تعاریف متعددی از عزت نفس وجود دارد ولی عزت نفس به بیان ساده، ارزشمند شمردن خود است. منشا این احساس به دوران کودکی برمیگردد اما راه هایی برای بهبود عزت نفس و رسیدن به خودباوری وجود دارد. اول از همه باید ویژگی افراد با عزت نفس پایین را ارزیابی کنیم و پس از آن به سراغ بهبود شرایط برویم.
ویژگی افرادی که عزت نفس پایینی دارند
افرادی که عزت نفس پایینی دارند خود را با دیگران مقایسه می کنند، برای تجربیات و اطلاعات دیگران در مقایسه با تجربیات و اطلاعات خود ارزش بیشتری قائل هستند، به قضاوت دیگران درباره توانمندی ها و ویژگی های ظاهری خود بسیار اهمیت می دهند، می توان گفت به هر قضاوتی که درباره آنها می شود بیشتر از بقیه افراد توجه می کنند.
عزت نفس پایین باعث می شود افراد نتوانند قاطعانه تصمیمی را برای زندگی خود بگیرند. به طور کلی افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند در ارائه تصویری از خود دارای ثبات نیستند یعنی هر واکنش و گفت و گویی می تواند حس و حال آنها را نسبت به خوشان تغییر دهد.
چطور عزت نفس خود را تقویت کنیم؟
اول از همه باید ببینیم سر و کله این افکار منفی درباره خودمان از کجا و از چه زمانی پیدا شده اند. شاید بد نباشد آنها را روی کاغذ هم بیاوریم. بعد از آن صرفا با احساسات خود موقعیت را ارزیابی نکنیم، کمی واقع بین باشیم و سپس به بررسی شرایط بپردازیم.
مثلا من فکر می کنم هیچ کس به من اهمیت نمی دهد و مرا دوست ندارد ولی خواهرم هر بار که به خانه مان زنگ می زند حتما چند دقیقه ای با من صحبت می کند یا دوستانم وقتی می خواهند دورهمی داشته باشند حتما مرا خبر می کنند.وقتی احساسات خود را روی کاغذ می آوریم و پس از آن با واقع بینی بیشتر مسائل را بررسی می کنیم ممکن است به این نتیجه برسیم که اکثر آنها لزوما مطابق واقعیت نیستند.
لیستی تهیه کنیم
بنابر این بهتر است لیستی تهیه کنیم و درباره ویژگی هایی از خودمان بنویسیم که آنها را دوست داریم و ویژگی هایی که دیگران ما را به خاطر آنها تحسین می کنند و به مرور زمان مواردی را به آن اضافه کنیم. خواهیم دید که این ویژگی ها کم نیستند.اکثرا ما با دیگران مهربان تریم تا خودمان. گاهی اوقات باید دست از انتقاد نسبت به خود برداریم و مثل یک دوست در کنار خودمان باشیم.
توانایی های ما
اگر به مهارتی در دیگران علاقه مندیم و آنها را به خاطر آن تحسین می کنیم چرا خودمان آن را امتحان نمی کنیم؟ حداقل می توانیم توانایی های خودمان را در آن مهارت بسنجیم. البته نه به این معنی که از آنها تقلید کنیم و بخواهیم که شبیه آنها باشیم. شاید نیاز داریم تا با آزمون و خطا خودمان را بهتر بشناسیم. پس عیبی ندارد اگر دوستمان یک نقاش حرفه ای است ما نیز نقاشی را امتحان کنیم.
بدن خود را بپذیرید
آیا تا به حال آرزو کرده اید که ای کاش می توانستید بدن خود را تغییر دهید؟ اگر پاسخ شما مثبت است، باید بدانید که تنها نیستید. بسیاری از مردم از برخی از ویژگی های جسمانی خود راضی نیستند. این مسأله موضوع بسیار مهمی است، زیرا می تواند عزت نفس شما را کاهش دهد.
فراموش نکنید که نیاز نیست اندام فوق العاده و صورت بسیار زیبایی داشته باشید. آنچه که شما به آن نیاز دارید، خودباوری است یعنی پذیرفتن آنچه که هستید و دوست داشتن ویژگی های ظاهری‌تان . برای آنکه احساس بهتری داشته باشید برای شما چند پیشنهاد داریم.
