مراسم ماه محرم دربوشهر با سایر نقاط ایران تفاوت دارد. چگونگی انجام دادن مراسم سینه به سینه از نسلی به نسل دیگر رسیده است و بزرگان اجازه ندادهاند این مراسم فراموش شود. امروزه در برگزاری این مراسم جوانان شور و شعف بسیار از خود نشان میدهند چون این مراسم را آیینی به یادگار از اجداد خود میدانند و سعی دارند تا به نحو احسن این عزاداری را انجام بدهند.
در این مطلب و مطلب بعدی سعی کردهایم گوشهای از این مراسم آیینی را معرفی کنیم.
گهوارهی حضرت علیاصغر(ع)
این مراسم مخصوص زنان، به خصوص مادران بوشهری، است. از چند روز مانده به شروع عزاداریها گهوارهای را که نماد گهوارهی علیاصغر است آماده میکنند و با پارچههای رنگی آن را تزیین میکنند. زنان به نوبت پای گهواره میروند و آن را تکان میدهند و برای طفل کوچک کربلا لالاییهای مخصوص خود را میخوانند. سپس در روز عاشورا پارچههای رنگی را از گهواره جدا میکنند و آن را سراسر با پارچههای مشکی میپوشانند.
از سایر مراسمی که مختص به بانوان بوشهری است میتوان به چند نمونه اشاره کرد: حجلهي قاسم، شمعزنی، طفل صغیر و صبحدم. هرکدام از این مراسم نیز آداب مخصوص به خود را دارند.
سینهزنی ماه محرم در بوشهر
بیشتر ما عزاداریهای محرمی بوشهر را با سینهزنیهای سنتی آن میشناسیم. این سینهزنی با ریتم مخصوصی انجام میشود. به گفتهی بزرگان و پیرغلامان حسینی بوشهری، این همرنگی و همصدایی نشاندهندهی عشق و علاقهی مردم بوشهر به اباعبدالله حسین(ع) است. این شیوهي سینهزنی از بوشهر به نقاط دیگر کشور از جمله کرمان رسیده است.
یزله
این آیین نیز ازمراسم ویژه ماه محرم دربوشهر است. بعد از به اتمام رسیدن مراسم سینهزنی سنتی، عزاداران پشت به هم میایستند و کمر یکدیگر را میگیرند. اگر بخواهیم شکل ایستادن مردم را در یزله به زبان سادهتر بگوییم مانند نحوهی ایستادن بچهها در قطار بازی است. عزاداران پس از قرار گرفتن در شکل یزله، با ضرب آهنگ شعر یزله، به نرمی قدمی به جلو برمیدارند.