راهنمای مطالعه
تحقیقات نشان داده است که بیشتر از 96 درصد نوجوان‌ها در بسیاری از موارد به والدین خود دروغ می‌گویند. از این آمار، حدود 82 درصد از نوجوان‌ها نیز خودشان با زبان خودشان اعتراف کرده‌اند که گهگاهی به والدین خود دروغ گفته‌اند.
در حقیقت، دروغگویی در بین نوجوانان امری کاملا عادی است؛ اما علل دروغگویی نوجوانان چیست؟ و سوال مهم‌تر اینکه چطور می‌توان از آن جلوگیری کرد؟ در این مقاله از مجله نوجوان‌ها، این موضوع را در کنار هم بررسی خواهیم کرد.
پیشنهاد مطالعه: چگونه با نوجوان هایتان کنار بیایید
علل دروغگویی نوجوانان چیست؟
هر کسی ممکن است به دلایل مختلفی دروغ بگوید و حقیقت را پنهان کند؛ اما علل دروغگویی نوجوانان ممکن است کمی متفاوت از آن چیزی باشد که فکر می‌کنیم. از جمله مهم‌ترین و متداول‌ترین دلایل دروغ گفتن نوجوان ها، می‌توانیم به این موارد اشاره کنیم:
1. ادعای خودمختاری
با پا گذاشتن در سنین نوجوانی، تغییرات بسیاری را در فرزند خود شاهد خواهیم بود و یکی از آن‌ها، تلاش نوجوان برای خودمختار شدن است. نوجوانان در این سنین برای اینکه بتوانند استقلال و خودمختاری خودشان را در موارد مختلف حفظ کنند، ممکن است درباره آن‌ها به والدین خود دروغ بگویند.
2. جلوگیری از مجازات یا درگیری
اختلافات افکاری و رفتاری در بین نوجوانان و والدینشان در این سنین بسیار زیاد است. نوجوانان سعی می‌کنند در این سنین مستقل باشند و به طبع نظارت والدین نیز کاهش پیدا خواهد کرد. نوجوانان در چنین مواقعی هر کاری که دوست داشته باشند انجام می‌دهند و سپس برای جلوگیری از مجازات یا درگیری‌ها، ممکن است به والدین خود دروغ بگویند.
3. فداکاری و نوع‌دوستی
نوجوانان‌ها همیشه برای منفعت خودشان دروغ نمی‌گویند. گاهی اوقات احساسات سانتیمانتال در نوجوانان بسیار زیاد است و همین احساسات باعث می‌شود که آن‌ها برای دفاع از دوستان خود یا افراد دیگر، دروغ بگویند. دلیل این نوع دروغگویی در نوجوانان بیشتر فداکاری است؛ چیزی که باعث می‌شود آن‌ها برای دفاع از دیگران، سرزنش را به جان بخرند.
دیگر علل دروغگویی نوجوانان
اینکه چرا نوجوانان دروغ می‌گویند تنها به این سه مورد ختم نمی‌شود؛ از جمله دیگر علل دروغگویی نوجوانان را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- برای جلوگیری از افتادن در دردسر
- برای جلوگیری از شرمساری به دلیل کار احمقانه‌ای که انجام داده‌اند.
- برای جلوگیری از بروز احساسات واقعی، زیرا فکر می‌کنند بروز آن‌ها ممکن است غرور، بلوغ یا «باحال بودن» آن‌ها را زیر سوال ببرد.
- برای اینکه شجاعت یا جسارت خود را به همسالان خود نشان دهند؛ زیرا توانسته‌اند والدین خود را فریب دهند.
- برای اینکه اغراق کنند و شخصیت خود را برجسته‌تر از آن چیزی که واقعا هست نشان بدهند.
تصورات اشتباه درباره دروغگویی نوجوانان
اینکه فرزند نوجوانانمان به ما دروغ بگوید، بدون شک اذیت‌کننده خواهد بود. این موضوع ممکن است که ما به اشتباه و از روی تصورات غلط، برچسب‌هایی را به نوجوان خود بزنیم و علل دروغگویی نوجوانان را به اشتباه تفسیر کنیم.
از جمله دلایل اشتباهی که به ندرت علل دروغگویی نوجوانان هستند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یاغی‌گری و عصیان کردن، از جمله نادرترین علل دروغگویی نوجوانان به شمار می‌روند.
- اینکه گمان کنیم علل دروغگویی نوجوانان، تقلید از دوستان و تاثیر دوستان ناباب است، می‌تواند تا حد زیادی اشتباه باشد.
- به چالش کشیدن والدین یا انتقام گرفتن از آن‌ها نیز از جمله تصورات اشتباه درباره علل دروغگویی نوجوانان به شمار می‌روند.
