مهندسی نساجی یکی از حوزه‌های مهم و پرکاربرد در صنایع تولیدی و صنعتی است که به بررسی و طراحی فرآیندها، مواد و تجهیزات مورد استفاده در تولید محصولات نساجی می‌پردازد. این حوزه از مهندسی با استفاده از دانش فنی و تخصصی در زمینه‌های مختلف از جمله مواد، فرآیندها، طراحی، تولید و کنترل کیفیت، به بهبود و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید محصولات نساجی می‌پردازد.
در حوزه مهندسی نساجی، مهندسان متخصص به بررسی و ارزیابی فرآیندهای تولید، انتخاب و بهینه‌سازی مواد و تجهیزات، طراحی و اجرای سیستم‌های کنترل کیفیت و بهبود فرآیندهای تولید محصولات نساجی می‌پردازند. آن‌ها با استفاده از دانش و تخصص خود، سعی در بهبود عملکرد و کارایی فرآیندهای تولید دارند و با به کارگیری فناوری‌های نوین و به روز، به کاهش هزینه‌های تولید و افزایش کارایی و کیفیت محصولات نساجی می‌پردازند.
معرفی شغل مهندسی نساجی
عنوان شغل:
مهندس نساجی( تکنولوژی نساجی)
تعریف شغل:
مهندسی نساجی به دانش و مهارت در علوم ماشین آلات، شیمی، طراحی بافت و ریسندگی اطلاق می شود.
رشته یا گروه شغلی مهندس نساجی:
فنی – مهندسی.
شرح وظایف و مسئولیت های اصلی شغل:
سرپرستی کارخانه های نساجی، سرپرستی سالن های تولید، سرپرستی امور بازرگانی و نساجی، سرپرستی قسمت های مختلف آزمایشگاه های کارخانه از قبیل آزمایشگاه های کنترل کیفیت و رنگرزی پارچه و الیاف.
اهمیت و ضرورت شغل مهندس نساجی:
مصرف روزافزون پوشاک، الیاف و تنوع طلبی انسان ها در لباس پوشیدن، موجب اهمیت این شغل شده است.
مدارک تحصیلی مورد نیاز برای احراز شغل:
کارشناسی در رشته مهندسی نساجی (تکنولوژی نساجی، شیمی نساجی و علوم الیاف) و کاردانی فنی نساجی.
مهارت ها، تجارب و دوره های آموزشی ویژه برای احراز شغل:
چهار سال و نیم تحصیل در دانشگاه در رشته نساجی، گذراندن واحدهای درسی و انجام پروژه های عملی.
شرایط محیط کار مهندس نساجی:
کار در فضای سر پوشیده، مکان معین و هوای خشک به صورت گروهی انجام می شود.
وسایل و ابزار مورد نیاز برای انجام دادن شغل:
ماشین های سنگین ریسندگی و بافت.
خصوصیات جسمانی و توانایی های بدنی لازم برای انجام دادن شغل:
سلامت جسمانی و مقاومت در برابر خستگی.
معلولیت های بی اثر در انجام دادن شغل مهندس نساجی:
کم شنوایی، معلولیت از ناحیه پا.
خصوصیات روانی و توانمندی های ذهنی لازم برای انجام دادن شغل:
قبول مسئولیت، توانایی کار در شرایط دشوار، سازگاری با دیگران و برخورد مناسب.
رغبت های مورد نیاز برای انجام دادن شغل مهندس نساجی:
هوش مطلوب، استعداد هنری، دقت حواس، سرعت عمل و ادراک حسی.
ویژگی های شخصیتی (عاطفی، اجتماعی و رفتاری) لازم برای انجام دادن شغل:
علاقه به تغییر و تحول، ذوق هنری و نوع آوری، کار با اشیاء.
محل های اشتغال و استخدام:
کارخانه ها و شرکت های نساجی.
جنبه های مالی و حقوقی:
در بخش دولتی پرداخت حقوق تابع قانون استخدام کشوری است و در بخش خصوصی درآمد حاصل از کار برای صاحبان کارخانه یکسان نیست و به عوامل فردی چون خلاقیت، سرمایه، بازاریابی و … بستگی دارد ولی برای مهندسان، کارگران و کارمندان بستگی به قرارداد بسته شده دارد.
شرایط ارتقاء مهندس نساجی:
پیشرفت تحصیلی تا مقطع دکترا، گذراندن دوره های کوتاه مدت و بلند مدت آموزشی، استفاده از بورس های تحصیلی داخلی و خارجی.
نحوه ی استخدام و ورود به شغل:
امتحان، مصاحبه، گزینش و سرمایه گذاری شخصی.
ارتباط های شغلی مهندس نساجی:
با مشاغل دیگر از جمله سازندگان ماشین آلات نساجی، مهندسان شیمی، مکانیک، طراحان پارچه و … ارتباط دارد.
مطلوبیت ها و محدودیت های شغل
مطلوبیت ها:
جزء اولین صنایع مورد نیاز کشور است و از آینده خوبی برخوردار خواهد بود.
محدودیت های شغل مهندس نساجی:
کمبود مواد اولیه و کم بودن اطلاعات و آگاهی های مدیران از روش های علمی در این زمینه و میدان ندادن به دانش آموختگان این رشته.
اتحادیه، انجمن و تشکیلات حرفه ای وابسته به شغل:
وزارت صنایع و سازمان فنی و حرفه ای وزارت کار.
آینده ی شغل مهندس نساجی:
با توجه به سرمایه گذاری های گسترده دولت در این زمینه و نیاز روزافزون مردم به پوشاک و انواع منسوجات از نظر اقتصادی و اجتماعی از آینده خوبی برخوردار خواهد بود.
مراحل و جریان یک روز عادی برای شغل مهندس نساجی:
بازدید از سالن های مختلف کارخانه، کنترل کیفیت تولیدات و تهیه فرمول رنگ در آزمایشگاه و پیاده نمودن آن روی دستگاه طی مراحل مختلف روی شیء مورد نظر.
محل و راه های کسب اطلاعات بیش تر درباره ی شغل:
مراجعه به کارخانه های نساجی و رنگرزی و مصاحبه با صاحبان این شغل، استادان و دانشجویان و مطالعه کتاب ها و مجله های مرتبط.
توصیه ها و پیشنهاد های لازم برای داوطلبان ورود به این شغل:
باید به زبان انگلیسی تسلط داشته باشند، واحدهای درسی و آزمایشگاهی را جدی بگیرند و از سرعت عمل و مهارت کارکردن با دست ها و خلاقیت و ابتکار برخوردار باشند.
