ایران یکی از کشورهایی است که دارای تاریخ و فرهنگ بسیار غنی و قدیمی می‌باشد. این کشور همواره مورد توجه محققان و متخصصان فرهنگی بوده و میراث فرهنگی ایران در سراسر دنیا شناخته شده است. یکی از راه‌هایی که میراث فرهنگی این کشور به دیگر نقاط جهان منتقل می‌شود، موزه‌ها و نمایشگاه‌های هنری و تاریخی مختلف است. در این مقاله به بررسی میراث فرهنگی ایران در موزه‌های جهان خواهیم پرداخت.
تابلو فتحعلیشاه قاجار
این نگاره رنگ روغن عصر قاجار، فتحعلیشاه قاجار را نشان می دهد و منسوب به عبدالله خان نقاش باشی است.این نگاره امروزه در موزه ویکتوریا و آلبرت در لندن نگهداری می شود .
بطری بلورین سامانی – موزه کپنهاگ
این بطری شیشه‌ای زیبا مربوط به 1100 سال پیش یعنی دوران سامانیان است . نحوه ساخت و برش این اثر شباهت زیادی به نمونه‌های ساسانی داشته اما شکل بطری همچون بیشتر نمونه‌های پس از اسلام گردن بلندتری دارد.این اثر امروزه در مجموعه هنری داوید در کپنهاگ دانمارک نگهداری می‌شود.
نگاره رمزآلود اسب شاه عباس
.
این نگاره با پیشینه‌ای ۴۲۰ ساله متعلق به عصر پادشاهان صفوی ایران است. در این دوره قزوین پایتخت شاه عباس صفوی بود و از توصیفات و جزئیات نگاره چنین بر می‌آید که اسب تصویر شده متعلق به شاه ایران است. شاه عباس اول همواره مشغول سفر به نقاط مختلف ایران بود تا بتواند به مسائل کشور شخصا رسیدگی کرده، بر رفتار حاکمین محلی نظارت داشته باشد و با حملات احتمالی همسایگان ایران مقابله کند. به همین دلیل شاه سریع‌ترین اسبان کشور را برای خود انتخاب می‌کرد.
نگاره اسب را در حالی نشان می‌دهد که مهتری در حال شستشو و آماده کردن آن برای سوارکاری است. اشعاری در بالا پائین آن نوشته شده‌اند و با نام رضا امضا شده است. رضا عباسی سر‌شناس ترین نقاش دربار شاه عباس بود و در طول فعالیت پربار خود علاوه بر خلق آثار بسیار شاگردان متبحر و فراوانی تربیت کرد، چنان که شاه عباس به او لقب «عباسی» اعطا نمود.این اثر امروزه در موزه بریتانیا لندن نگهداری می‌شود
طوق گردن زرین هخامنشی
این طوق طلایی پیشینه‌ای نزدیک به دو هزار و پانصد ساله داشته و دو انتهای آن به شکل سر و بدن شیردال، موجود افسانه‌ای ایران باستان، پرداخته شده است. در دوره هخامنشی طوق‌های طلایی با شکل حیواناتی چون شیر، بز کوهی، قوچ یا موجودات افسانه‌ای به عنوان پیرایه گردن استفاده می‌شدند. این اثر زیبا با قطری در حدود هفده سانتی متر به مجموعه شخصی پتر اول، تزار سر‌شناس روسیه تعلق داشته است. پتر کبیر علاقه فراوانی به جمع آوری آثار باستانی زرین داشت و نمونه‌های فراوانی از آثار تمدن‌های ایرانی تبار باستان همچون سکایی‌ها و هخامنشیان را به مجموعه خود افزود. این مجموعه امروزه در موزه ارمیتاژ سن پترزبورگ نگهداری می‌شود.
