دکتر محمد فصیحی دستجردی*: گاهی دچار دنداندردهای شدیدی میشویم اما بهدلیل شرایط زمانی یا مکانی نامناسب نمیتوانیم خود را فوری به درمانگاه و دندانپزشکی برسانیم. در این شرایط برخی درمانهای خانگی که مورد تایید حکمای طب سنتی است، ممکن است به تسکین درد شما کمک کند. علاوه براین، مصرف بعضی از مواد غذایی میتواند به بهتر شدن سلامت دندانهای شما بینجامد.
زنجبیل
زنجبیل گیاهی است که مانند داروی آسپیرین عمل میکند و یک مسکن فعال محسوب میشود. اگر پودر زنجبیل را با آب مخلوط کنید، برای تسکین درد دندان بسیار موثر است. پنبهای را به این محلول آغشته کنید. آن را فشار دهید تا آب اضافی خارج شود و سپس آن را روی دندان دردناک (نه روی لثه) بگذارید. عملکرد محلول به این ترتیب است که زنجبیل، پوست آن قسمت را تحریک میکند و خون را به سمت پوست میکشاند و التهاب را کاهش میدهد. هم چنین میتوانید زنجبیل تازه را در آب خیس و با آن غرغره کنید.
روغن نارگیل
غرغره کردن با روغن نارگیل از میزان باکتریهای مضر در دهان میکاهد. از این رو، احتمال عفونت دندانها به مراتب کم میشود. کافی است 2 قاشق غذاخوری روغن در دهانتان بریزید و 15 تا 20 دقیقه آن را غرغره کنید. روغن نارگیل از بوی بد دهان نیز جلوگیری میکند. بهترین زمان برای غرغره کردن روغن نارگیل، زمان ناشتاست.
سیر
سیر، یکی دیگر از درمانهای خانگی برای تسکین دنداندرد است. برای این کار بهتر است 1 یا 2 حبه کوچک سیر را در دهانتان بگذارید و آن را به آرامی بجوید.
اگر از این کار خوشتان نمیآید، یک کار دیگر هم میتوانید انجام دهید. یک حبه سیر را بردارید و آن را خرد و با نمک مخلوط کنید. برای این کار حتی از مخلوط پودر سیر و نمک هم میتوانید استفاده کنید. سپس این مخلوط را روی دندانی که درد میکند، بگذارید. این رویه را باید برای چند روز متوالی انجام دهید. البته این درمان باعث میشود دهان بوی سیر بگیرد که چندان خوشایند نیست.
برگ نعناع فلفلی
اگر دندانتان درد گرفت، میتوانید چند برگ نعناع فلفلی بجوید. این کار به سرعت دنداندردتان را تسکین میدهد. اگر به هر دلیلی به برگ تازه این گیاه دسترسی نداشتید، میتوانید از نعناع فلفلی خشکشده استفاده کنید.
نمک و فلفل
یکی از آسانترین گزینهها برای تسکین دنداندرد، استفاده از ترکیب نمک و فلفل است. این ترکیب جالب خاصیت ضدباکتریایی دارد و به همین دلیل تاثیر مثبتی بر دنداندرد میگذارد. بهتر است مقداری نمک و فلفل را با کمی آب ترکیب کنید تا حالت خمیری به دست آید. سپس ترکیب را روی دندانی که درد میکند، بگذارید و اجازه دهید چند دقیقهای روی آن بماند.
میخک صدپر
میخک صدپر، یکی از بهترین تسکیندهندههای درد دندان است. 2 میخک صدپر را بردارید و با کمی روغن زیتون یا نوع دیگری از روغنهای گیاهی ترکیب کنید. سپس آن را روی محل درد قرار دهید. کار دیگری که میتوانید انجام دهید این است که دهانتان را با ترکیبی از روغن میخک صدپر و آب بشویید.
زردچوبه
با ترکیب نصف قاشق چایخوری زردچوبه و چند قطره روغن خردل مخلوطی غلیظ به دست میآید. این مخلوط را روی پوسیدگی دندانتان بگذارید و اجازه دهید 15 دقیقه روی آن باقی بماند. سعی کنید این کار را چند بار انجام دهید. زردچوبه درد را تسکین میدهد، اما درمان چندان قویای نیست.
آب نمک
آب نمک یکی از آسانترین گزینههاست که میتواند التهاب و دنداندرد را تسکین دهد. طرز تهیه این محلول نیز بسیار ساده است؛ کافی است یک قاشق غذاخوری نمک را داخل یک لیوان آب گرم بریزید و آن را حل کنید. سپس محلول را غرغره کنید. این درمان خوب است، اما چندان قوی نیست.
کنجد
بیش از 1600 سال است که کنجد برای تسکین درد دندان در چین کاربرد دارد. کنجد حاوی ترکیبهای است که درد را بهبود میبخشد. خواص کنجد شبیه آسپیرین است و مانند مسکن عمل میکند. این دانهها برای تسکین درد دندان موثر هستند. تهیه مرهم با کنجد بسیار ساده است و به مواد زیادی نیاز ندارد؛ برای تهیه این مسکن ظرف آبی را روی حرارت بگذارید تا جوش بیاید. سپس دانههای کنجد را در آن بریزید. برای هر مقدار کنجد 2 برابر آب لازم است. برای این که ترکیب تاثیر بهتری داشته باشد، باید منتظر شوید تا نیمی از آب تبخیر شود. مرهم را مستقیم روی قسمت دردناک دندان بگذارید. فراموش نکنید، گرچه کنجد خوب است، اما مانند درمانهای قبلی و مخصوصا میخک اثر ضددرد ندارد.
چند اشتباه رایج در طب سنتی
برخی خطاهای رایج در حوزه طب سنتی نیز وجود دارد؛ مثلا بسیاری تصور میکنند که پیاز خواص ضدعفونیکننده و ضدباکتریایی قدرتمندی دارد که میتواند جلوی دنداندردهای عفونی را هم بگیرد اما برخلاف باورهای رایج، پیاز دنداندرد را تسکین نمیدهد. همچنین برخلاف باورهای رایج که گفته میشود کافی است مقداری یخ را خرد کنید و آن را داخل گاز استریل یا دستمال تمیزی بپیچید. سپس روی صورت خود بگذارید تا دنداندردتان تسکین یابد، یخ اصلا کمکی به تسکین دنداندرد نمیکند و گاهی تشدیدکننده درد است. این باور که چای سیاه میتواند بهطور موقتی ورم لثهها را کاهش و درد دندان را تسکین دهد نیز بسیار رایج ولی کاملا اشتباه است.