– هیچکس کامل نیست: پ س برای رسیدن به خودباوری ،بدن خود را آنطور که هست بپذیرید، با او دوستانه رفتار کنید و نگاه منتقدانه خود را متوقف کنید.
– به خودتان احترام بگذارید: وقتی بدن و ویژگی های جسمانی خود را در جمع و در کنار دیگران مورد نقد قرار می دهید، به عزت نفس خود آسیب می زنید. فراموش نکنید که این کار شما را به اندازه زمانی که دیگران بدنتان را مورد تمسخر قرار می دهند، آزار می دهد. با خودتان مهربان باشید و به آنچه که هستید احترام بگذارید تا به خودباوری برسید.
برای رسیدن به خودباوری بدن خود را دوست داشته باشید
– به بخش هایی از بدنتان که دوستشان دارید توجه کنید: شاید شما صورت، دست، مو و یا چشم هایتان را دوست داشته باشید. آیا تا به حال متوجه شدید که لبخند زیبایی دارید؟ بدون شک، هر کس زیبایی هایی دارد. نقاط مثبت خود را پیدا کنید و از آنها لذت ببرید.
– روی آن کاری که بدن شما می تواند انجام دهد، تمرکز کنید: به بدن خود فکر کنید. به شما کمک می کند تا راه بروید، شنا کنید، بدوید، بنویسید، حرف بزنید، به صداهای اطرافتان گوش دهید، بخندید و یا گریه کنید. آنچه که در زندگی به شما کمک می کند تا رشد کنید و به فرد بهتری تبدیل شوید، ویژگی های ظاهری شما نیست، بلکه توانایی های جسمی و ذهنی شما است. شما به کمک بدن و ذهن خود، چیزهایی می سازید و یا آنها را تغییر می دهید. پس برای هر آنچه که می توانید انجام دهید، هر چند اندک، شکرگزار باشید.
– به خودتان توجه کنید: به نیازهای جسمی و روحی خود توجه کنید، اگر نیاز به غذا، استراحت و یا ورزش دارید، به نیازتان بها دهید واز احساسی که به هنگام انجام فعالیت های روزانه دارید، لذت ببرید.
از بدن خود مراقبت کنید
– غذای سالم بخورید: مواد مغذی و آنچه را که برای شما مفید است پیدا کنید. می توانید از متخصص تغذیه کمک بگیرید. غذای ناسالم، نه تنها به جسم شما آسیب می زند، موجب افسردگی و یا اضطراب نیز می شود. سعی کنید به هنگام غذا خوردن آرامش داشته باشید و از غذای خود لذت ببرید. اگر با جسم خود مهربان باشید احساس بهتری نسبت به خودتان خواهید داشت.
– استراحت و خواب کافی داشته باشید: با توجه به سن خود، مقدار خواب مناسب را داشته باشد. شب ها به موقع به رخت خواب بروید و سعی کنید از تلفن همراه یا تلویزیون دور باشید.
– فعالیت روزانه داشته باشید: می توانید ورزش کنید یا روزانه حداقل نیم ساعت پیاده روی کنید. شنا، کوه نوردی، دویدن، یوگا و یا دوچرخه سواری می توانند گزینه های مناسبی برای شما باشند.
– وزن مناسب خود را حفظ کنید: زمانی که وزن مناسبی داشته باشید، بدن خود را بیشتر دوست خواهید داشت. اگر نیاز به رژیم غذایی دارید، حتما به پزشک و متخصص تغذیه مراجعه کنید.
در مجموع فراموش نکنید زمانی که احساس خوبی به بدن خودتان ندارید و یا عزت نفس خود را از دست داده اید، ممکن است مشکلات دیگری مانند بی خوابی، افسردگی و یا اضطراب را هم تجربه کنید. اگرچنین شرایطی دارید بهتر است به مشاور، روان شناس و یا پزشک مراجعه کنید، از آنها کمک بخواهید و ایمان داشته باشید که اگر به خودباوری برسید همه مشکلات قابل حل خواهند بود.
