در این مقاله قصد داریم تا به بررسی علت‌های سفید شدن موی نوجوان بپردازیم و سعی کنیم تا با رعایت این نکات، از سفید شدن زود هنگام موها از سن نوجوانی تا میان‌سالی جلوگیری کنیم. امیدواریم تا بتوانیم به سوالات شما در این بخش پاسخ دهیم و ابهامات ذهن شما را برطرف کنیم.
چرا موها سفید می شوند؟
رویش موی سفید با افزایش سن یک مسئله‌ی طبیعی است. علت اصلی داشتن موهای رنگی، وجود سلول رنگدانه‌ساز در فولیکول‌های مو است.
فولیکول‌ها حاوی سلولی به نام رنگدانه‌ساز هستند که رنگ مو را تعیین می‌کنند. با بالا رفتن سن افراد، رنگدانه‌های فولیکول، با کمال تاسف چشم از دنیا می‌بندند و موهای شما را تنها می‌گذارند. موها هم در غم از‌دست‌دادن رنگدانه‌‌ساز‌ها سفیدپوش می‌شوند.اما گاها شاهد رویش موی سفید در نوجوانان هستیم. هر چند دانشمندان معتقدند که علت اصلی سفیدشدن مو در کودکان و نوجوانان ژنتیکی است.
سفید شدن مو در نوجوانی به هیچ وجه خوشایند نیست و افرادی که به این وضعیت مبتلا هستند، به دنبال راه‌هایی برای حل آن می‌باشند.
همانطور که گفتیم سفید شدن زود هنگام موها، دلایل بسیار زیاد و متنوعی دارد. مطالعه‌ای که در سپتامبر 2019 در مجله بین المللی Trichology منتشر شد نشان داد که یکی از اصلی ترین علل این وضعیت، ژنتیک است.اما آیا به جز ژنتیک، عوامل دیگری هم در روند سفید شدن موی نواجوان دخیل هستند؟ بله. عوامل دیگری از جمله سیگار کشیدن، ابتلا به برخی بیماری‌های خود ایمنی و کمبود رژیم غذایی نیز می‌توانند در سفیدی زودرس موی نوجوانان نقش داشته باشند.
در این مطلب، به تمام این عوامل اشاره شده است.
علت سفید شدن موی نوجوان
ملانین ماده‌ای است که باعث طراوت پوست و وجود رنگ‌های متنوع در مو می‌شود. شناخت علت اصلی ازبین رفتن سلول‌های رنگدانه‌ساز و کاهش تولید ملانین، علت سفید شدن موی نوجوان است.
در برخی مواقع می‌توان با جلوگیری از این علت، جلوی سفید شدن موی نوجوان را گرفت و حتی با تحریک فولیکول‌ها، سلول‌های رنگدانه‌ساز را به زندگی برگرداند. مو به‌عنوان یکی از اجزای زیبایی شما از اهمیت بالایی برخودار است. مراقبت از مو مسئله‌ای است که شما باید همیشه در نظر داشته باشید تا از ریزش، سفیدشدن و تخریب موهای نازنین‌تان جلوگیری کنید.
ملانین رنگدانه‌ای ست که موجب رنگی شدن موها می‌شود. این رنگ می‌تواند مشکی، قرمز، بلوند، قهوه‌ای یا هر رنگ دیگری باشد. این رنگدانه در فولیکول‌های مو یا غلاف سلول‌ها و بافتی که ریشه مو را احاطه کرده است، یافت می‌شود و یکی از اجزای فرایند تشکیل مو می‌باشد.
با گذشت زمان، میزان ملانین در روند رشد مو کاهش میابد و این از دست دادن رنگدانه باعث می‌شود که موها خاکستری، نقره‌ای و در نهایت سفید شوند. سفید یا نقره‌ای شدن موها، به دلیل سطوح پایین این رنگدانه ایجاد می‌شود بنابراین موهای سفید به‌طور کامل رنگدانه‌ی خود را از دست داده‌اند.
