وحشت در خواب؛ چرا نوجوان ناگهان در خواب دچار ترس می‌شود؟

یکی از مشکلاتی که ممکن است خیلی از والدین با آن رو به رو باشند، وحشت نوجوان در خواب است. گاهی اوقات نوجوان به دلایل مختلف ممکن است در زمان خواب دچار ترس و وحشت شدید شده و حتی شروع به فریاد یا جیغ زدن کند. چنین شرایطی بدون شک برای والدین هم ترسناک است و هم عذاب‌آور؛ به همین دلیل باید سریعا آن را حل کرد.

در این مطلب از مجله اینترنتی نوجوان‌ها می‌خواهیم نگاهی به دلایل وحشت در خواب در میان نوجوانان داشته باشیم. مهم‌ترین علل بروز این عارضه را بررسی خواهیم کرد و در کنار آن، راهکارهایی را برای رفع این مشکل در اختیار شما قرار خواهیم داد. اگر نوجوان شما نیز با چنین مشکلی دست و پنجه نرم می‌کند، این مطلب برایتان مفید خواهد بود.

وحشت در خواب چیست؟

اولین قدم برای پیدا راه‌حلی برای مشکل وحشت در خواب، باید بدانیم که اصلا مفهوم این عارضه چیست و چه زمانی برای نوجوان رخ می‌دهد. شناخت ماهیت این عارضه بدون شک بسیار کمک‌کننده خواهد بود. وحشت در خواب (Night Terrors) اصطلاحا به مواقعی گفته می‌شود که نوجوان در آن‌ها دچار ترس بسیار شدید شده، شروع به جیغ یا فریاد زدن می‌کند و حتی ممکن است به خودش بپیچد؛ همه این‌ها زمانی رخ می‌دهد که نوجوان در خواب است.

باید بدانید که نوجوان بعد از بیداری معمولا این حوادث را به یاد نمی‌آورد؛ درست برخلاف دیدن کابوس در خواب، به همین دلیل وحشت در خواب را می‌توان با کابوس دیدن متفاوت دانست. وحشت در خواب را می‌توان به مشکلات عمقی‌تری نظیر ژنتیک، استرس زیاد یا اختلال در خواب ربط داد.

مهم‌ترین علل وحشت در خواب چیست؟

همان‌طور که در بخش قبلی نیز به آن اشاره کردیم، علت وحشت در خواب ریشه‌های بسیار عمیق‌تری دارد و از کابوس دیدن بسیار جدی‌تر است. از جمله مهم‌ترین علل وحشت در خواب در میان نوجوانان، باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• مشکلات ژنتیکی

اگر یکی از اعضای نزدیک و درجه یک خانواده نوجوان دچار عارضه وحشت در خواب باشند، خیلی احتمال دارد که نوجوان نیز این مشکل را از آن‌ها به ارث برده باشد. ارتباطات ژنتیکی را می‌توان یکی از مهم‌ترین دلایل وحشت در خواب دانست، این دسته از اختلالات که مربوط به ژنتیک می‌شوند، در حقیقت واکنش‌های نورولوژیک مغز را تحت تاثیر قرار می‌دهند و در نهایت منجر به بروز چنین عوارضی می‌شوند.

• استرس و اضطراب شدید

از دیگر دلایل مهم وحشت در خواب می‌توان به استرس و اضطراب شدید اشاره کرد. استرس کارهای روزانه یا وقایع مهمی زندگی می‌تواند الگوی خواب را بر هم بریزد و در نهایت منجر به بروز وحشت در خواب شود. اختلال اضطراب نیز می‌تواند منجر به انگیختگی بدن در زمان خواب شود که آن نیز به نوبه خود می‌تواند احتمال بروز وحشت در خواب را افزایش دهد.

• کم‌خوابی یا خواب بی‌کیفیت و بی‌نظم

نداشتن خواب به اندازه کافی، خواب بی‌کیفیت یا خوابیدن بدون نظم و ساعت مشخص، از دیگر دلایل مهمی است که می‌تواند منجر به بروز وحشت در خواب شود. از آنجایی که نوجوانان با پا گذاشتن در این سنین به شب‌زنده‌داری و خواب کم نیز عادت می‌کنند، درست به همین دلیل بروز وحشت در خواب در آن‌ها احتمال بیشتری خواهد داشت. بر هم ریختن ساعت بدن را می‌توان با اصلاح ساعت خواب تنظیم کرد.

• مصرف برخی از داروها یا مواد مخدر

مصرف برخی از داروهای مخصوص اعصاب، به خصوص داروهایی که سیستم اعصاب مرکزی را تحت تاثیر قرار می‌دهد، می‌تواند احتمال بروز وحشت در خواب را افزایش دهد. داروهای ضداسترس و آرام‌بخش ممکن است چنین اثراتی داشته باشند. همچنین مواد مخدر و الکل نیز به نوبه خود می‌توانند گاه منجر به بروز وحشت در خواب شوند. ترک آن‌ها بدون شک می‌تواند وضعیت نوجوان را بهبود ببخشد.

