گاهی نوجوانان رفتار پرخاشگرانه نشان می دهند. این گونه رفتارها نشان دهنده گسستگی روابط نوجوان با خانواده است. بازسازی روابط خانوادگی، تغییر افکار منفی در مورد نوجوان، کاهش استرس های والدین، استفاده از شیوه های فرزندپروری مناسب در رفع پرخاشگری نوجوان موثر است.
پرخاشگری در نوجوانان
یکی از نگرانی های والدین در مورد نوجوانشان عدم اطاعت و پرخاشگری اوست. خشونت و پرخاشگری نوجوان در خانواده نشان دهنده گسستگی روابط نوجوان با خانواده اش است. در چنین محیطی نوجوان بدلیل طرد شدن و مورد بی مهری قرار گرفتن از خانواده ناراحت است و خانواده هم بدلیل بی احترامی و بی نظمی از نوجوان ناراحت هستند یعنی خانواده و نوجوان در یک ارتباط چالش برانگیز قرار گرفتند.
در چنین خانواده هایی مراقبت و نگهداری از یکدیگر در حد کافی نیست. نحوه ارتباط افراد خانواده با یکدیگر به شکل منفی است. مانند قطع کردن حرف همدیگر، ذهن خوانی ( پریدن در حرف یکدیگر )، سرزنش کردن، توهین و تحقیر که به وفور در چنین محیطی دیده می شود. گاهی نوجوان و خانواده آگاه نیستند که از کلمات آزار دهنده در ارتباطات خود استفاده می کنند و همین امر موجب برانگیخته شدن پرخاشگری از سوی یکدیگر می شود.
در اکثر مواقع تصور نوجوان از پرخاشگری این است که دنیا محل خشونت است. رفتار مردم با او با بی اعتنایی بوده است و در نتیجه او هم رفتار خشن را برای حل مسائل خود بر می گزیند.
خشم و پرخاشگری نوجوان نشان دهنده آن است که والدین در جنبه هایی از والد بودن خود درست عمل نکرده اند. رفتارهایی از قبیل طرد کردن و سهل انگاری در ارتباط خود با نوجوان دارند. نوجوان هم تا آن جایی که می تواند از پذیرش مقررات و محدودیت های خانواده، شانه خالی می کند. در مقابل والدین هم تلاش بیشتری برای کنترل او به کار می برند. اما این تلاش ها موجب بدتر شدن مشکل می شود. در چنین شرایطی شاهد جنگی بین خانواده و نوجوان هستیم.
والدین در این شرایط چه کارهای می توانند انجام دهند تا موجب بهبود رفتار نوجوان و موفق به ارتباط موثرتر و بهتر با او شوند
بازسازی روابط خانوادگی
رفتارهای توام با پذیرش نوجوان و یادآوری نکات مثبت او، کنترل و نظارت به موقع و مناسب، انجام فعالیت های مشترک خانوادگی، فعالیت های تفریحی و ورزشی برای نوجوان در کاهش تنش بسیار کارساز است.
آگاهی والدین از روش های انضباطی غلط
روش های انضباطی غلط موجب شکل گیری رفتار های پرخاشگرانه در نوجوان می شود. روش های غلط انضباطی عبارت است از: توجه والدین به رفتارهای نادرست و برخورد غلط با آن، بی توجهی به رفتارهای مثبت و جامعه پسندانه نوجوان، نظارت های ضعیف، استفاده از مجازات ها و تنبیه هایی که یا خیلی خفیف هستند و اثری ندارد یا خیلی شدید است و موجب پرخاشگری، ترس و اضطراب می شوند. استفاده مکرر از تنبیه و قهر در روابط خانوادگی. بنابراین لازم است، والدین با آگاهی از روش های انضباطی غلط در جهت برطرف کردن آن تلاش کنند و روش های انضباطی درست را جایگزین کنند.
تغییر افکار منفی والدین: والدین گاهی لازم است، به بازنگری افکار خود بپردازند. مانند این که ” فرزندم مسبب اکثر مشکلات خانوادگی است” یا ” فرزندم مشکلات زیادی دارد و نمی تواند مانند بچه های دیگر باشد ” این گونه افکار منفی به طور ناخودآگاه موجب رفتارهایی هم چون طرد، خشم در ارتباط با نوجوانتان می شود. بهتر است، افکار مناسب را جایگزین آن ها کنید. مانند ” این عادلانه نیست که فرزندم مسبب بسیاری از مشکلات باشد من هم در این مشکلات نقش دارم”. یا ” به جای این که بر ضعف های فرزندم متمرکز شوم بهتر است بر توانایی های او تکیه کنم و این رفتار برای او هم سازنده تر است “.
داشتن رابطه محبت آمیز با نوجوان همراه با انتظار رفتار درست از نوجوان و استفاده از کلماتی که نشان دهنده پذیرش نوجوان است، در ایجاد رابطه حسن بسیار موثر است.
کاهش استرسهای والدین: استرس هایی در محیط فردی پدر و مادرها وجود دارد. لازم است والدین آن ها را شناسایی کنند و در جهت رفع آن تلاش کنند زیرا استرس زیاد والدین، بر نحوه رفتار، خلق و عملکردشان در ارتباط با نوجوانشان تاثیر منفی می گذارد. شناسایی و رفع استرس ها موجب آرام شدن فضای زندگی و در نتیجه ارتباط بهتر با نوجوان می شود.
استفاده از شیوه های فرزند پروری: استفاده از شیوه های فرزندپروری مناسب در رفع پرخاشگری نوجوان موثر است داشتن رابطه محبت آمیز با نوجوان همراه با انتظار رفتار درست از نوجوان و استفاده از کلماتی که نشان دهنده پذیرش نوجوان است، در ایجاد رابطه حسن بسیار موثر است.
tebyan.net