شاید حفظ محیط زیست و جلوگیری از آلوده شدن آن کار بسیار سختی برای یک نوجوان به نظر بیاید و در ظاهر، رفتار یک شخص تاثیر و تغییری بر محیط زیست ایجاد نکند. اما حقیقت چیز دیگری است.
شما میتوانید تفاوت ایجاد کنید و در جهت حفظ محیط زیست خود تلاش کنید. تنها کافی است برخی از عادت‌‌های روزانه‌ی خود را تغییر دهید و این تغییرات را به دیگران هم بشناسانید و آن‌ها را به حفظ محیط زیست دعوت کنید.این رویکرد که دنیا را تنها برای امروز تصور کنیم و برای آینده ارزشی قائل نباشیم کاملاً اشتباه است. اگر دنیا را محلی برای زندگی آیندگان تصور کنید، متوجه می‌شوید که هیچ‌گاه برای ایجاد تغییر و اصلاح زود نیست. اکنون زمان آن است تغییرات مثبت ایجاد کنید.
در این‌جا به راه‌‌هایی متفاوت برای حفظ محیط زیست اشاره می‌‌کنیم. این راه حل‌ها شامل تغییر در عادات روزمره می‌شوند.
1. زمان دوش گرفتن‌تان را کوتاه کنید
اینکه دلتان می‌‌خواهد همیشه تمیز و مرتب باشید هیچ اشکالی ندارد. اما دوش گرفتن‌‌های متوالی و طولانی تا چه حد لازم و ضروری است؟ اگر یک شیر آب نشتی داشته باشد میتواند تا 3000 گالن آب در سال هدر بدهد. شما همین مقدار آب را میتوانید با نصف کردن زمان دوش روزانه‌ی خود حفظ کنید.
شاید در نگاه اول آب کاملاً رایج و ارزان باشد، اما دسترسی به آب تمیز برای میلیاردها نفر در دنیا به عنوان یک مشکل اساسی مطرح است. افزایش تقاضا برای آب، بر دریاچه‌‌ها و رودخانه‌‌ها (و موجودات زنده در آن‌ها) نیز تاثیر‌گذار است؛ به طوری که سطوح آن‌ها را کاهش می‌‌دهد، مواد شیمیایی و فضولات به آب اضافه می‌کند و جریان آب سدها و مخازن آب را نیز تغییر می‌‌دهد.
2. چراغ‌‌ها را خاموش کنید
شاید شما به عنوان یک نوجوان قبض‌‌های برق خانه را پرداخت نکنید اما حتماً می‌‌دانید که لامپ‌‌ها، تلویزیون، لپ‌تاپ و سایر لوازم الکتریکی برق مصرف میکنند و هر کدام هزینه‌های مربوط به خودشان را دارند. مبلغی که بابت قبض برق پرداخت میشود، جبران هزینه‌های نیروگاهی است که برای تولید برق، هوا و محیط زیست را آلوده میکنند.
از خانواده‌ی خود بخواهید تا در فصل‌‌های سرد، دمای بخاری برقی را پایین نگه دارند و لباس گرم بپوشند. در فصل‌‌های گرم هم باید به جای روشن نگه داشتن کولرهای برقی (برای مدت طولانی)، پنجر‌ه‌های خانه را باز نگه دارند.
وسایل الکتریکی‌ای را که در طول روز از آن‌ها کمتر استفاده میکنید از برق بکشید. بعضی از وسایل الکتریکی خاموش هم به هنگام اتصال به برق، برق زیادی مصرف میکنند.
یکی از راه‌‌های مناسب برای جلوگیری از آلودگی هوا و حفظ محیط زیست، تغییر منبع انرژی است. استفاده از منابع تجدیدپذیر (خورشید، باد و غیره) میتواند گزینه‌ی مناسبی برای تامین انرژی باشند.
3. به جای رانندگی، دوچرخه‌‌سواری کنید
بله، درست است که همهی شما نوجوانها به دنبال گرفتن گواهینامه‌ی رانندگی هستید اما باید بدانید که اتومبیل‌‌ها یکی از عوامل اصلی آلودگی هوا و محیط زیست هستند. اتوبوس، تاکسی و کارپولینگ (همسفری) جایگزین‌‌های مناسبی به جای اتومبیل شخصی هستند. شاید لذت رانندگی جایگزین نداشته باشد اما با این کار سوخت کمتری مصرف شده و در نتیجه هوا کمتر آلوده میشود.
4. گوشت کمتری مصرف کنید
حیوان‌‌هایی که برای تولید گوشت پرورش داده می‌شوند فضا، انرژی و آب مصرف میکنند. در نهایت، برای یک بشقاب غذای گوشتی، تا پنج برابر آب بیشتر نسبت به یک بشقاب غذای غیر گوشتی مصرف میشود. برای گوشت نخوردن نیاز نیست حتماً گیاهخوار شوید. شما با مصرف کمتر هم به سلامتی خود و هم به زمین کمک میکنید.