جام نقره‌ای هخامنشی به شکل سر اسب
این اثر نقره‌ای با پیشینه‌ای نزدیک به بیست و پنج سده متعلق به عصر هخامنشی بوده و از دو قسمت تشکیل شده است، یک جام استوانه‌ای و پوسته‌ای به شکل سر اسب که آن را پوشانده است. جام از جنس نقره ساخته شده است و سازنده به هنرمندی آن را قلم‌زنی کرده است. نقش‌های حک شده بر روی جام افسار اسب، جزئیات چهره و ردیفی از پرندگان به دور دهانه هستند.این گنجینه امروزه در موزه هنر متروپولیتن نگهداری می‌شود.
فرش دویست ساله بلوچستان – موزه سلطنتی سوئد
این فرش ظریف بلوچی پیشینه‌ای نزدیک به دویست سال دارد. فرش از جنس پشم است و گل‌ها و گیاهان با رنگ‌های سرخ، زرد و قهوه‌ای بر زمینه شیری رنگ آن نقش شده‌اند. به نظر می‌رسد این اثر را شاهزاده‌ای سوئدی در
سال ۱۸۸۹ میلادی از یک بازرگان تونسی خریداری کرده است و امروزه در موزه سلطنتی سوئد نگهداری می‌شود.
دورنمای شهر کرمانشاه، اثر نقاش بریتانیایی
نقاشی آبرنگ و مداد از دورنمای شهر کرمانشاه. «ویکتور پرایس» دیپلمات، جهانگرد و نقاش بریتانیایی در سفر خود به ایران در سال ۱۹۴۳ میلادی این اثر را خلق کرده است.نقاشی امروزه در موزه ویکتوریا و آلبرت انگلستان نگهداری می‌شود.
بشقاب نقره‌ای ساسانی با نقش پادشاه در حال شکار با کمان
یک بشقاب نقره‌ای ساسانی با قدمتی هزار و پانصد ساله که پادشاه ساسانی را سوار بر اسب و در حال شکار قوچ با کمان به تصویر کشیده است. در دوره ساسانی تصویر کردن پادشاهان در حال شکار سمبلی برای نشان دادن قدرت پادشاهی ساسانی بود و ظرف‌های نقره‌ای مشابه به عنوان هدیه به مناطق همسایه ارسال می‌شدند تا هم هنر ساسانی و هم قدرت سیاسی و نظامی ساسانیان را بازگو کننده باشند. پادشاه تصویر شده در این بشقاب مشخص نیست اما به نظر می‌رسد پیروز اول یا پسرش کُباد (قباد) اول باشد.
روش‌های فلزکاری ساسانی در زمان خود بسیار پیشرفته و پر آوازه بود. نقره کاران ساسانی ابتدا بشقاب را با چکش زنی نقره شکل می‌دادند و سپاس با بریدن اشکال مورد نظر از ورق‌های نقره‌ای آن‌ها را به ظرف پیوند می‌زدند. این بشقاب با ملغمه طلا و جیوه ماهرانه رنگ آمیزی و سپاس با ترکیبی از گوگرد و نقره لعاب کاری شده است.این بشقاب زیبا و کم نظیر امروزه در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می‌شود.
تبرزین چهارهزار ساله ایرانی با طرح اژدها و عقاب
.
این تبرزین برنزی قدمتی نزدیک به چهارهزار سال دارد و در شمال شرق ایران یافت شده. به نظر می‌رسد این جنگ افزار به اقوام ایرانی تبار سکایی متعلق بوده است. استفاده از نماد‌های حیوانی در شرق فلات ایران در عصر مفرغ رواج داشت، تیغه این تبر به شکل آتشی که از دهان یک اژدها خارج می‌شود ساخته شده و فرم سر تبر از سر و بالهای عقاب الهام گرفته شده است. طرح آتش و پرهای عقاب با ظرافت بر روی بنده برنزی حکاکی و قلم‌زنی شده است.
