میرزا ابوالحسن خان غفاری ملقّب به نقّاشباشی و صنیع المک فرزند میرزا محمّد، در سال 1229 ه . ق دیده به جهان هستی گشود.
او عموی کمال الملک مشهور است. هنرمندی که به اروپا اعزام شد و پس از بازگشت تاثیر به سزایی بر دیگر هنرمندان نقاش داشت و از پیشگامان هنر گرافیک در ایران به شمار می آید، «ابوالحسن غفاری» (صنیع الملک1229-1283 ه. ق) است. وی به سال 1263 ه. ق ( یا 1262 ه. ق) به ایتالیا فرستاده شد. در آنجا به رونگاری از آثار استادانی چون رافائل 1483 -1520 تیسین 1487-1576 پرداخت. وی در بازگشت به ایران نسخه خطی هزار و یک شب را مشتمل بر 1134 صفحه تصویر با همکاری شاگردانش مصور نمود. و به فرمان ناصرالدین شاه در سال 1277 ه. ق رییس چاپخانه دولتی شد و مسوولیت نشر روزنامه «دولتِ عِلیه ایران» را به عهده گرفت. انتشار نشریه هفتگی روزنامه دولت علیه ایران «دارای تصاویر بود و با لیتوگرافی چاپ می شد. ابوالحسن غفاری پرتره های بسیار زیبایی را از مقامات دولتی برای این روزنامه ترسیم کرد. انتشار این نشریه سرآغاز حرکتی در هنر ایران در قرن سیزده ه. ق بود که طی آن هنر چهره نگاری که تا آن زمان تنها به حوزه دربار اختصاص داشت به شکل فزاینده ای میان عامه مردم راه یافت. یکی از توفیقات ابوالحسن به کارگیری نوعی رئالیسم روان شناختی در هنر چهره نگاری بود.»او در آثارش در تلاش بود تا به تلفیق تازه ای از سنت های تصویری اروپایی و ایرانی دست یابد. عدم رعایت دقیق قواعد پرسپکتیو نمایانگر گرایش او به سنت هنر ایرانی است. بدین سان او خودرا از قید و بند ژرف نمایی می رهاند تا بتواند طرح و رنگ بندی دو بعدی را حفظ کند. از طرف دیگر در طراحی چهره ها و آدم ها بروز اندیشه و خلقیات مردم عصر و زمانه اش مشخص هستند.
در سال 1278 به صنیع الملک ملقب شد. صنیع الملک در سال 1279 به یک قطعه نشان و حمایل مفتخر شد؛ از جمله آثار او می توان به تالار برلیان ، طبیب ، وصف سلام ناصر الدین شاه اشاره کرد.
از جمله شاگردان او می توان به کمال الملک و ناصرالدین شاه اشاره کرد.
از اقدامات و فعّالیتهای مهم صنیع الملک میتوان به این موارد اشاره کرد:
سرپرستی گروه نقّاشان کتاب معروف هزار و یک شب
مدیر و نقّاش روزنامه دولت علیّه ایران
تأسیس اوّلین مدرسه نقّاشی در ایران
ریاست دارالطّباعه دولتی
پسران وی
میرزا اسد الله خان
میرزا سیف الله خان
میرزا یحییخان (ابوالحسن ثالث)
سر انجام این نقّاش بزرگ در سال 1283 هـ . ق در گذشت و در «سر قبر آقا» واقع در جنوب تهران به خاک سپرده شد.
www.keyashiyan.com