زنبورها برای گم نکردن راه خانه چه می کنند؟تصور می شد زنبورها مانند پرندگان و پروانه ها از نور خورشید به عنوان قطب نما برای جابجایی هایشان استفاده می کنند، در صورتی که پستانداران معمولا” نشانه هایی آشنا از راه را مانند نقشه ای ساده برای گم نشدن به ذهن خود می سپارند.
تحقیقات اخیر نشان می دهد که زنبور عسل نیز با وجود مغز بسیار کوچک خود، از این نوع نقشه استفاده می کند. توانایی های حرکتی زنبورها، بعد جدیدی از زندگی آن هاست که محققان را مدت های طولانی است گرفتار کرده است. یک زیست شناس در دانشگاه آزاد برلین می گوید: “افراد از شنیدن توانایی های مغز کوچک این حشره تعجب خواهند کرد.
زنبور،حافظه ای غنی و قوی دارد که به عنوان یک نقشه برای شناخت محیط از آن بهره می برد.”در پژوهشی که مقالات آن در آکادمی ملی علوم منتشر شده است، نشان داده شده که زنبورها می توانند راه برگشت خود به کندو را بدون تکیه بر نور خورشید پیدا کنند.
در عوض به نظر می رسد از یک نقشه شناختی (شناسایی کننده) که با کمک عکس های فوری گرفته شده توسط چشم شان در ذهن خود طراحی می کنند، راه خود را برای بازگشت به خانه می یابند. این نقشه شناختی که پیش از این فقط درمورد استفاده ی مغز پستانداران از آن بحث شده است، در قسمتی از مغز به نام هیپوکامپ طراحی می شود. انسان به طور روزانه از این نقشه ها استفاده می کند.
ممکن است همان طور که از پنجره محل کار یا تحصیل به بیرون نگاه می کنیم، می توانیم با توجه به شناختی که از قبل درباره ی پیرامون خود داریم، مسیری فرضی را برای رسیدن به مقصد بعدی خود در ذهنمان بیاوریم؛ یعنی حتی خانه یا مقصد دیگری را که در ذهن داریم اگر نمی بینیم و موانعی در مسیر مستقیم به آن جا وجود دارد، ولی می توانیم به طور کلی مسیر رسیدن به آن جا را برای خود طراحی کنیم. زیست شناسی در دانشگاه میشیگان با توضیحاتی ثابت کرده است که زنبور نیز همین کار را برای پیدا کردن مسیر خانه خود یعنی کندوی عسل انجام می دهد البته در سطح بسیار ابتدایی تر و ساده تر.
تغییر زمان:
تغییر زمان راهکاری بود که محققان برای رسیدن به این نتیجه در مورد زنبور عسل به کار گرفتند. آن ها می خواستند تئوری استفاده نکردن زنبور از نور خورشید به عنوان قطب نما را ثابت کنند. این محققان ساعت بیولوژیک (درونی) زنبورها را با یک خواب مصنوعی و با استفاده از بیهوشی عمومی تغییر دادند.
هنگامی که زنبورها از خواب بیدار شدند، آن ها را در امتداد یک مسیر تا چند صد متر از کندو فاصله دادند ولی باز هم با نبودن خورشید آن ها مسیر بازگشت را پیدا کردند. پس به این نتیجه رسیدند که زنبور ها روش دیگری را برای مسیریابی به کار می برند. با این آزمایش آن ها توانستند به قابلیت های مغز زنبور عسل پی ببرند.
