رصد خانه الغ بیگ را چه کسی ساخت؟
رصد خانه الغ بیگ در شهر سمرقند توسط یکی از امرای تیموری به نام الغ بیگ ساخته شد. الغ بیگ فرمانروا، ریاضیدان و اخترشناس بود. او نوه امیر تیمور و فرزند شاهرخ میرزا و گوهرشاد خاتون بود.
این رصد خانه به گفته کارشناسان یکی از بهترین رصدخانه های جهان اسلام است و بزرگترین آن ها در آسیای میانه بوده است.
ستاره شناسانی از جمله غیاث الدین جمشید کاشانی و علی قوشچی و قاضی زاده رومی در آن به تحقیق می پرداختند.
رصدخانه یا دانشگاه؟
این بنا فقط مختص به رصدخانه نبوده است. بلکه دانشگاهی بزرگ بود که در آن زمان به یکی از بزرگترین مراکز علمی جهان تبدیل شده بود.
این مرکز در روزهای رونق خود پذیرای حدود ۷۰ نفر از محققان به نام در زمینه های مختلف علمی بود؛ که در آن مشغول به تحقیق یا تدریس بودند.
بعد از ساخت این دانشگاه، الغ بیگ رصد خانه ای برای کمک به ستاره شناسان حاضر در آن مکان ساخت و دانشمندی به نام علی قوشچی را به ریاست بر آن مکان گمارد.
این سازه ارزشمند علمی به صورت دو طبقه ساخته شد. محورهای میانی ساختمان دقیقا با چهار جهت اصلی جغرافیایی بر روی نصف النهار سمرقند مطابقت دارد.
تالارهای کار در طبقه همکف و زاویه یابی که برای رصد خورشید و ماه به کار می رفت در محور شمال جنوب قرار داشت.هر طبقه اسطرلابی اختصاصی و عظیم داشت که برای رصد ستارگان و سیارات استفاده می شد.
معماری رصدخانه
تمامی مجموعه از آجر پخته ساخته شده بود و با نقش های هندسی از آجر و لعاب و معرق های کاشی به زیبایی هر چه تمام تر تزیین شده بود.
متاسفانه رصدخانه الغ بیگ از اواسط قرن ۱۵ توسط عده ای از متعصبین مذهبی تخریب گشت و در اوایل قرن ۲۰ توسط باستان شناسان روسی از طریق پیدا شدن وقف نامه رصدخانه محل دقیق آن کشف شد.
سوسن قریشی
- چگونه از فایل های خود بک آپ بگیریم؟
- داستانی از حکایات مولوی، خر برفت
- بشقاب پرنده ها چگونه مهندسی معکوس شدند؟ (قسمت اول)
- قرض الحسنه
اختصاصی نشریه اینترنتی نوجوان ها
