بدون تردید فصل امتحانات یادآور دغدغه ها و نگرانی هاست. این دغدغه ها و نگرانی ها محدود به دانش آموز نمی شود، بلکه فضای خانه و خانواده را نیز در بر می گیرد. گویی والدین و اعضای خانواده امتحان دارند. دانش آموز برای رهایی گاه به مطالعه بیشتر روی می آورد و گاه درس و کتاب را به کناری نهاده و در برابر آن ها سر تسلیم فرود می آورد و گاه به هر دوی این رفتارها می پردازد. والدین نیز برای رهایی گاه چاره جویی هایی را در پیش می گیرند و گاه با تذکرات مداوم دانش آموز را به خواندن درس ها و مطالعه بیشتر توصیه می کنند.
این سؤال بسیاری از والدین است که وظیفه آن ها در شروع فصل امتحانات چیست؟ آیا ضروری است والدین خودشان را درگیر مسایل درسی فرزندانشان کنند؟ یا بهتر است بی اعتنا و بی تفاوت فرزندانشان را به حال خود رها کنند؟والدین باید:
1) فضایی آرام‌بخش، شور آفرین و اطمینان بخش بیافرینند
قطعاً اصلی ترین وظیفه والدین ایجاد فضایی صمیمی، دلگرم کننده، فرح بخش و شورآفرین است. چنین فضایی درون محیط خانواده، دغدغه ها و نگرانی ها را به حداقل می رساند، امکان بروز استعدادها را میسر می سازد، توانایی های هوشی و عاطفی فرزندان را گسترش می دهد و فرزندان را مسئول و متکی به خود بار می آورد.
2) پرهیز از اختلافات خانوادگی در حضور فرزندان
فرزندان شما خواه ناخواه از اختلافات شما و همسرتان آگاه می شوند. سعی کنید این اختلافات را در حضور آن ها دامن نزنید. بیان اختلافات و بازگویی مجدد آن ها به همراه القاب تحقیر آمیز، جسم و روح فرزندتان را فرسوده می سازد. آزردگی خاطر و فرسودگی جسم و روح فرزندتان مجالی برای یادگیری دروس به آن ها نخواهد داد. سعی کنید در فصل امتحانات حتی الامکان همه مشکلات را به فرزندان منتقل نکنید. تلاش کنید مشکلات را با همه ابعاد و زوایای نگران کننده و طاقت فرسا به آنان بازگو نکنید.
3) امتحان دانش آموز، وظیفه دانش آموز است نه وظیفه والدین
والدین مسئولیت های خودشان را دارند و دانش آموز مسئولیت های خودش را دارد. امتحان جزو وظایف اوست. این وظیفه فرزند شماست که به موقع درس بخواند، تمرین حل کند و خود را برای امتحان کلاس و امتحان ترم آماده کند. شما وظایف دیگری دارید. بهتر است هر کسی به وظایف خودش بپردازد.
4) ارتباط خود را با مدرسه، معلمان، انجمن اولیا و مربیان بیشتر کنید
ارتباط هر چه بیشتر شما با مدرسه و معلمان باعث خواهد شد فرزندتان با دلگرمی بیشتری درس ها را دنبال کند. در ملاقات با معلمان و مشاوران از راهنمایی ها و توصیه های آن ها حداکثر استفاده را ببرید.
5) محدودکردن رفت و آمدهای خانوادگی
میهمانی رفتن و میهمانی دادن زیاد، وقت زیادی از شما و فرزندانتان خواهد گرفت. در فصل امتحانات، میزان رفت و آمدها را کم کنید.
6) تفریحات برنامه ریزی شده در فصل امتحانات را جایگزین سایر فعالیت ها کنید
درس خواندن طولانی و خسته کننده به سود فرزندتان نیست. تفریح هر چند تفریحات ساده نظیر گردش در فضای آزاد، کوه، پارک رفتن و… فواید زیادی برای شما و فرزندتان دارد. غالب این تفریحات هزینه های کمتری در مقایسه با یک میهمانی رفتن یا میهمانی دادن بر دوش شما می گذارد.
7) در برنامه های درسی فرزندتان دخالت نکنید
فرزندان شما بارها و بارها از معلمان، مشاوران و مدیر مدرسه توضیحات فراوانی شنیده اند. تاکیدهای بیش از حد، امر و نهی های مکرر، سرزنش، دستورات شما در موقعیت دشوار امتحانی از سوی فرزندتان به عنوان دخالت تلقی می شود. اگر فرزندتان تصمیم گرفته به میزان اندکی مطالعه کند، مطمئناً با امر و نهی شما همین میزان اندک مطالعه را نیز انجام نخواهد داد.
8) در فرصت های مناسب، فرزندتان را تایید و تشویق کنید
با تشویق و تایید فرزندتان حس عجیبی در وی رشد می کند. او احساس می کند که قدرت عجیبی پیدا کرده است. قادر است بیشتر مطالعه کند، تمرین کند، یاد بگیرد، یادگیری برایش جالب و شورانگیز خواهد شد. شما می توانید در لحظه ای که موفق به حل مسئله ای شده است، یا در حال مطالعه است و شما از در وارد می شوید، در لحظه ای که به پاکنویس مطالب درسی می پردازد و حتی لحظه ای که کتاب هایش را با نظم خاصی جمع و جور می کند، او را تحسین کنید. یک جمله کوتاه کافی است می بینم به دفتر و کتاب هایت سر و سامان داده ای، وقتی دیدم داری مطالعه می کنی خوشحال شدم. لحن گرم و صمیمی شما بر تایید و تشویق صد چندان می افزاید. سعی کنید احساس خودتان را به او بازگو کنید.
9) از تحقیر، سرکوب کردن و طعنه زدن جداً بپرهیزید
بدون هیچ تردیدی کلمات ناراحت کننده، طعنه آمیز و ریشخندکننده اجازه فعالیت های مفید را از فرزندتان سلب می کند. آیا شما خودتان حاضرید طعن، نیشخند و کلمات تحقیرآمیز بشنوید و با وجود این، کاری مثبت و سازنده انجام دهید. کاهش کلمات منفی و تحقیر آمیز باعث افزایش موفقیت فرزندتان خواهد شد.
10) شنونده صمیمی حرف ها و شکایت های فرزندتان باشید
همیشه اوضاع بر وفق مراد نیست. گاه دانش آموز از درسی تنفر دارد گاه نسبت به رفتار معلمی اعتراض دارد یا از یادگیری درسی عاجز است. در بیشتر این مواقع فرزندتان، راهنمایی های شما را نمی خواهد، او به دنبال گوش شنوایی است.
به دنبال آن است که کسی حرف هایش را بشنود و قضاوت نکند. او با درد دل کردن احساس سبکی خواهد کرد. در چنین موقعیت هایی به استقبالش بروید. از قضاوت کردن درباره حرف هایش جداً بپرهیزید. از توصیه کردن اجتناب ورزید. وظیفه شما فقط شنیدن است. حرف هایش را بپذیرید، سعی کنید احساس او را درک کنید، مطمئن باشید همه چیز به خیر و خوشی خواهد گذشت.
