نقش برجسته تسلیم شدن والرین در برابر شاپور ساسانی (نقش رستم)
شاپور در جنگی با والرین پادشاه روم او را شکست داد و والرین را با هزاران نفر از سربازانش به اسارت گرفت. ایرانیان از این اسیران برای ساختن پل بزرگی در نزدیکی دزفول امروزی و همچنین شهر بیشاپور استفاده کردند. بزرگ ترین دلیل استفاده از سربازان رومی برای ساختن بیشاپور نقشه این شهر است. همه شهر های ساسانی نقشه ای دایره ای شکل دارند اما نقشه بیشاپور مانند زمین فوتبال بزرگی مستطیل شکل است.
نقشه ماهواره ای شهر ساسانی گور (فیروز آباد)
نقشه ماهواره ای شهر ساسانی بیشاپور
نوع معماری شهر و استفاده از نقوش موزاییکی در ساختمان ها نشانه های دیگری از ساخته شدن این شهر به دست سربازان رومی است. دیواره ها و کف کاخ های بیشاپور با این موزاییک های زیبا آراسته شده بود که بیشتر در معماری رومی رواج داشت. بخش زیادی از این موزاییک ها بعد از کشف به وسیله باستان شناسان به موزه لوور پاریس منتقل شد و امروزه در آنجا نگهداری می شود.
شهر بیشاپور با روشی که مهندسین یونانی ابداع کرده بودند ساخته شده یعنی دو خیابان و چهار دروازه آن یکدیگر را قطع می کردند. یکی از خیابان ها در جهت شمال به جنوب و دیگری شرق به غرب است و هر کدام در انتها به یکی از دروازههای شهر منتهی میشدهاند. دروازه غربی، ورودی اصلی شهر بوده است.
دروازه شهر بیشاپور
باستان شناسان در سال های گذشته فقط بخش های کوچکی از این شهر را از زیر خاک بیرون آورده اند و ده ها هکتار دیگر این شهر منتظر است تا روزی رازهای نهفته در دل خود را آشکار کند.
تاریخچه کاوش های باستان شناسی
بین سالهای 1930 تا 1935 میلادی، ژرژ سال و رومن گیرشمن، نمایندگان موزه لوور، به بررسی باستانشناسی در این شهر تاریخی پرداختند. انها بنای رفیع و چهار گوشواره را که با سنگهای دوجداره ساخته شده بود، آتشکده نامیدند و تالار بزرگ سرپوشیدهای به نام کاخ اختصاصی و جای دیگر به نام محل نذورات و ایوانی مزین معرفی کردند.اما کاوش ها ادامه نیافت و به مدت 30 سال متوقف شد.
سرانجام اداره کل باستان شناسی تصمیم گرفت یک گروه باستان شناسی ایرانی را به سرپرستی دکتر سرفراز اعزام کند تا کاوش های خود را در بیشاپور آغاز کنند وچگونگی پیدایش کاوش های گذشته و ظاهر اسکلت های شهر مشخص شود.