ایام عاشورای حسینی است. قیامی که درس هدایت و حمایت از مردم را به ما داد، هرگز از یادها نخواهد رفت، هم چنانکه زینب کبری(س) در بارگاه یزید فرمودند: به خدا قسم هرگز نمی توانی(نه تو و نه دیگران) یاد و خاطره ما را از تاریخ و اذهان پاک کنی.
به همین مناسبت نکاتی از این نهضت عظیم و پیام های آن را برای شما دوستان عزیز بیان می کنم.
وظیفه هدایت و حمایت مردم
حضرت اباعبدالله در راستای تحقق دو اصل هدایت مردم و حمایت از مردم هر آن چه داشت نثار کرد تا این دو موضوع فرهنگی و اجتماعی را تحقق بخشد و جامعه بشری موحد شود و خدایی بیندیشد.
این هدف را خداوند کریم در قرآن در قالب سیره پیامبران بیان فرموده است. انبیای الهی این وظیفه را عمل کردند و حسین ابن علی علیه السلام هم که وارث همه انبیاست به طور کامل و واضح به این سیره عمل کردند. برای این کار سالار شهیدان مردان، زنان، کودکان، سالمندان و… را با خود به کربلا آوردند تا ثابت کنند هر کس می فهمد باید برای هدایت جامعه و حمایت مردم در مسیر توحید گام بردارد.
درس بزرگ عاشورا یک پیام زنده
در بسیاری از سخنرانی ها چه در زمان معاویه و چه در زمان یزید حضرت به این امور پرداختند. و حتی پیک هایی مانند حضرت مسلم، قیس ابن مسهر و… را به شهرها اعزام کردند تا این پیام را ابلاغ کرده باشندو به مردم برسانند. این هدف نشان می دهد پیام عاشورا یک پیام زنده، جاویدان، به روز و جهانی است. که همگان می توانند بفهمند و طبق رهنمود آن حضرت حسینی بیندیشند.
درس قیام آفرینی
امام حسین(ع) یک شخصیت حقوقی دارد و یک شخصیت حقیقی. کسانی که شخصیت حقیقی او را شهید کردند به وسیله خونخواهان آن حضرت به هلاکت رسیدند اما شهید کنندگان شخصیت حقوقی ایشان(صاحب امامت، خلافت، رهبری و ولایت) همواره هستند. بنابراین راهیان طریق سالار شهیدان که جزو وارثان او هستند می توانند به خونخواهی شخصیت حقوقی آن حضرت در طول تاریخ قیام کنند و مانند حسین ابن علی رهبری نهضت را به عهده بگیرند نه این که فقط مصرف کننده نهضت حسینی باشند.
بسیاری از افراد بر این باورند که باید فقط مصرف کننده کربلا باشند و صرفا عزاداری برپا کنند اما برخی خواص پیام نهضت عاشورا را طوری دیگر دریافت می کنند و معتقدند عاشورا را طوری دیگر دریافت می کنند و معتقدند که کربلا برای ما دو پیام دارد: ۱- مصرف کردن ۲- تولید.
یعنی اگر بیمار هستی مصرف کننده دارو باش و اگر سالم شدی تولید کننده آن باش.
نهضت حسینی
نهضت حسینی به نسل آگاه درس می دهد. که اگر مشکل دینی داری خود را اصلاح کن. و اگر صالح هستی برخیز و مصلح جوامع بشری باش. اگر مشکل اخلاقی داری پیرو رهبران الهی باش و اگر مشکل اندیشه و فکر نداری برخیز و امام دیگران باش.
از دستورات حسین ابن علی(ع) و سایر ائمه(علیه السلام) قیام آفرینی ما برای اصلاح جامعه اسلامی است. لذا گفته اند(کل یوم عاشورا و کل ارض کربلا). یعنی در همه مکان ها می توان تولید نهضت کرد. نشانه این پیام فریضه امر به معروف و نهی از منکر است که تأیید کننده تولید نهضت است. که با عزم ملی و همگانی احیا می شود. و نیازمند عزم مردمی بعد از تأمل در گذشته و تدبر در آینده و جمع بندی بین پیامدهای تلخ و شیرین است.
تشخیص حق و باطل، صدق و کذب، عزت و ذلت و سرانجام مرگ و زندگی
همه انسان ها با این معانی و مفاهیم ارتباط دارند و اگر آن ها را از هم تشخیص دهند به دنبال مصداق درست می روند وگرنه دچار اشتباه در عمل می شوند.
به عنوان مثال بسیاری از کسانی که در روز عاشورا با امام جنگیدند فکر می کردند یزید بر حق است و کشتن امام(ع) وظیفه آنان است چون حق و باطل را نمی شناختند.
ریشه همه این امور، مرگ و زندگی است و همه می خواهند بدانند که حیات و مرگ چیست؟
ظاهر این واژه ها معنی روشنی دارد. هر کسی فکر می کند که معنی آن را می داند و لذا فکر می کند نیاز به راهنما ندارد و می تواند مصادیق را هم تشخیص بدهد. اما در حقیقت تشخیص این امور آسان نیست. باید از منبع اصلی شناخت یعنی قرآن و اهل بیت علیهم السلام کمک گرفت.
خداوند در قرآن می فرماید: شما عده ای را ظاهرا خردمند، بصیر و شنوا می پندارید. اما آن ها در حقیقت سفیه، کور و کر هستند. و گروهی را راستگو می دانید. اما آن ها دروغگو هستند. بعضی ها را زنده می دانید در حالی که آن ها مرده اند. و بعضی ها را حق می پندارید. ولی آن ها باطل گرا هستند.
تفاوت حق و باطل
سالار شهیدان سلام الله علیها تا می توانستند از راه تعلیم و پند و اندرز این معانی را برای مردم تشریح کردند. اما وقتی دیدند که موعظه بی اثر است و یقین پیدا کردند که تنها خون می تواند جامعه را روشن کند نهضت عاشورا را ایجاد کردند. و در جریان این نهضت مطالب کلیدی را به مردم فهماندند. وقتی کلید فرهنگ دین به دست مردم داده شد مردم با آن در این مکتب را می گشایند و گنجینه های درون آن را می بینند.
آن وقت مصادیق حق و باطل، عزت و ذلت، حق و باطل و مرگ و حیات حقیقی روشن می شود. نهضت امام حسین (ع) آلودگی های درون افراد را آشکار کرد. نشان داد که آن هایی که به ظاهر مسلمانند و در عرصه نبرد غیر انسانی ترین رفتارها را مرتکب شدند. این حاکی از آن است که مرگ و حیات حقیقی را نمی شناسند. اما امام و یاران خالصشان نشان دادند که در سخت ترین فشارها و مصائب مرتکب هیچ امر خلاف دین و انسانیت نمی شوند. این تفاوت حقیقی مرگ و زندگی و حق و باطل است.
تلخیص شده و برگرفته با دخل و تصرف از بیانات آیةالله جوادی آملی
