اختصاصی نشریه اینترنتی نوجوان ها
.jpg "نقد فیلم سینمایی به وقت شام 1")
مهران زارعیان:
کارگردان: ابراهیم حاتمی کیا
بازیگران: بابک حمیدیان، هادی حجازی فر
خلاصه داستان
روایتی از دو خلبان ایرانی است که مامور می شوند تا با یک هواپیما، صد نفر از مردم شهری در سوریه را نجات دهند، اما هواپیما به دست داعش می افتد…
به عنوان کسی که کارنامه ابراهیم حاتمی کیا را بیشتر از هر فیلمساز دیگری بررسی کرده، معتقدم که این روز ها او صرفا فیلم هایش را برای بیان ایدئولوژی هایش می سازد و طبیعتا بررسی فیلم های اخیرش از نظر سینمایی، اصلا حق مطلب را ادا نمی کند و در اصل، حاتمی کیا فیلمش را نساخته تا ما فیلمنامه و فرم و قوت دراماتیکش را تجزیه و تحلیل کنیم. پس کار کمی سخت می شود. بنابراین، علی رغم اینکه تحلیل این فیلم از نظر سینمایی کار ناقصی است، اما به آن می پردازیم.
به وقت شام برای حاتمی کیا چند قدم به جلو محسوب می شود چرا که مانند فیلم بادیگارد فقط به محتوا نمی پردازد. روایت قهرمان ساز و معنوی فیلمساز تلطیف شده است. فیلمنامه به وقت شام یکی از فیلمنامه های اوست که چفت و بست محکمی دارد، الکن نیست و توانسته کاملا مسئله اش را به خوبی بیان کند.
کارگردانی حاتمی کیا تکلف کمتری دارد، کمتر از قبل تلاش کرده است تا مخاطب را احساساتی کند و از طرف دیگر، طبق روال اخیرش با تکنیک های مدرن فیلمش را ساخته و فیلم از نظر جلوه های ویژه و صدا و موسیقی و رنگ و نور دقیقا چیزیست که از این فیلمساز با تجربه سراغ داریم؛ از نظر من موج جدید فیلم های حاتمی کیا که اتکای بیشتری بر تصویر دارند، هم به نفع فیلم هایش تمام شده و هم به دلیل کسب تجربیات نو، به نفع سینمای ایران می باشد.
یکی از مهم ترین ویژگی های تصویری به وقت شام، تم فیروزه ای رنگ تصویرش است که با توجه به تاکید فیلمساز به آسمان، به فضاسازی بهتر فیلم کمک کرده است.
القای حال و هوای رعب و وحشت حضور داعشی ها و خوفی که از آن ها برای مخاطب می سازد، از دیگر قوت های کارگردانی حاتمی کیاست.
دیدگاه فیلم درباره داعش، حضور ایران در سوریه، کشور های دیگر در حال جنگ، مردم داغ دیده سوری، فریب خوردگان داعش، اعضای اروپایی این گروهک و چهره واقعی آن ها، مهم ترین شاخصه های فیلم هستند که نشان می دهد حاتمی کیا همچنان دیدگاهی خالصانه دارد.
فیلمنامه به وقت شام، جزو فیلمنامه های قدرتمند اوست؛ شخصیت پردازی های همدلی برانگیز و مهندسی شده، تیپ سازی باورپذیر از تک تک قشر هایی که در سوریه حضور دارند، تعلیق های استادانه، نقاط عطف و تکان دهنده داستان، کشمکش تک تک سکانس ها، التهاب روایت، پایان بندی مناسب و گنجاندن دغدغه های ایدئولوژیک در بطن فیلمنامه با زبان سینما از جمله مهم ترین علل قوی بودن فیلمنامه اوست.
با همه این اوصاف چند نما و یکی از فصل های فیلم به نظر ضعیف است.
در میانه فیلم که کاراکتر ها اسیر داعش می شوند، ناگهان انسجام ریتم و لحن کاملا به هم می خورد، یک صحنه کاریکاتوری از رفتار داعشی ها می بینیم و البته میزان خشونت فیلم، ناگهان افزایش می یابد.
