سنگ قبر هنرمندانه ناصرالدین شاه

ناصر الدین شاه پنجاه سال بر ایران حکومت کرد اما زندگیش همراه با داستان سنگ قبر هنرمندانه ناصرالدین شاه به پایان رسید.

مرگ ناصرالدین شاه قاجار از ماجراهایی شنیدنی است که در آن جشن و مرگ با هم اتفاق می افتند! او زمانی که خود را آماده می کرد تا جشن پنجاهمین سال سلطنتش را برگزار کند به هنگام زیارت حرم شاه عبدالعظیم به دست میرزا رضای کرمانی ترور شد و بلافاصله جان سپرد.

برای خاک سپاری شاه مراسمی مفصل برپا شد و جنازه او را با تشریفات به حرم حضرت عبدالعظیم بردند و در آرامگاهی اختصاصی دفن کردند اما بازماندگان که می خواستند برای شاه شهید سنگ تمام بگذارند به سنگ قبری ساده راضی نبودند. به همین خاطر سفارش ساخت سنگ قبری را به هنرمندی سنگ تراش به نام استاد حسین که لقب حجارباشی داشت، دادند.

هنرنمایی روی سنگ قبر در مراسم مرگ ناصرالدین شاه

حجار باشی نیز چهار سال تلاش کرد تا از قطعه سنگ مرمر یک پارچه ای، سنگ قبری بی نظیر و هنرمندانه بسازد. روی این سنگ تصویر ناصرالدین شاه قاجار به صورت برجسته حکاکی شده و با دقت بی نظیری همه جزئیات لباس و شمشیر و وسایل اطراف او از سنگ تراشیده شده است اما بعد از تمام شدن کار، حمل این سنگ سنگین به تهران نیز حکایتی داشت. در بین راه بسیاری از مردم و روستاییان مجبور شدند زیر بار کشیدن این سنگ بروند و تا جایی که گفته شده حتی عده ای نیز در این راه جان دادند.

سنگ قبر هنرمندانه ناصرالدین شاه، دارای ابعادی معادل ۲۴۹ در ۱۳۱ سانتی‌متر بوده که پیکره و چهره ناصرالدین شاه، ظاهرا در اندازه‌ای طبیعی با شمشیری در دست، حجاری شده است. حاشیه این سنگ قبر نیز با ظرافت تراشیده شده و به اشعاری در مدح شاه قاجار مزین شده است. در زیر پای چپ شاه قاجار حک شده «عمل استاد عباسقلی حجار»، اما در منابع تاریخی نام علی‌اکبر حجار را به عنوان هنرمند سنگ‌تراش آورده‌اند.

سنگ قبر هنرمندانه ناصرالدین شاه تا سال ۱۳۵۷ خورشیدی روی قبر ناصرالدین شاه قاجار قرار داشت اما بعد از تخریب قبر رضاشاه به وسیله آیت‌الله خلخالی، این سنگ هم از جای خود برداشته شد و تا مدت ها کسی از آن خبر نداشت تا بالاخره آن را به عمارت خلوتخانه کریم خانی در کاخ گلستان منتقل کردند و امروزه بازدیدکنندگان می توانند آن را ببینند. اما شاید بیشتر کسانی که سنگ را می بینند به جای آن که به یاد مرگ ناصرالدین شاه بیفتند، به هنرمند چیره دست ایرانی درود می فرستند که چنین شاهکاری را خلق کرده است.

• ببری خان، گربه ناصرالدین شاه ؛ قدرتمند و ملوس!