رژیم سه‌ مرحله‌ای برای کنترل وزن

رژیم غذایی «ساحل جنوبی» (South beach Diet) که اسم جالب و متفاوتی با سایر رژیم‌های غذایی دارد، زیرشاخه‌ای از رژیم مدیترانه‌ای محسوب می‌شود که از سوی یک متخصص قلب آمریکایی به نام دکتر آرتور آگاتستون و یک متخصص تغذیه به نام ماری آلمون، ابتدا به آمریکایی‌ها و سپس به سایر مردم جهان معرفی شد.

هدف از معرفی و تجویز این رژیم، ابتدا کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی بود اما به مرور زمان، رژیم غذایی ساحل جنوبی به رژیمی پرطرفدار برای کاهش وزن در سراسر جهان تبدیل شد.

براساس رژیم غذایی ساحل جنوبی، قرار نیست که کربوهیدرات‌ها از برنامه غذایی روزانه حذف شوند. این رژیم غذایی، پیشنهاد مصرف کربوهیدرات‌های بهتر را به جای انواع کربوهیدرات‌ها می‌دهد. در برنامه غذایی ساحل جنوبی، چربی‌های خوب هم جای چربی‌های بد و معمولی را می‌گیرند و توجه به نوع چربی و کربوهیدرات مصرفی اهمیت بالایی دارد.

در انتخاب کربوهیدرات‌ها، اندیس‌گلایسمیک آنها در نظر گرفته می‌شود. چرا؟ زیرا مصرف خوراکی‌هایی با اندیس گلایسمیک بالا باعث افزایش سریع قند خون می‌شود و به مرور زمان، چرخه تعادل قند خون را در بدن به هم می‌زند.

از طرف دیگر، شواهدی نشان می‌دهند که افزایش قند خون با تحریک اشتها، پرخوری و چاقی ناشی از آن همراه خواهد بود که همه این موارد کنار هم می‌تواند ابتلا به بیماری‌های قلبی را در طولانی‌مدت برای افراد در پی داشته باشد. جالب است بدانید که منابع غذایی پروتئینی کم‌چرب و سبزی‌ها، بخش اصلی این رژیم را تشکیل می‌دهند.

رژیم غذایی ساحل جنوبی 3 مرحله دارد و برای رسیدن به هدف این رژیم که کاهش وزن در کنار حفظ سلامت سیستم قلبی و عروقی است، باید این 3 مرحله را با دقت پشت سر گذاشت. این مراحل، شامل موارد زیر می‌شوند. ذکر این نکته نیز ضروری است که اگر دستگاه گوارشتان با مصرف سبزی‌های خام در مرحله اول این رژیم سازگار نیست، می‌توانید آنها را کمی بخارپز یا تنوری کنید.

مرحله اول: حذف تمام کربوهیدرات‌ها

زمان: 2 هفته

معیار: در این مرحله، غذاهای شیرین و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده به مدت 14 روز از برنامه غذایی بیمار حذف می‌شوند تا او بتواند بر هوس غذایی خود نسبت به مصرف مواد غذایی شیرین یا انواع کربوهیدرات‌هایی مانند نان، برنج، ماکارونی و حتی سیب‌زمینی غلبه کند. همین 2 هفته طلایی در این رژیم است که باعث کاهش وزن می‌شود و بسیاری از افراد را به سمت خود می‌کشاند. البته بهتر است بدانید که جایگزین‌های خوراکی موجود در این مرحله، باعث می‌شوند که شما احساس ضعف و گرسنگی نکنید. در این مرحله می‌توان روزی 3 وعده اصلی (کم‌حجم و کم‌کالری) و 2 میان‌وعده مصرف کرد.

خوراکی‌های مجاز در این مرحله: گوشت قرمز بی‌چربی، مرغ، بوقلمون، ماهی و میگو، پنیر توفو، تخم‌مرغ، پنیر کم‌چرب، مغزها، حبوبات و انواع سبزی‌ها.

خوراکی‌های غیرمجاز در این مرحله: نان، برنج، ماکارونی، سیب‌زمینی، کیک، انواع شیرینی و میوه‌ها.

مرحله دوم: شروع با کربوهیدرات‌های خوب

زمان: تا رسیدن به وزن ایده‌آل

زمان: این مرحله می‌تواند تا رسیدن فرد به وزن ایده‌آل خود طول بکشد. در مرحله دوم از رژیم ساحل جنوبی، کربوهیدرات‌های خوبی مانند غلات سبوس‌دار و میوه‌ها به برنامه غذایی برمی‌گردند. کاهش وزن در این مرحله، با سرعت کمتری نسبت به مرحله قبل اتفاق می‌افتد؛ یعنی حدود 500 تا 900 گرم در هفته، با توجه به متابولیسم.

خوراکی‌های مجاز در این مرحله: نان سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای، ماکارونی قهوه‌ای، سیب‌زمینی، میوه‌ها و نخود.

خوراکی‌های غیرمجاز در این مرحله: غلات بدون‌ سبوس و بر پایه آرد سفید، انواع شیرینی‌ها.

یک نکته: اگر در این مرحله هوس غذایی کردید و نتوانستید از مصرف کربوهیدرات‌ها خودداری کنید و نهایتا وزنتان بالا رفت یا عادت‌های نادرست غذایی دوباره سراغتان آمد، به مرحله اول برگردید و بعد از رسیدن به وزن مورد نظرتان، به مرحله 3 بروید.

مرحله سوم: بازگشت تمام کربوهیدرات‌ها

زمان: تا زمان دلخواه

معیار: در این مرحله، که مرحله ثبات نام دارد، تمام کربوهیدرات‌ها یا خوراکی‌های شیرین می‌توانند به برنامه غذایی‌تان برگردند اما اگر شما 2 مرحله قبل را با موفقیت پشت سر گذاشته باشید، دیگر میل چندانی به مصرف کربوهیدرات ناسالم نخواهید داشت. در صورت تمایل شدید به مصرف کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده یا خوراکی‌های شیرین باید از مرحله اول رژیم را شروع کنید یا به مرحله دوم برگردید.

خوراکی‌های غیرمجاز در این مرحله: هویج، چغندر و هندوانه.

به ادعای مبتکران این رژیم، در صورتی که رژیم ساحل جنوبی به درستی رعایت شود، می‌تواند، فواید زیر را برای افراد در پی داشته باشد:

رسیدن به ثبات در وزن ایده‌آل برای طولانی‌مدت

پیشگیری از ابتلا به دیابت

نگه داشتن کلسترول و قند خون در سطح طبیعی

پیشگیری از ابتلا به فشار خون بالا

متخصصان تغذیه چه می‌گویند؟

براساس اعلام متخصصان «مایو کلینیک»، رژیم غذایی ساحل جنوبی که زیرشاخه‌ای از رژیم مدیترانه‌ای است، به شرط اینکه تمام مراحل آن با همان شکل و شمایلی که تجویز شده، رعایت شود، کاملا بدون ضرر خواهد بود. البته متخصصان مایوکلینیک توصیه می‌کنند که به هیچ عنوان بیش از 14 روز در مرحله اول نمانید و بدنتان را از تمام کربوهیدرات‌ها محروم نکنید. از نظر این متخصصان، باقی ماندن و تکرار مرحله 2 برای مدت زمان طولانی، مشکلی برای فرد ایجاد نخواهد کرد.

هفته نامه سلامت، ترجمه ندا احمدلو