این گنجینه باستانی امروزه در موزه هنرهای زیبای بوستون نگهداری می‌شود
نگاره چهارصد ساله از زائر ایرانی
این نگاره عصر صفوی اثر نقاشی نا‌شناس پیرمردی را به تصویر کشیده است که در صحرا سفر می‌کند. لباس و حالت مسافر حکایت از خستگی و فرسودگی دارد و نگاه روشن او به دوردست به زیبایی تقدس و ارزش مقصد را نمایان کرده است. مقصد او به احتمال زیاد شهر مشهد است، شهری که با بازگشت امنیت و رونق تجارت در عصر صفوی و با روانه شدن سیل زائران رضوی به یکباره روحی دوباره گرفت و به قطب تجارت، فرهنگ و گردشگری ایران تبدیل شد.
در اواخر قرن شانزدهم میلادی خط و خط نگاری اهمیتی ویژه در نگارگری ایرانی پیدا کرد. نگارگر نا‌شناس با استفاده از خطوط ظریف با رنگ‌ها و ضخامت‌های مختلف به خوبی حرکت مسافر و حجم و حالت لباس او را به تصویر کشیده است. با وجود اندازه کوچک نگاره (ده در پنج سانتی متر) رنگ‌های مختلفی از جمله سرخ و قهوه‌ای و زرد در تصویر کردن زمینه، چهره زائر و جزئیات عمامه و شال او به کار رفته‌اند.این اثر امروزه در موزه بریتانیا در لندن نگهداری می‌شود.
قطب‌نمای زرین ایرانی
این قطب‌نما پیشینه‌ای در حدود دویست سال دارد و اثر هنرمندان و صنعتگران ایرانی عصر قاجار است. جنس آن از برنج است و ماهرانه قلم‌زنی و طلاکوبی شده است. از این قطب‌نما برای یافتن جهت‌های جغرافیایی و قبله استفاده می‌شده است. سطح قطب‌نما با شیشه پوشانده شده است و عقربه مغناطیسی بر روی یک صفحه برنجی نصب شده است که روش استفاده و جهت قبله در شهرهای مختلف بر روی آن نوشته شده‌اند. قطب‌نما که در قرن سیزدهم میلادی در چین ابداع شد به زودی به ایران راه پیدا کرد و دانشمندان ایرانی علاوه بر تکمیل، قابلیت قبله یابی را هم به آن افزودند.
این اثر امروزه در موزه ویکتوریا و آلبرت نگهداری می‌شود.
صفحه هایی از شاهنامه در موزه فیتز ویلیام انگلستان
نسخه ای از شاهنامه نوشته شده در شیراز ، دوران صفویه فردوسی را با لباس آبی در برابر سلطان محمود با لباس قرمز نشان داده است .
شاهنامه نوشته شده در تبریز – دوران صفوی تصویری از پیامبر(ص) ویارانش
شاهنامه نوشته شده در قزوین یا مشهد – دوره صفوی پادشاهی کیومرث بر پوستی از شیر نشسته واطرافیان لباس هایی از پوست پلنگ برتن دارند .
شاهنامه مربوط به قرن نهم هجری پادشاهی ضحاک
شاهنامه قرن نهم هجری – شیرازایرج به دست برادرانش سلم و تور کشته شده است و اکنون فریدون سر بریده ایرج را بر زانو گذاشته است .
شاهنامه قرن هشتم هجری دوره ی تیموری – شیراز-جنگ رستم وافراسیاب
شاهنامه دوره ی صفوی – شیراز- مجلس جشنی در یک باغ
شاهنامه دوره صفوی – شیراز-رفتن اسکندر به زیارت کعبه
میراث فرهنگی ایران در مجموعه دیوید دانمارک
با سلام بنظرم از یک طرف باعث تاسف است که میراث فرهنگی ما در خارج از ایران است ولی از یکطرف باعث افتخار ماست که دنیا قدمت فرهنگ وتمدن ایرانی را می بیند وبا آن آشنا می شوند