مجموعه 10 جلدی قصه کربلا کاری متفاوت در حوزه داستان نویسی معاصر درباره واقعه عاشورا است که با گزینش وقایع تاثیرگذار از رویداد بزرگ تاریخ شیعه به روایت گوشه هایی از آن واقعه پرداخته است. قبل از پرداختن به ویژگی های این اثر عاشورایی یادآوری این نکته خالی از لطف نیست که اصولاً حادثه کربلا یکی از وقایع فراموش نشدنی تاریخ شیعه است که با گذشت قرن های متمادی هنوز هم تازگی دارد و هر شنونده ای را در هر گوشه ای از کره خاکی که باشد تحت تاثیر قرار می دهد.
در حادثه کربلا اتفاقات ناگواری به وقوع پیوست که هنوز هم بسیاری از مفسران تاریخی از تحلیل جامع آن عاجزند و هر بار فقط گوشه هایی از آن واقعه بزرگ بررسی و تجزیه و تحلیل می شود، چرا که اوج فداکاری و از جان گذشتگی سالار شهیدان، حسین ابن علی (ع)، خاندان و یاران با وفایش به قدری عظیم و گسترده است که نمی توان در یک یا چند مراسم سخنرانی یا در قالب یک یا چند کتاب آن را با همه ابعادش توضیح داد.
بنابراین، اندیشمندان و ارادتمندان آن حضرت در طول سال های متمادی که از وقوع آن واقعه دردناک می گذرد، همواره کوشیده اند محملی بیابند که پیام آن حادثه عظیم را به ساده ترین زبان ممکن به گوش شنوندگان در اعصار مختلف برسانند. در این میان، تالیف کتاب هایی با موضوع عاشورا و رویدادهای پیرامونی آن که بتواند با مخاطبان عصر خود ارتباط تنگاتنگی برقرار کند، از جمله دغدغه های اصلی نویسندگان هر عصری بوده که خوشبختانه تابه حال در این زمینه کتاب های متعددی تالیف و به چاپ رسیده است.
مجموعه 10 جلدی قصه کربلا
یک نمونه در این زمینه، تالیف و انتشار مجموعه 10 جلدی قصه کربلا است که توسط نویسنده معاصر، مهدی قزلی نوشته شده است. نویسنده در مقدمه مشترک و کوتاهی که در ابتدای هر ده جلد این مجموعه آمده است، یادآوری می کند: «گاهی می شود اتفاقی آرام آرام در زندگی آدمی رخ می دهد. اتفاقی که اگر آرام آرام رخ نمی داد، هیچ کس باورش نمی کرد. اتفاقی که همه نگاهش می کنند، دوست ندارند واقعیت داشته باشد ولی دارد. چه بسا خود آدم هم دستی در آن داشته باشد. آن چه در عاشورای سال شصت و یک در کربلا اتفاق افتاد هم از این دست است…»
قزلی برای هر یک از جلدهای این مجموعه عناوین جداگانهای را انتخاب کرده که در مجموع، فصول ده گانه ای را تشکیل می دهند. «قصهای در ده فصل منفصل و متصل» او علاوه بر مقدمه مشرکی که در ابتدای کتاب ها آمده، برای هر جلد از این مجموعه، مقدمه جداگانه ای هم نوشته که در آن ها، راجع به شخصیت یا موضوع محوری آن کتاب(فصل) توضیح داده است. کتاب اول مجموعه به نام «فصل امام» نامگذاری شده و در آن از زوایای مختلف به شخصیت امام حسین(ع) پرداخته شده است.
هرچند به قول نویسنده، سعی شده هر آن چه مربوط به زندگی سیدالشهداست در این فصل بیاید ولی ناگزیر مطالب بسیاری از ایشان در نسبت با یاران و خانواده اش اتفاق افتاده در فصول دیگر پرداخته شده است. در کتاب دوم این مجموعه (فصل علم دار) به زندگی و رشادت های حضرت ابوالفضل(ع) پرداخته شده و هم چنین سرگذشت و وقایع مربوط به زندگی حضرت علی اکبر(ع) در کتاب سوم با عنوان «فصل پیام بر دوباره» آمده است. نویسنده برای کتاب چهارم این مجموعه هم عنوان «فصل صبر» را انتخاب کرده که در آن به سرگذشت و ابعاد مفهوم صبر در زندگی حضرت زینب(ع) پرداخته است.
انگار تا دنیا دنیاست شهر کوفه و ساکنانش در سال شصت و یک به بی وفایی نسبت به امام حسین(ع)، خاندان و یارانش شهره اند و بی گمان از این رهگذر است که یکی از فصول مجموعه اخیر مهدی قزلی(کتاب پنجم) به شهر کوفه و بی وفایی ساکنان آن اختصاص یافته است. البته در ادامه به یاران با وفای امام حسین(ع) پرداخته شده که با عنوان«فصل یاران» رشادت های این یاران کم اما با وفا را نشان می دهد.
هم چنین در «فصل دشمنان»(کتاب هفتم) به «حق ناشناسی حرامیان» اشاره شده است. در ادامه، فصل اسارت است که وقایع دردناکی را در پی دارد.
کتاب نهم به فصل انتقام اختصاص یافته و در آن به ابعاد مختلف قیام مختار ثقفی اشاره شده است. آخرین فصل این مجموعه «فصل عاشقی»است؛ فصلی که در آن مناسبات عقلی و عرفی و شرعی مراعات می شود ولی روابط جنس دیگری دارد؛ جنسی لطیف و روشن. در این روایت روابط بین یاران با هم، یاران با امام، امام با اهل حرم و همه با خدا بر اساس عشق است.
در یک نگاه کلٌی به مجموعه حاضر، می توان ادعا کرد که فصول ده گانه قصه کربلا، روایت ساده و در عین حال برخوردار از شیوه های نوین نویسندگی است که در آن، ایجاز در روایت در محوریت کار نویسنده قرار گرفته و مخاطب در کمترین زمان ممکن بیشترین بهره های حسی و تاریخی را دریافت می کند. روایت ها بدون عنوان و اغلب کوتاه هستند.
مجموعه 10 جلدی قصه کربلا نوشته: مهدی قزلی در مرکز ارتباطات فرهنگی عماد آماده سازی و تولید و توسط انتشارات کتاب یوسف در تهران چاپ و منتشر شده است