محیط زیست و طبیعت، سرمایه‌ی ارزشمند بشریت است که باید از آن بهینه استفاده کنیم و در حفظ آن برای نسل‌های آینده کوشا باشیم. اما برای رسیدن به این هدف، چه باید کرد؟
محصولاتی را خریداری کنید که برای محیط زیست مضر نباشند
در تهیه‌ی کالاهای مورد نیاز خود به دنبال تولیداتی باشید که به طبیعت و حیوانات آسیب نزنند. برای مثال به سراغ مواد شیمیایی یا محصولاتی که روی آن‌ها اخطار و علائم هشدار وجود دارد نروید. از کالاهایی استفاده کنید که به آن‌ها محصولات طبیعی یا اصطلاحاً ارگانیک می‌گویند.
برای مثال برخی محصولات دارای بسته‌بندی‌های پلاستیکی هستند که موجب تولید زباله‌ی بیشتر می‌شوند. از خریدن این نوع کالاها خودداری کنید. در صورت امکان از تولیدات محلی استفاده کنید. برای نمونه می‌توان به صابون‌ها و یا شمع‌های دست‌ساز اشاره کرد. شما با خرید این تولیدات نه تنها در کاهش زباله نقش مثبتی خواهید داشت بلکه به اقتصاد محلی نیز کمک میکنید.
از کیسه‌ی پارچه‌ای خرید و بطری آب قابل بازیافت استفاده کنید
همیشه در هنگام خرید، یک کیسه‌ی پارچه‌ای یا حصیری داشته باشید و از کیسه‌های پلاستیکی استفاده نکنید. همچنین یک بطری شیشه‌ای یا فلزی برای نوشیدن آب همراه خود داشته باشید و از مصرف بطری‌ها و لیوان‌های یک‌بار‌مصرف پلاستیکی دوری کنید.
اسباب‌بازی، لباس و کالاهای غیرضروری خود را به دیگران ببخشید
زمانی که شما به چیزی نیاز ندارید به این معنا نیست که آن کالا نمی‌تواند برای افراد دیگر مفید باشد. این طرز فکر غلط را که بهترین کالا، کالای نو است تغییر دهید. وسایلی را که دیگر از آن‌ها استفاده نمی‌کنید به دیگران ببخشید و اگر خودتان به چیزی نیاز دارید، در صورت امکان، از لوازم دست دوم استفاده کنید. با این کار شما به کاهش تولید زباله کمک خواهید کرد.
قبل از آن که چیزی را دور بیندازید یک نگاه خلاقانه داشته باشید
آیا میتوانید با سی‌دی‌های قدیمی کاردستی بسازید؟ آیا یک بطری پلاستیکی میتواند تبدیل به یک گلدان زیبا شود؟ نگاه خلاقانه میتواند به کاهش تولید زباله کمک کند.
بازیافت را فراموش نکنید
بازیافت را به یک عادت صحیح در خانواده و در جمع دوستان خود تبدیل کنید. همیشه زباله‌ها را تفکیک کنید. اگر در محل سکونت و یا در مدرسه‌ی شما سطل‌های تفکیک زباله وجود دارد به آن‌ها توجه داشته باشید. همیشه زباله‌های تر، خشک و کاغذ را جداگانه در سطل مخصوص خود بیندازید.
آگاهی اطرافیان خود را افزایش دهید
با خانواده و دوستان خود درباره‌ی کارهای کوچک اما مهمی که می‌توانند در جهت حفظ محیط زیست انجام دهند صحبت کنید. از فضای مجازی برای افزایش آگاهی دیگران بهره ببرید.
به انجمن‌ها و گروه‌های حمایت از محیط زیست بپیوندید
انجمن‌های بسیاری وجود دارند که در خصوص حفظ گونه‌های حیوانی و گیاهی در حال انقراض، کاهش گاز گلخانه‌ای، حفظ منابع آب و… فعالیت میکنند. اما حتی به جز این انجمن‌ها، در اکثر محله‌ها، گروه‌هایی برای حمایت از محیط زیست وجود دارند که به فعالیت‌های کوچک محلی مثل جمع‌آوری زباله‌های رها‌شده در محیط می‌پردازند. به این انجمن‌ها و گروه‌ها بپیوندید.
آیا در مدرسه‌ی خود یک گروه برای حفظ محیط زیست دارید؟ اگر چنین گروهی ندارید خودتان دست به کار شوید و با دوستانتان یک گروه برای مسائل محیط زیستی تشکیل دهید.
حامی سیاست‌مدارانی باشید که دغدغه‌ی حفظ محیط زیست دارند
اگر سن شما به رای دادن در انتخابات نرسیده است والدین خود را تشویق کنید تا در انتخابات به نامزدهایی رای دهند که در اهداف خود به محیط زیست توجه دارند.
مجتبی ناطقی