طبق بررسی که در ژوئن 2017 در Pigment International منتشر شد، سفید شدن زودرس موها در مردم قفقاز قبل از 20 سالگی، در آسیایی‌ها قبل از 25 سالگی و آفریقایی‌ها قبل از 30 سالگی رخ میدهد. این بررسی همچنین نشان میدهد که تقریباً50 درصد موهای 50 درصد مردم تا سن 50 سالگی، سفید می‌شوند.
دلایل سفید شدن مو در سنین جوانی و راهکار درمان آن
در ادامه به دیگرعلت‌های سفید شدن موی نوجوان می‌پردازیم:
۱_ استرس اکسیداتیو
آنتی‌اکسیدان‌ها نقش مبارزه با رادیکال‌های آزاد را در بدن دارند. رادیکال‌های آزاد مولکول‌های ناپایداری هستند که به سلول‌ها آسیب می‌رسانند و به پیری و بیماری کمک می‌کنند. زمانی که آنتی‌اکسیدان‌ها مقابل رادیکال‌های آزاد کم می‌آورند، پدیده‌ای به نام اکسیداتیو رخ میدهد. اکسیداتیو باعث بروز بیماری ویتیلیگو می‌شود.
۲_بیماری خودایمنی
بعضی بیماری‌های خودایمنی همچون آلوپسی و ویتیلیگو باعث تخریب سلول‌های خودی موها می‌شوند و موها شروع به ریزش می‌کنند. تحقیقات نشان میدهد که بعد از برطرف‌شدن این بیماری‌ها موی‌هایی که دوباره شروع به رویش می‌کنند تمایل بیشتری به سفیدشدن دارند.
۳_اختلال تیروئید
تیروئید غده‌ی پروانه‌ای شکل زیر گردن است که وظیفه‌ی متابولیسم در بدن را به عهده دارد. کم کاری یا پرکاری تیروئید موجب ترشح کمتر ملانین در بدن می‌شود. نتیجه کمبود ملانین رویش موی سفید است. پس اگر مشکلات تیروئیدی دارید برای جلوگیری از سفید شدن موی سرتان برای درمان تیروئید هر چه سریع‌تر اقدام کنید.
۴_ کمبود ویتامین
مطالعات نشان میدهد که کمبود هر نوع ویتامین شامل ویتامین B-6، B-12، بیوتین، ویتامین D یا ویتامین E باعث رویش موی سفید در سر می‌شود. گلبول‌های قرمز خون برای اکسیژن رسانی به سایر نقاط بدن نیاز به ویتامین B12 دارند. اگر این ویتامین به‌خوبی جذب نشود گلبول‌ها نمی‌توانند اکسیژن را به فولیکول‌های مو برسانند در نتیجه ملانین ترشح نمی‌شود. همان‌طوری که خودتان می‌دانید کمبود ملانین باعث سفیدی مو می‌شود.علاوه بر ویتامین‌ها کمبود مواد معدنی همچون آهن، مس و کلسیم هم در سفید شدن موی نوجوان نقش مؤثری دارند.
۵_ سیگارکشیدن
کشیدن سیگار خطر ابتلا به سرطان ریه و بیماری‌های قلبی را افزایش میدهد. مصرف طولانی مدت سیگار، رگ‌های خونی را تحت تأثیر قرار میدهد و آنها را منقبض می‌کند. این اتفاق ممکن است در رگ‌های خونی فولیکول‌ها رخ دهد. در نتیجه موهای شما شروع به ریزش می‌کند. مواد مضر و سمی موجود در سیگار به‌طور جداگانه بر فولیکول‌های سر تأثیر می‌گذارند و سفیدی مو را تسریع می‌بخشند.
۶_ استرس
در یک تحقیق آزمایشگاهی مشخص شد که استرس بر روی سلول‌های بنیادی فولیکول‌ها تأثیر می‌گذارد. اگر زندگی پر استرسی دارید و موهای شما شروع به سفیدشدن کرده‌اند، شک نکنید که باید شیوه زندگی‌تان را تغییر دهید، البته اگر رنگ مو‌های‌تان را دوست دارید. این نظریه نشان میدهد که چرا پیشروان کشور‌ها مو‌ی‌شان سفید است!
