یکی از بزرگترین مشکلاتی که والدین ممکن است با آن روبه‌رو شوند، فرار از مدرسه نوجوان است. نوجوانان ممکن است به دلایل مختلفی از رفتن به مدرسه سر باز بزنند یا اینکه اگر هم به زور والدین در مدرسه حاضر شدند، به نحوی از آنجا فرار کنند. این موضوع نه‌تنها برای والدین ناراحت‌کننده است، بلکه می‌تواند در آینده نوجوان نیز تاثیر داشته باشد.
در این مقاله از مجله نوجوانها می‌خواهیم به موضوع فرار از مدرسه بپردازیم. ابتدا دلایل و نشانه‌های این مشکل را در کنار هم بررسی خواهیم کرد و سپس به سراغ پیامدهای منفی آن برای نوجوان و خانواده خواهیم رفت. در پایان نیز راهکارهایی را برای حل این موضوع در اختیار شما قرار خواهیم داد. اگر نوجوان شما از مدرسه فرار می‌کند، این مقاله برای شماست.
نشانه‌های فرار از مدرسه در نوجوان چیست؟
فرار از مدرسه را می‌توان به دو شکل تفسیر کرد؛ معنای این اول این اصطلاح، عدم علاقه نوجوان برای شرکت در کلاس‌های مدرسه است. معنای دوم اما درباره فرار از کلاس‌های مدرسه در زمان حضور در محیط آموزشی است. هر دو تفسیر در نهایت پیامدهای مشابهی دارند و می‌توانند به یک شیوه مشترک در آینده دانش‌آموز تاثیر منفی داشته باشند.
از جمله نشانه‌های فرار از مدرسه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بدخلقی یا جر و بحث با والدین برای نرفتن به مدرسه
- پنهان شدن یا زندانی کردن خود در اتاق
- عجز و التماس به والدین برای نرفتن به مدرسه
- تظاهر به مریضی یا درد فیزیکی برای نرفتن به مدرسه
- تهدید والدین و اقدام برای آسیب به خود
- اضطراب و استرس بسیار بالا، اختلال در خواب و غیره.
علاوه بر نشانه‌های بالا، لازم است که به موارد دیگری همچون مدت‌زمان عدم علاقه نوجوان برای رفتن به مدرسه، میزان پریشانی آن‌ها در زمان رفتن به مدرسه، میزان اصرار آن‌ها برای نرفتن به مدرسه و همچنین تاثیر اجبار برای رفتن آن‌ها به مدرسه نیز توجه داشته باشید؛ این موارد به شما برای ریشه‌یابی مشکل کمک خواهند کرد.
علل فرار از مدرسه در نوجوانان چیست؟
حال که نشانه‌های عدم علاقه نوجوان به مدرسه یا فرار از مدرسه را می‌دانیم، بد نیست که نگاهی به مهم‌ترین دلایل آن نیز داشته باشیم. برای فرار نوجوانان از مدرسه می‌توان علت‌های متعددی را مطرح کرد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها، می‌توان موارد زیر را نام برد:
- یکی از مهم‌ترین دلایل، وجود مشکلات مربوط به یادگیری است.
- عملکرد ضعیف درسی و اخذ نمرات پایین و ترس از ملامت معلمان و همکلاسی‌ها نیز از دیگر دلایل فرار نوجوان از مدرسه است.
- فشار همسالان و قرار گرفتن در معرض زورگویی همکلاسی‌ها را نیز می‌توان از دلایل مهم به شمار آورد.
- گاهی اوقات آزارهای جنسی از سمت دانش‌آموزان یا حتی معلمان و اولیای مدرسه نیز می‌تواند دلیلی برای فرار نوجوان از مدرسه باشد.
- مشکلات خانوادگی و زندگی در یک خانواده ناآرام نیز می‌تواند منجر به فرار نوجوان از مدرسه شود.
- بعضی مواقع عدم آمیختگی نوجوان با محیط مدرسه تازه نیز می‌تواند از دلایل فرار از مدرسه باشد.
- عدم داشتن دوستان همدل و تنها بودن نوجوان در محیط مدرسه نیز می‌تواند او را نسبت به مدرسه رفتن بی‌علاقه کند.
- خیلی از نوجوانان ممکن است به دلیل عدم سازگاری با معلمانی که رفتار نادرستی دارند نیز از مدرسه فرار کنند.
- علاوه بر سو رفتار معلمان و کادر مدرسه، سبک تدریس نامناسب و ناکارآمدی سیستم آموزش نیز می‌تواند در فرار از مدرسه موثر باشد.
- برخی از اختلالات روانی مانند اختلال اضطراب اجتماعی یا مواردی نظر این نیز می‌تواند فرار نوجوان از مدرسه را در پی داشته باشد.
- اختلال استرس پس از سانحه نیز می‌تواند یکی از مهم‌ترین دلایل فرار از مدرسه باشد که البته باید بادقت کافی پیگیری شود.
- اختلال دلبستگی و ترس از جدایی را نیز می‌توان از جمله دیگر مشکلاتی دانست که منجر به فرار از مدرسه یا مدرسه‌گریزی می‌شوند.
