در برخی از خانواده ها ممکن است پس از طلاق والدین و یا فوت یکی از آنها، پدر و یا مادر مجددا ازدواج کند و به این واسطه عضو جدیدی وارد خانواده شود.یعنی ناپدری و نامادری.
عموما پذیرش این مساله برای کودکان و نوجوانان آن خانواده امر دشواری است. این باور که همیشه نامادری و ناپدری بدذات و بدطینت هستند و فرزندان همسر خود را دوست ندارند، یک باور اشتباه است. در هر مساله ای همیشه دو بخش خوب و بد وجود دارد. این مساله هم خارج از این قاعده نیست.
بدون شک نامادری و ناپدری مهربان و خوب هم وجود دارند. اما مهم ترین نکته برای فرزندان در چنین شرایطی چگونه کنار آمدن با آن است.
در ادامه اشاره کوتاهی به این موضوع خواهیم داشت:
انتظار نداشته باشید که به سرعت با نامادری و یا ناپدری خود رابطه خوبی برقرار کنید
طبیعی است که برای هردو طرف این رابطه، ایجاد صمیمیت در ابتدا بسیار دشوار است. پس به خود و به عضو جدید خانواده تان فرصت دهید. زمان به شما کمک خواهد کرد تا راحت تر این مساله را بپذیرید و بهتر با نامادری یا ناپدری خود آشنا شوید.
احساسات خود را مدیریت کنید
به احتمال بسیار زیاد شما در این شرایط با بسیاری از احساسات آزاردهنده و یا ضد و نقیض مواجه خواهید شد. احتمالا سردرگم، تنها، عصبانی و ناراحت شوید. با این حال با چند کار ساده می توانید به خودتان کمک کنید:
1- بنویسید: در مورد تغییراتی که در زندگی تان رخ داده یادداشت بنویسید و احساساتتان را در آن شرح دهید.
2- با دوستان مورد اعتماد خود صحبت کنید: ممکن است دوستانی داشته باشید که تجربه مشابه شما را داشته باشند. از آنها بپرسید که چگونه شرایط را مدیریت کرده اند. حتی اگر دوستانی با تجربیات مشابه ندارید و یا در روابط با والدینشان موفق نبوده اند باز هم گفت و گو با دوستان به شما کمک خواهد کرد.
فراموش نکنید که هیچ قانون یکسانی برای همه انسان ها و روابطشان وجود ندارد. برای مثال اگر یک نفر رابطه خوبی با نامادری اش ندارد این به معنای آن نیست که شما و دیگران هم نمی توانید با نامادری خود رابطه دوستانه ای برقرار کنید.
3- با یک بزرگ تر مورد اعتماد در مورد احساساتتان صحبت کنید: اگر با فردی که شما را دوست دارد یا به شما اهمیت می دهد در مورد شرایط و احساساتتان صحبت کنید آن شخص حتما به شما کمک خواهد کرد. می توانید از یک معلم یا مشاور کمک بگیرید.
مودب باشید
این شرایط مطمئنا برای شما به عنوان فرزند آن خانواده بسیار دشوار و حتی غیرقابل تحمل است. اما این توجیه مناسبی برای بی ادبی یا توهین به مادر، پدر، نامادری، ناپدری، و یا حتی فرزندان آنها نیست. حقیقت آن است که این موقعیت نه تنها برای شما که برای آنها نیز دشوار است.
پس سعی کنید همیشه مودبانه و با احترام رفتار کنید تا هم موقعیت را دشوار تر نکنید و هم تاثیر منفی روی شناخت دیگران از خودتان نگذاشته باشید.
سعی کنید بی طرف باشید
نگاه منفی و بدبینانه خود را متوقف کنید. غالبا زمانی که اختلافی پیش می آید فرزندان سعی می کنند طرف حق را به والدین واقعی خود بدهند و یا حرف آن ها را بپذیرند.
اگر با نامادری یا ناپدری خود دچار اختلاف شدید و برای مثال حرفی از سوی آنها شما را ناراحت کرد با خودتان فکر کنید که اگر آن حرف را پدر و مادر واقعی شما هم بیان کرده بودند باز هم ناراحت می شدید؟
یا اگر کار مفید و مثبتی در خانواده انجام دادند قدردان آن باشید. برای مثال اگر یک مهمانی برگزار کردند از آن لذت ببرید. همانطور که اگر پدر یا مادر واقعی شما آن کار را انجام می داد از آن لذت می بردید.
اگر حرفی زدند یا در مساله ای حق با آنها بود آن را بپذیرید و نگاه دشمنانه به آن ها نداشته باشید.
اگر تجربه زندگی با ناپدری و نامادری را دارید، این مطلب به شما کمک خواهد کرد تا زندگی بهتری در کنار آنها داشته باشید.