۷_ استفاده از صابون ها و شامپوهای مصنوعی
با گذشت زمان کیفیت شامپوهای مورد استفاده کاهش یافته‌است و شامپوهای طبیعی جای خود را به محصولات شیمیایی داده است. استفاده از شامپوی بی‌کیفیت باعث زخیم و زبر‌شدن موی کودکان و نوجوانان می‌شود. شامپوی بزرگسالان روی موی کودکان تأثیر منفی می‌گذارد و در برخی مواقع باعث سفیدشدن موی کودکان می‌شود. شامپوهای تولید شده برای کودکان حاوی مواد معدنی و ویتامین هاست تا از آسیب به موی کودک جلوگیری کند.
۸_ قرار گرفتن در معرض دود
اگر کودک یا نوجوانی به طور مداوم در معرض دود سیگار قرار بگیرد ممکن است دچار استرس اکسیداتیو شود. این بیماری باعث کاهش ترشح ملانین در سر می‌شود و موی شما شروع به سفید شدن می‌کند.
۹_ خوردن غذاهای ناسالم
با وجود فرهنگ وصرف فست فود، جای تعجب نیست که سفیدی مو در سن نوجوانی رخ دهد. برای جلوگیری از سفید شدن موی نوجوان بهتر است از خوردن فست‌فودها اجتناب کنیم.
۱۰_ کم خونی
کمبود آهن باعث کم خونی می‌شود. خستگی مداوم و موی سفید از علائم کم خونی در نوجوانان هستند.
کمبود کدام ویتامین‌ها باعث سفید شدن مو در نوجوانی می‌شود؟
کمبود مواد معدنی و ویتامین‌ها نه تنها بر سفید شدن مو بلکه بر تمام عملکرد‌های بدن تأثیر منفی دارد.
۱_کلسیم
کلسیم فقط برای استحکام و تراکم استخوان‌ها نیست. این ماده معدنی به سلامت اعصاب، قلب و ماهیچه‌ها کمک می‌کند. با سلامت قلب و خونرسانی صحیح به فولیکول‌های مو، ملانین به خوبی ترشح می‌شود و دیگر خبری از موی سفید روی سر شما نخواهد بود. شما می‌توانید کلسیم را از محصولات لبنی مانند شیر و ماست یا سبزی‌های برگ‌دار تیره، غلات غنی‌شده و ماهی تامین کنید.
۲_ مس
همانطور که می‌دانید گلوبول‌های خون از آهن تشکیل شده‌اند تا بتوانند اکسیژن را با خود حمل کنند. مس به ترکیب آهن با گلوبول‌های خون کمک می‌کند. همچنین مس در تولید ملانین از فولیکول‌ها تأثیر مستقیم دارد. شما می‌توانید مس را از بادام زمینی، بادام، عدس، جگر گاو و قارچ سفید تامین کنید تا دیگر موی سفید در سر شما جوانه نزند.
۳_ آهن
کمبود آهن به معنای کمبود اکسیژن کافی در بدن است، وضعیتی که به دهیدراته معروف است. اگر اکسیژن و مواد مغذی به موی شما نرسند، نه تنها موی شما سفید خواهد شد بلکه همانند برگ خزان خواهند ریخت. آهن از گوشت، عدس و سبزیجات به خوبی تامین می‌شود.
۴_ پروتئین (کراتین)
شاید نام کراتین در مسئله مو برای شما چندان غریبه نباشد، چرا که از این ماده برای صاف کردن موهای فر نیز استفاده می‌شود. کراتین یک نوع پروتئین است که در سلول‌های سطحی وجود دارد. اگر پروتئین کراتین در فولیکول‌ها تجزیه شود علاوه بر ریزش، موی سفید در سر شما پدیدار خواهد شد. کراتین را نمی‌توان به طور مستقیم تامین کرد، اما شما با تامین پروتئین به بدن‌تان این اجازه را می‌دهید که با تجزیه ساختار پروتئین، کراتین تولید کند.