- نگرانی نوجوان برای ترک خانه به دلیل مریضی والدین نیز می‌تواند از جمله دلایل سر باز زدن نوجوان از رفتن به مدرسه باشد.
پیامدهای فرار از مدرسه یا مدرسه‌گریزی در نوجوانان
فرار از مدرسه بدون شک می‌تواند پیامدها و نتایج منفی بسیاری را برای نوجوان به همراه داشته باشد. قبل از آنکه بخواهیم به سراغ راهکارها جلوگیری و حل مشکل مدرسه‌گریزی در نوجوان برویم، بد نیست که با پیامدهای آن آشنایی داشته باشیم تا بتوانیم نوجوان را بهتر در این مورد راهنمایی کنیم. از جمله مهم‌ترین عواقب این کار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افت تحصیلی و عقب افتادن از دروس مهم، اولین پیامد منفی فرار از مدرسه است.
- مدارس قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای فرار دانش‌آموزان دارند و گاه ممکن است نوجوان را به دردسرهای پیچیده‌ای بیندازند.
- فرار از مدرسه می‌تواند عواقب روانی و اجتماعی بسیاری برای نوجوانان داشته باشد.
- فرار از مدرسه می‌تواند آینده نوجوان را تحت تاثیر قرار دهد و او را از بسیاری فرصت‌های طلایی تحصیلی و شغلی محروم کند.
- فرار از مدرسه می‌تواند دروازه‌ای به روی رفتارهای پرخطر دیگر باشد که گاه ممکن است حتی سلامتی نوجوان را تهدید کنند.
راهکارهای رفع مشکل فرار از مدرسه در نوجوان
اکنون که مهم‌ترین علل و پیامدهای منفی فرار از مدرسه و مدرسه‌گریزی را در نوجوانان می‌دانیم، بد نیست که نگاهی به راهکارهای پیشگیری و رفع این مشکل نیز داشته باشیم. برای اصلاح نوجوان و از بین بردن مشکلات مربوط به عدم علاقه به حضور در مدرسه، راه‌حل‌های متعددی وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- قبل از هر چیز، سعی کنید که در تمامی مراحل حمایت‌گر باشید و فضایی امن و به دور از خشونت برای نوجوان ایجاد کنید.
- سعی کنید که نوجوان خود را درک کنید و مهم‌تر از همه اینکه باید به احساسات او احترام بگذارید.
- سپس باید سعی کنید که از هر راه ممکن، با نوجوان صحبت کنید و دلیل فرار از مدرسه را در او کشف کنید.
- اگر مشکل حاد است، تا زمان حل شدن ریشه‌ای آن بهتر است که برای روزهایی که نوجوان نمی‌خواهد به مدرسه برود برنامه‌ریزی کنید.
- با نوجوان خود صبر و حوصله به خرج دهید و اگر راه‌حلی برای رفع مشکل مدرسه‌گریزی پیدا کردید، برای اجرای آن قاطع باشید.
- پیدا کردن دلیل اصلی فرار از مدرسه و مدرسه‌گریزی می‌تواند کمک بزرگی برای حل این مشکل به صورت ریشه‌ای باشد.
- اگر نوجوان در دروس مشکل دارد، بهتر است که از راه‌های مختلف به او کمک کنید تا درس و نمراتش را تقویت کند.
- اگر نوجوان به دلیل ضعف در توانایی‌های اجتماعی از مدرسه فرار می‌کند، از راه‌های مختلف این مهارت را در او تقویت کنید.
- اگر علت مدرسه‌گریزی و فرار از مدرسه در نوجوان به دلیل اختلال‌های روانی است، بهتر است که برای درمان به روانشناس مراجعه کنید.
- اگر علت فرار از مدرسه نوجوان به دلیل مشکلات با دانش‌آموزان است، موضوع را به اولیای مدرسه اطلاع داده و راه‌حلی برایش پیدا کنید.
- اگر مشکل از معلمان، کادر مدرسه یا روش تدریس است، موضوع را با مدیریت در میان بگذارید و در صورتی که بی‌فایده بود، مدرسه را عوض کنید.
کلام آخر
در این مقاله از وبسایت نوجوانها، درباره فرار از مدرسه و مدرسه‌گریزی در نوجوانان برای شما صحبت کردیم. عارضه فرار از مدرسه بدون شک می‌تواند پیامدهای منفی بسیاری را برای آینده نوجوان در پی داشته باشد. در این مطلب ابتدا نگاهی به نشانه‌های این موضوع داشتیم،
سپس به سراغ مهم‌ترین علل و دلایل آن رفتیم. در نهایت نیز راهکارهایی را برای رفع این مشکل با شما در میان گذاشتیم. اکنون بد نیست که نظر شما را نیز جویا شویم؛ آیا تا به حال با مشکل فرار از مدرسه در نوجوان خود روبه‌رو شده‌اید؟ تجربیات خود را در این زمینه با ما نیز به اشتراک بگذارید.
۱۰ مسئولیت والدین در فصل امتحانات نوجوانان
