ضرب المثل جواب ابلهان خاموشیست؛ برای آدمهای نادانی به کار می رود که با هیچ منطق، دلیل و برهانی نمی توان پاسخ اعتراضات و سخنانشان را داد.
داستان ضرب المثل فارسی جواب ابلهان خاموشیست
از روزگاران قدیم و در زمانی که شیخ الرییس ابو علی سینا زندگی می کرد، داستانی نقل شده است که سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر منتقل شده تا الان که به گوش ما رسیده است.می گویند روزی ابو علی سینا حکیم و دانشمند بزرگ ایرانی در سفری برای استراحت خود و نفس تازه کردن اسبش در منطقه ای خوش آب و هوا زیر سایه درختی اتراق کرد.
برای اسبش کاه و یونجه گذاشت تا اسب با خوردن آن ها خستگی راه را از تن بیرون کند و آماده ادامه مسیر شود.شیخ الرییس برای خودش هم جرعه ای آب و لقمه ای نان تهیه کرد، سفره ای پهن نمود و مشغول خوردن شد.مسافر دیگری که در این مسیر حرکت می کرد با دیدن آن دو و غذای آماده برای خودش و الاغش فرصت را غنیمت شمرد تا بدون پرداخت هزینه ای هم شکم خودش را سیر کند و هم الاغش را.
مرد از الاغ پیاده شد و حیوان را کنار اسب شیخ بست و خودش هم بر سر سفره بو علی نشست و مشغول خوردن شد.ابن سینا به مرد مسافر گفت: الاغت را نزدیک اسبم نبند چون لگد می زند و ممکن است به حیوانت آسیبی وارد شود.مسافر خود را به نشنیدن زد و به خوردن ادامه داد.در یک لحظه اسب با لگدی که به الاغ زد پای حیوان شکست.
مرد غریبه با این اتفاق شروع به ناله و زاری کرد و طلبکارانه تقاضای غرامت کرد.این بار نوبت ابو علی بود که خود را به نشنیدن بزند، مردمی که با سروصدا به دور آن ها جمع شدند برای خواباندن غائله آنان را به منزل قاضی شهر هدایت کردند.در خانه قاضی هم شیخ خود را به نشنیدن زد و سخن نگفت، قاضی با دیدن این وضع حکم به کرولال بودن ابوعلی سینا داد و حکم کرد پرداخت غرامت از گردن او ساقط است.
مرد طلبکار که اوضاع را به ضرر خود دید رو به قاضی گفت: این مرد با من سخن گفته است اما الان چون متضرر می‌شود از سخن گفتن سر باز می زند.قاضی از وی خواست تا بگوید شیخ الرییس چه گفته است.مرد گفت: زمانی که خرم را کنار اسب او بستم گفت که اسبش ممکن است لگد بزند. این حرف ها به ضرر خود مرد تمام شد و خجالت زده سر به زیر افکند.در آخر هم بو علی خطاب به مردم و قاضی گفت: جواب ابلهان خاموشیست.قاضی و مردم که شاهد ماجرا بودند بر هوش بسیار شیخ الرییس ابوعلی سینا آفرین گفتند.
معانی و کاربرد ضرب المثل جواب ابلهان خاموشی است
- یعنی پاسخ ندادن به اعتراضات و سخنان آدم های جاهل، یکی از کارهای مهم عاقلان است.
- از این ضرب المثل فهمیده می شود که: ۱- آدم جاهل زیاد حرف میزند؛ ۲- آدم عاقل بیشتر خاموش است و سکوت می کند.
- در برابر کسی که جاهلانه سوال می پرسد یا مدام دیگران را با صحبت هایش آزار می دهد، سکوت باید کرد. زیرا اگر جواب جاهل را ندهی، کار به مجادله کشیده می شود. حضرت علی علیه السلام نیز درباره پرهیز از مجادله می فرمایند: هر که آبروی خود را می خواهد باید مجادله را رها کند.
سوسن قریشی