با والدین واقعی خود صحبت کنید
سعی کنید مودبانه و در زمان مناسب با پدر و یا مادر خود گفت‌و‌گو کنید. اگر در خصوص رفتار و برخورد نامادری یا ناپدری خود از مساله‌ای رنج می‌برید با والدین واقعی خود آن را درمیان بگذارید. آنها می‌توانند با او صحبت کرده و شرایط هموارتری را برای شما فراهم کنند.
همچنین فراموش نکنید که نباید مدام از شرایط موجود انتقاد کنید. نشان دهید که به دنبال راهی برای تطبیق با وضعیت و پذیرش عضو جدید خانواده خود هستید و در این مسیر به کمک والدینتان نیاز دارید. با این کار آنها متوجه بلوغ ذهنی و عاقل بودنتان می‌شوند و به شما کمک خواهند کرد.
با ناپدری و نامادری خود صحبت کنید
نیاز نیست که با آنها در ابتدا گفت‌وگوهای جدی داشته باشید. از مسائل ساده شروع کنید تا صرفا صمیمیت و حس مثبت میان شما شکل بگیرد. برای مثال از روزی که داشته‌اید برای آنها تعریف کنید و بپرسید که آیا امروز روز خوبی داشته‌اند؟
در مدت گفت‌و‌گو با دقت به حرف‌های آنها گوش دهید و در زمان مناسب با فکر و تامل به آنها پاسخ بدهید.
می توانید از آنها بخواهید که با شما به جایی بیایند. اگر به یک برنامه یا مهمانی دعوت شده‌اید از آنها بپرسید که دوست دارند شما را همراهی کنند یا نه. در مورد علایقه‌شان با آنها صحبت کنید و سعی کنید نکات مشترکتان را پیدا کنید. برای مثال اگر هر دو به ورزش خاصی علاقه‌مند هستید با هم آن را انجام دهید.
توقع شرایط دشوار را داشته باشید
باید بدانید که هر رابطه‌ای بالا و پایین دارد. اگر از مساله‌ای ناراحت شدید واکنش شدید نشان ندهید. به جای تمرکز بر نکات منفی و ضعف‌ها، به نکات مثبت توجه کنید و به سرعت با هر فشار و یا ناراحتی، ناامید و یا عصبانی نشوید.
بپذیرید که نامادری و یا ناپدری شما یک فرد متفاوت است
به یاد داشته باشید که این شخص نمی‌تواند دقیقا مانند شما و یا والدین واقعی‌تان باشد. بلکه یک انسان متفاوت است که ممکن است سلایق، افکار و سبک زندگی متفاوتی داشته باشد. پس اگر برای مثال نامادری شما اجازه انجام کاری را که مادر واقعی‌تان در گذشته به شما می‌داد، نمی‌دهد، ناراحت نشوید و منعطفانه برخورد کنید.
بدگویی نکنید
ممکن است برخی از رفتارهای نامادری، ناپدری و یا حتی فرزندان آنها را دوست نداشته باشید. در چنین موقعیتی سعی کنید خوددار باشید. بر نقاط مثبت آنها تمرکز کنید و دائما از آنها نزد والدین واقعی‌تان بدگویی نکنید. اگر انتقادی دارید در زمان مناسب با آرامش آن را بیان کنید.
با خانواده واقعی خود زمان‌هایی را سپری کنید
اگر از پدر یا مادر و یا خواهر و برادران خود دور شده‌اید و با آنها زندگی نمی‌کنید از بزرگ‌تر خود بخواهید که به شما اجازه بدهند تا اوقاتی را با خانواده واقعی خود سپری کنید. نیاز نیست که دائما در کنار اعضای جدید خانواده باشید و سعی کنید با آنها رابطه دوستانه‌ای ایجاد کنید. بلکه گاهی نیاز دارید در کنار کسانی باشید که آنها را صمیمانه دوست دارید.
از تقسیم کردن و مشارکت ناراحت نشوید
ممکن است نامادری و یا ناپدری شما فرزند و یا فرزندانی هم داشته باشد. در این شرایط سعی کنید با آنها رابطه دوستانه‌ای داشته باشید. برای مثال آنها را به جمع‌های دوستانه خود دعوت کنید یا اگر قرار است اتاق مشترکی داشته باشید منعطفانه برخورد کنید. با احترام به آنها بگویید که چه چیزهایی برای شما مهم هستند و یا به کدام یک از وسایل شما دست نزنند، اما خودخواهانه یا بیش از اندازه حساس برخورد نکنید.
در مجموع باید بدانید که هر شرایط دشواری با گذشت زمان قابل تحمل خواهد شد و شما یاد می‌گیرید که چگونه موقعیت‌ها را مدیریت و کنترل کنید. به سختی‌های زندگی به عنوان چالشی برای رشد شخصیتی و ذهنی خودتان نگاه کنید و صبور و مثبت‌اندیش باشید.
مجتبی ناطقی
