادی وجود داشت که نقشه شهر را رایگان در اختیار مسافران قرار می داد. یکی از تفریحات من، جمع کردن این نقشه‌ها بود! اما الان دیگر نه خبری از مسافرت درست و حسابی هست، نه آن نقشه‌ها.
نقشه خوانی یعنی:
توانایی خواندن و تفسیر نقشه‌های جغرافیایی و تاریخی و استفاده از آن‌ها به منظور فهمیدن مکان و موقعیت وابسته به جغرافیا و همچنین برنامه‌ریزی و مدیریت فضاها و منابع.
مراسم های روز جهانی نقشه خوانی
در این روز مراسم‌ها و فعالیت‌های متنوعی برگزار می‌شود که شامل نمایشگاه‌های نقشه، کلاس‌های آموزشی، نشست‌های تخصصی و سخنرانی‌ها می‌باشد.همچنین در سراسر جهان، سازمان‌های مرتبط با جغرافیا و کاربردهای نقشه در حوزه‌های مختلف، به این روز تجلیل می‌کنند و برنامه‌های مختلفی را برای افزایش آگاهی و ترویج نقشه‌خوانی برگزار می‌کنند.
انواع نقشه های جغرافیایی
در زمینه‌ی نقشه‌های جغرافیایی، می‌توان به چندین نوع نقشه اشاره کرد که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:
۱. نقشه‌های سیاسی: نشان دهندهٔ مرزها، پایتخت‌ها و شهرهای مختلف در یک کشور و یا منطقه مشخصی است.
۲. نقشه‌های فیزیکی: به صورت گسترده‌ای از توپوگرافی، رودخانه‌ها، کوهستان‌ها و برجستگی‌های دیگر ساخته شده‌اند و اطلاعاتی از جمله ارتفاعات و دیگر ویژگی‌های طبیعی منطقه را دربرمی‌گیرند.
۳. نقشه‌های جاده: نشان می‌دهند که چگونه مسیرهای مختلف در یک منطقه یا کشور با یکدیگر ارتباط دارند.
۴. نقشه‌های هوایی: این نقشه‌ها با استفاده از تصاویر هوایی از منطقه تهیه شده‌اند و جزئیاتی از جمله خیابان‌ها، ساختمان‌ها و مکان‌های تفریحی را نمایش می‌دهند.
۵. نقشه‌های زمین‌شناسی: این نقشه‌ها از جزئیات زمین‌شناسی منطقه شامل رسوبات، سنگ‌ها، ساختار‌های زمین‌شناسی و فعالیت‌های زمین‌شناسی در منطقه استفاده می‌کنند.
سخن پایانی
روزگاری مهم‌ترین وسیله برای سفر رفتن، به همراه داشتن یه نقشه دقیق بود و کسی که کنار راننده می‌نشست و نقشه را می‌خواند، وظیفه خطیری بر عهده داشت! الان اما دیگر اوضاع فرق کرده و به کمک گوگل مپ و بلد و ویز و … پیدا کردن راه و سفر رفتن، به راحتی آب خوردن شده است.
اما هنوز هم، ماجراجویی و نقشه‌خوانی، لطف و صفای دیگری داره و اصلا بیشتر به دل آدم می‌نشیند. هرچند، باید این راهم اضافه کنیم که هنوز هم کسانی هستند که نقشه کاغذی رو کنار نگذاشتند و تعصب خاصی روی آن دارند! برایمان بگویید، آخرین باری که به سفر رفتید و از نقشه کاغذی استفاده کردید کی بوده است ؟
پیشنهاد برای مطالعه بیشتر: نقشه ایران در زمان صفویان
