معرفی کتاب “سقای دیگر”

نمایشنامه سقای دیگر از چند منظر اثری قابل توجه و با اهمیت است. نخست بیان روایت‌ها و داستان‌هایی از حادثه عاشورا مانند نبرد مارد و حضرت عباس(ع) در قالب داستان که تا پیش از این در کمتر اثر داستانی و نمایشنامه‌ای مورد توجه و بازنویسی قرار گرفته است.

نکته دوم اما در توانایی نویسنده در تصویر سازی به واسطه متن نهفته است. عاشورپور در این نمایشنامه توانسته با توانی مثال زدنی و با وجود حفظ ساختار نمایشنامه، به توصیفی زنده و قابل رؤیت از صحنه‌هایی مانند رزم‌های تن به تن در روز عاشورا در متن خود برآید و دیالوگ‌هایی را خلق کند که به شدت تصویری و حس برانگیز است. فلاش‌بک‌های نویسنده از درون کاخ یزید به صحرای کربلا و بازخوانی برخی از حوادث کربلا از زبان شمر در کاخ یزید نیز از جمله دیگر نقاط قوت این اثر به شمار می‌روند.

از سوی دیگر عاشورپور در این اثر به عنوان مولف، درام را جایگزین فضای اندوه و تاثرانگیز رایج در توصیف ماجرای کربلا کرده است که حاصل آن ایجاد حس رشک ‌بری در مخاطب نسبت به شخصیت اصلی داستان توام با ایجاد تاثر از واقعه رخ‌ داده است.

از سوی دیگر خلق دقیق و هوشمندانه عاشور‌پور از جزئیات ایجاد صحنه نمایش و توصیف آن که از اجزاء نمایشنامه ‌به شمار می‌رود، نیز بسیار کامل، دقیق و هوشمندانه است و بر قوت این متن و اثر گذاری آن بر مخاطب می‌افزاید.

بخشی از این نمایشنامه به شرح زیر است:

یزید: ای شمر!

شمر: امیر‌معظم.

یزید: تو یکی از سرداران حاضر در غائله کربلا بودی که سر از تن جسد حسین جدا کرده برای من به ارمغان آورده‌ای.

شمر: باشد که رضایت خاطر امیر معظم را فراهم کرده باشم.

یزید: هوم… اینک برای من بگو، شجاع‌ترین و جنگی‌ترین آن یک تن و هفتاد و دو تن کدامینشان بودند؟

شمر: این امیر‌معظم، حسین

یزید: بعد از حسین؟

شمر: عباس، برادر حسین.

یزید: این وجه شجاعت در او چه بود؟

شمر: در وفاداری.

یزید: دگر؟

شمر: زیرک در نبرد.

یزید: دگر؟

شمر: جسور در مقابل خصم.

یزید: دگر؟

شمر: در رشادت رشید.

یزید: دگر؟

شمر: در دلیری دلاور.

یزید: دگر؟

شمر: در شمشیرزنی بی‌همتا.

یزید: دگر؟

شمر: در سقایی‌، جان به کف.

یزید: دگر؟

شمر: در علمداری بی‌باک.

یزید: این همه خصائل نیکو در او وجود داشته؟

شمر: ای امیر‌معظم، به طامات بافی متهم نشوم، باید بگویم بیش از این ها…

یزید: هان؟

از این سخن شمر، سکوتی بر کاخ بال می‌گسترد، چشم‌های حضار به لب‌های یزید دوخته می‌شود. انگار به این وسیله می‌کوشند خود را برای آنچه درباره حضرت عباس گفته خواهد شد آماده کنند.

صادق عاشورپور در مقام مولف این کتاب که در قالب بیست و سومین اثر از مجموعه نمایشنامه‌های برتر انتشارات کتاب نیستان منتشر شده است، از نمایشنامه‌نویسان و کارگردانان توانا و پیشکسوت در عرصه نمایش آئینی در ایران به شمار می‌رود که پیش از این نیز مجموعه‌ای از نمایشنامه‌های خود با عنوان «فرزند فریاد» را از سوی همین ناشر منتشر کرده است.

neyestanbook.com