• تب شدید یا ابتلا به بیماری

گاهی اوقات وحشت در خواب را می‌توان به برخی از بیماری‌ها نسبت داد؛ در زمان بیماری خواب نوجوان ممکن است بر هم بریزد، همین می‌تواند احتمال بروز وحشت در خواب را زیاد کند. همچنین تب با دمای بالا نیز می‌تواند روی اعصاب مرکزی نوجوان تاثیر منفی بگذارد و در کنار تغییر الگوی خواب، احتمال بروز عارضه وحشت در خواب را تا حد بیشتری بالا ببرد.

• مشکلات ذهنی و روانی

در نهایت، برخی از مشکلات روانی مانند PTSD (اختلال استرس پس از سانحه) را نیز می‌توان از جمله مهم‌ترین دلایل بروز وحشت در خواب دانست. با وجود داشتن این اختلال، نوجوان ممکن است وقایع تلخ گذشته را در قالب کابوس در ذهن خود مرور کند؛ این مشکل می‌تواند منجر به بالارفتن شدید اضطراب در نوجوان شده و در زمان خواب، وحشت در خواب را برای او به همراه داشته باشد.

کمک به نوجوان برای کاهش وحشت در خواب

حال که مهم‌ترین دلایل وحشت در خواب را در میان نوجوان‌ها دانستیم، بد نیست که راهکارهایی را برای پیشگیری از آن بخوانیم. انجام موارد زیر می‌تواند به نوجوانان کمک کند که خواب راحت‌تری داشته باشند و کمتر دچار وحشت شوند؛ البته در این میان نقش والدین و کمک آن‌ها نیز بسیار اهمیت دارد.

• روتین مخصوص قبل از خواب داشته باشید

داشتن یک روتین مخصوص قبل از خواب می‌تواند بسیار مفید باشد. با داشتن این روتین می‌تواند آرامش بیشتری برای خواب داشت و میزان استرس را کم کرد. برای داشتن این روتین، می‌توان موارد زیر را انجام داد:

• حداقل یک ساعت قبل از خواب از استفاده از گوشی یا دیدن تلویزیون پرهیز کنید.
• قبل از خواب از تکنیک‌های آرامش‌بخش و ریلکس کردن مانند مدیتیشن یا یوگا استفاده کنید.
• از فعالیت‌های شدید و هیجانی پرهیز کنید و در عوض کتاب بخوانید یا موزیک آرامش‌بخش گوش کنید.
• ساعت خواب دقیق داشته باشید و سعی کنید که هر شب سر همان ساعت بخوابید.

• استرس خود را مدیریت کنید

همان‌طور که پیش‌تر نیز خواندید، استرس و اضطراب یکی از مهم‌ترین علل بروز وحشت در خواب در میان نوجوانان بود. با استفاده از راهکارهای مخصوص مدیریت استرس، می‌توان از بروز این عارضه جلوگیری کرد. همچنین در این میان می‌توانید برای رسیدن به این هدف از راهنمایی متخصصان کمک بگیرید.

• مصرف کافئین را کاهش دهید

از دیگر دلایل بروز وحشت در خواب، کافئین است. کافئین می‌تواند منجر به بی‌خوابی شود و همین‌طور احتمال بروز استرس را زیاد کند. به همین دلیل کم کردن مصرف کافئین در روز و به‌خصوص قبل چند ساعت قبل از خواب، می‌تواند کمک زیادی به جلوگیری از وحشت در خواب کند.

• به دنبال ریشه‌های روانی باشید

چنان که در بخش‌های قبلی نیز به آن اشاره کردیم، خیلی از اوقات بروز وحشت در خواب می‌تواند به دلیل وجود مشکلات روانی عمیق‌تر باشد. با پیدا کردن این مشکلات و درمان آن‌ها، بدون شک می‌توان شانس بروز وحشت در خواب را نیز کاهش داد. کمک گرفتن از افراد متخصص و روانشناس‌ها در این میان می‌تواند بسیار مفید باشد.

• به متخصص مراجعه کنید

اگر راهکارهای درمانی بالا برای کاهش بروز وحشت در خواب چندان پاسخگو نبودند، همیشه می‌توانید به روان‌شناس و متخصصانی از این دست مراجعه کنید. روان‌شناس در جلسات تراپی می‌تواند وحشت در خواب را به صورت ریشه‌ای حل کند و در صورت لزوم نیز شما را به روانپزشک ارجاع داده و داروهای خاص برایتان تجویز کند.

کلام آخر

در این مقاله از مجله نوجوان‌ها برای شما از وحشت در خواب گفتیم. وحشت در خواب عارضه‌ای است که ممکن است برای بسیاری از نوجوانان رخ دهد و والدین را بسیار نگران کند. همچنین این عارضه در صورت عدم پیگیری و پیشگیری می‌تواند عوارض سنگینی را از نظر روانی برای خود نوجوان نیز به همراه داشته باشد.

در این مطلب مهم‌ترین علل بروز وحشت در خواب را بررسی کردیم و همچنین با راهکار پیشگیری و کنترل آن نیز آشنا شدیم. در نهایت بد نیست که نظر شما را نیز جویا شویم. آیا فرزند شما تا به حال با این عارضه مواجه شده است؟ تجربیات و دانش خود را در این زمینه با ما نیز به اشتراک بگذارید.

منابع

پیشنهاد مطالعه

۸ راهکار برای غلبه بر احساس ناامیدی

آنچه دیگرانجست و جو کرده اند:

• Egypt