درمان سفید شدن موی نوجوان:
تغییر سبک زندگی برای پیشگیری و درمان هر مشکلی در زندگی کارساز است. اما آیا تغییر سبک زندگی در یک واژه خلاصه می‌شود؟ جواب خیر است چرا که تغییر سبک زندگی به معنای شروع یک زندگی جدید است، که نیازمند یک برنامه ریزی دقیق و شناخت بایدها و نبایدها است. در ادامه به بررسی بهترین سبک زندگی برای داشتن موهای با طراوت و رنگی می‌پردازیم.
۱_مصرف آنتی اکسیدان برای جلوگیری از سفید شدن مو در نوجوانی
مصرف غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان از استرس اکسیداتیو جلوگیری می‌کند. غذاهایی که حاوی آنتی اکسیدان هستند عبارتند از:
میوه ها و سبزیجات تازه
چای سبز
روغن زیتون
ماهی
۲_مصرف ویتامین‌ها جلوی سفید شدن مو در نوجوانی را می‌گیرد
هر کسی که موهای سفید ناشی از کمبود ویتامین دارد، باید غذاهای پر از ویتامین را مصرف کند. به عنوان مثال، غذاهایی دریایی، تخم مرغ و گوشت منابع خوب ویتامینB12 هستند و شیر، سالمون و پنیر منابع عالی ویتامین D هستند.
مکمل‌های ویتامینی که بدون نسخه در دسترس هستند نیز می‌توانند کمبوداین ویتامین‌ها را برطرف کنند. در ادامه در این باره بیشتر صحبت خواهیم کرد.
۳_ ترک سیگار
سیگار نه تنها باعث سفیدی موی شما می‌شود بلکه اثرات مخربی را بر روی ریه و قلب می‌گذارد. امروزه روش‌های نوینی برای ترک عادت سیگارکشیدن وجود دارد. شما می‌توانید برای ترک سیگار به روانپزشک مراجعه کنید یا در کلاس‌های ترک سیگار شرکت کنید تا راحت‌تر بتوانید از لحاظ روانی سیگار را کنار بگذارید.
سفید شدن مو در نوجوانی به صورت ناگهانی
برای برخی از افراد پیش آمده که به صورت ناگهانی به دلیل یک شوک عصبی یا یک بیماری سخت، موهایشان سفید می شود. دانشمندان کشف کرده اند که این حالت می تواند تاثیرات سیستم ایمنی بدن بر روی ژن ها باشد. نوجوانها نیز از این قاعده جدا نیستند و ممکن است با بروز این علت‌ها دچار سفیدی مو به صورت ناگهانی شوند.
احتمالا خواندن مقاله (علت ریزش مو در نوجوانان چیست؟ ) نیز برای شما جالب باشد
نتیجه‌گیری
مو به عنوان یکی از عوامل زیبایی شما از حساسیت بالایی برخوردار است. شاید نشود موهای سفیدشده و از دست رفته‌تان را برگردانید اما چرا بگذارید که باقی موهای روی سرتان هم سفید شوند؟
شناسایی علت سفیدشدن مو، بهترین راه برای درمان و جلوگیری از رشد بیشتر موهای سفید است. گول تبلیغات برخی از شرکت‌ها برای درمان قطعی سفیدی مو را نخورید چرا که اگر علت موی سفید شما ژنتیکی باشد، راه درمانی وجود ندارد و فقط می‌توانید از افزایش موهای سفیدتان جلوگیری کنید. درمان‌های خانگی را حتما در نظر داشته باشید و از تامین ویتامین‌های بدن‌تان غافل نشوید.
برای جلوگیری از پیشرفت سرسام آور موهای سفیدتان باید به یک متخصص پوست و مو مراجعه کنید. متخصص پوست و مو پزشکی است که در بیماری‌های پوست، مو و ناخن تخصص دارد. متخصص پوست می تواند بیماری که می‌تواند دلیل بر سفید شدن موی شما باشد را شناسایی کند و بهترین درمان برای آن را به شما پیشنهاد دهد.
نویسنده : سمانه سیاهوشی