- در آخر، زیر پا گذاشتن عامدانه خط قرمزها علل دروغگویی نوجوانان نیست؛ بلکه با دروغ گفتن به نوعی می‌خواهند خط قرمزهای خودشان را تعیین کنند.
پیشنهاد مطالعه: روش های نظارت والدین بر نوجوانان
چطور نوجوان را به صداقت تشویق کنیم؟
اکنون نوبت آن است که با راهکارهای حل مشکل دروغگویی در نوجوانان آشنا شویم. شناخت راه حل دروغگویی در نوجوانان همان‌قدر اهمیت دارد که شناخت دلیل این کار. یادتان باشد که هراندازه بیشتر نوجوان خود را درک کنید و هراندازه که شنونده بهتری برای نوجوان خود باشید، راحت‌تر می‌توانید با این معضل کنار بیایید.
از جمله مهم‌ترین راهکارهای جلوگیری از دروغگویی در نوجوانان، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
1. آرامش خود را حفظ کنید
اولین راهکار مقابله با دروغگویی نوجوانان، آن است که آرامش و متانت خود را حفظ کنید. اگر از حقیقتی که از شما پنهان شده است آگاه شدید، آرام باشید و زود عصبانی نشوید. از قضاوت کردن نوجوان خودداری کنید و یادتان باشد که حقیقت هراندازه هم که دردناک و اذیت‌کننده باشد، از دروغ بهتر است.
2. اعتماد را بیشتر کنید
یکی از راهکارهای خوب برای جلوگیری از علل دروغگویی نوجوانان، این است که اعتماد خود را به او بیشتر کنید و این اعتماد را به او نشان دهید. افزایش استقلال نوجوان و کمتر کردن خطوط قرمز، می‌تواند موجب کاهش دروغگویی در نوجوان شود. وقتی نوجوان در ارتباطش با شما احساس راحتی داشته باشد، کمتر دروغ خواهد گفت.
3. خودتان برایش نمونه باشید
اینکه خودتان مظهری از صداقت و راستگویی برای نوجوان باشید نیز می‌تواند موجب کاهش دروغگویی در آن‌ها باشد. افراد در سنین نوجوانی هنوز هم از والدین خود الگو می‌گیرند، اگر بتوانید در این سنین الگوی مناسبی برای فرزند خود باشید، بدون شک می‌توانید از دروغ گفتن او به خودتان جلوگیری کنید.
4. ارتباط خود را با او افزایش دهید
رابطه خود را با نوجوان طوری بنا بگذارید که نوجوان حرف‌زدن با شما، مشورت گرفتن از شما و همین‌طور پرسیدن نظر شما را ضرورت بداند. در عوض شما نیز همین دیدگاه را نسبت به نوجوان خود داشته باشید. افزایش ارتباط با نوجوان یکی از بهترین راهکارها برای افزایش صداقت و راستگویی در آن‌هاست؛ به شرط آنکه پدر و مادر جایگاه خود را برتر از فرزند خود ندانند.
پیشنهاد مطالعه: ویژگی نوجوان ۱۴ ساله
5. به نوجوان احساس شرم ندهید
اگر نوجوان شما با صداقت درباره چیزی با شما حرف می‌زند، احساس شرم به او ندهید و او را قضاوت نکنید. سعی کنید که شنونده خوبی برای حرف‌هایش باشید و از نقطه نظر او به زندگی نگاه کنید. در غیر این صورت، نوجوان با مشاهده عکس‌العمل‌های شما به دروغگویی روی خواهد آورد و از مسیر صداقت دور خواهد شد.
6. از متخصصان کمک بگیرید
در نهایت، یادتان باشد که شما اولین بارتان است که پدر یا مادر شده‌اید؛ پس ممکن است در بسیاری از موضوعات، نحوه رفتار درست با نوجوان را ندانید. در چنین مواقعی بهترین راهکار آن است که از افراد متخصص (نه در و همسایه و پدر و مادر و بزرگ فامیل!) کمک بگیرید. متخصصان می‌تواند بهترین راهکارها را برای حل مشکل دروغگویی نوجوان به شما نشان بدهند.
سوالات متداول
دروغگویی در نوجوانان می‌تواند علت‌های زیادی داشته باشد؛ گاه برای نشان دادن خودمختاری است، گاه برای جلوگیری از ایجاد دردسر و گاه برای دفاع از دیگران است.
نوجوانان هیچ وقت برای یاغی‌گری دروغ نمی‌گویند، نوجوانان برای تقلید از دیگران دروغ نمی‌گویند، نوجوانان برای لجبازی و انتقام از والدین دروغ نمی‌گویند و …
افزایش اعتماد و استقلال نوجوان، حفظ آرامش، عدم سرزنش و قضاوت، افزایش ارتباط و صمیمیت با نوجوان، تبدل شدن به یک نمونه و همین‌طور کمک از متخصص، از راهکارهای رسیدن به این هدف است.
