چرا باید روزه بگیریم ؟ این سوال خیلی از نوجوان هاست. در این مطلب می خواهیم به این سوال پاسخ دهیم و درباره روزه و بهداشت جسمی و روحی صحبت کنیم. شاید تعجب کنید و بگویید بهداشت و روزه چه ارتباطی به روح انسان دارد ولی باید بگوییم که این موارد با هم مرتبط هستند.جدا از معنویات روزه داری، دانشمندان درباره مکانیزم و عملکرد بدن هنگام روزه بسیار تحقیق کرده اند.شاید شنیده باشید که کسی بعد از روزه گرفتن سلامتی از دست رفته خود را دوباره به دست آورد و یا این که بعضی معتقدند بعد از روزه گرفتن به طور کلی احساس شادابی و سلامتی می کنند.
چرا باید روزه بگیریم ؟
جواب کوتاه این سوال این است که با روزه گرفتن به بدن تان کمک می کنید خود را بازسازی کند.به این فکر کنید که وقتی می خوابید بدنتان مشغول چه کاری است. در واقع هنگام خواب، بدن ما مشغول ترمیم و بهبود شرایط ناشی از فعالیت های روزانه است. این فرایند به بدن و مغز شما کمک می کند تا روز بعد با انرژی روزتان را آغاز کنید.
فرایند بازیابی انرژی در طول شب به فاکتورهای زیادی وابسته است. یکی از این فاکتورهایی که بسیار در بازیابی انرژی موثر است، نخوردن غذا در هنگام خواب است. هضم کردن غذا انرژی زیادی مصرف می کند که هنگام خواب نیازی به مصرف انرژی نیست.حتما می توانید حدس بزنید یک ماه استراحت دادن به بدن چقدر می تواند در سلامتی بدن تان موثر باشد. در هنگامی که روزه هستید حواس پنج گانه شما قوی تر می شوند و احساس سبکی می کنید.
شاید اصطلاح «خود پایداری» را شنیده باشید. خود پایداری اشاره به مکانیزم تعادل و پایداری بدن دارد. این عوامل روی محیط داخلی و خارجی بدن تاثیر دارند. در هنگام استراحت و روزه، بدن بهتر می تواند شرایط «خود پایداری» را برای خود فراهم کند.
برطرف شدن احساس گرسنگی
برخی از شما نوجوانان ممکن است احساس گرسنگی کنید و به همین دلیل روزه گرفتن برایتان خوشایند نباشد اما باید متذکر شویم که احساس گرسنگی بستگی به عوامل روانی و فیزیکی دارد.احساس گرسنگی به دلیل فرستادن دستور گرسنگی توسط سلول های مغزی است که «مرکز اشتها» نام دارد.این سلول ها در هیپوتالاموس قرار دارند و سطح گلوکز خون را بررسی می کنند و در صورت پایین بودن سطح گلوکز به مغز دستور گرسنگی می دهند. در طول ساعات روزه، چربی بدن تبدیل به انرژی می شود و «مرکز اشتها» به طور موقت غیر فعال می شود و احساس گرسنگی کمتر به سراغ انسان می آید.
روزه به عنوان عبادتی که در قرآن آمده
گرچه تمام فروعات و جزئیات احکام در قرآن نیامده هم چنان که کیفیت نماز و تعداد رکعات آن در قرآن بیان نشده، امّا در مورد روزه باید گفت که مقدار ماه و روز آن در قرآن به طور روشن بیان شده است:
الف. شَهْرُ رَمَضانَ الَّذی أُنْزِلَ فیهِ الْقُرْآنُ … فَمَنْ شَهِدَ مِنْکُمُ الشَّهْرَ فَلْیَصُمْهُ … ، ماه رمضان چنان ماهی است که در آن قرآن نازل شده … پس آن که از شما این ماه را دریابد باید آن را روزه بدارد… و می دانیم که یک ماه، ۳۰ یا ۲۹ روز است.
ب. وَ کُلُوا وَ اشْرَبُوا حَتَّى یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الْأَبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّیامَ إِلَى اللَّیْلِ، بخورید و بیاشامید تا نمودار و جدا شود براى شما رشته سفید از رشته سیاه از فجر سپس روزه را تا شب به پایان رسانید.
روزه تمرین پرهیزکاری
یکی دیگراز حکمت های مهمّ روزه‌داری، ممارست و تمرین «پرهیزکاری» است. مسلمان با تمرین یک ماهه خود در ماه مبارک رمضان، از ارضای تمایلات نفسانی خودداری می‌کند تا به نفس خویش بقبولاند که توانایی ایستادگی در برابر کارهای ناروا را دارد.
به عنوان نمونه روزه‌دار، با نخوردن غذای حلال خود، تمرین می‌کند که به اموال دیگران دست‌درازی نکند. با نرفتن نزد همسر خویش، درک می‌کند که به ناموس دیگران نباید چشم طمع دوخت. با بستن زبان از دروغ بر خدا و پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) یاد می‌گیرد که هر کلامی را بر زبانش جاری نکند.مسئله تمرین تقوا و افزایش درجه آن را قرآن در آیه «روزه» به‌صراحت بیان کرده، پس از بیان وجوب روزه فرموده است: «لعلکم تتقون؛ شاید شما تقوا پیشه کنید.»
برخی از مردم عادت دارند بیشتر اوقات در مورد غذا صحبت کنند و این ربطی به این ندارد که در آن زمان گرسنه یا سیر هستند. برخی مردم در هنگام روزه نیز میل زیادی به غذا دارند. اما اکثر مردم احساس قوی در مورد چند ساعت پرهیز از غذا ندارند. برخی از مردم حتی از احساس سبکی آزادی که در هنگام روزه دارند لذت می برند. شایسته است است که به جای احساس گرسنگی این احساس رو در درونتان تقویت کنید که شما روزه هستید.
روزه بگیرید، گرسنه نباشید
تفاوت مهمی بین گرسنگی و روزه داری است. در واقع در هنگام روزه و پرهیز از غذا، بدن مواد مغذی و مورد نیاز بدن را از ذخیره قبلی جذب می کند و در این فرآیند نیاز بدن به مواد خاصی مشخص می شود اما تعریف گرسنگی فقط پرهیز از غذا و عدم استفاده از مواد مغذی به هر علتی است.
چرا در ماه رمضان باید روزه بگیریم؟
ماه مبارک رمضان یکی از بهترین ماه‌های خداوند است؛ اما چرا این ماه برای روزه گرفتن انتخاب شده است؟آیت‌الله مکارم شیرازی در تفسیر نمونه ذیل آیات 183 تا 185 سوره مبارکه «بقره» در بخش نکته‌ها به امتیاز ماه مبارک رمضان نسبت به سایر ماه‌ها اشاره کرده است که در ادامه متن آن را می‌خوانیم؛
این که ماه «رمضان» برای روزه گرفتن انتخاب شده به خاطر این است که این ماه بر سایر ماه‌ها برتری دارد، در آیه مورد بحث نکته برتری آن چنین بیان شده که قرآن ـ کتاب هدایت و راهنمای بشر ـ که «فرقان» است یعنی با دستورات و قوانین خود روش‌های صحیح را از ناصحیح جدا کرده و سعادت انسان‌ها را تضمین نموده است در این ماه نازل گردیده، و در روایات اسلامی نیز چنین آمده است: همه کتاب‌های بزرگ آسمانی «تورات»، «انجیل»، «زبور»، «صحف»، و «قرآن» همه در این ماه نازل شده‌اند.
امام صادق(علیه السلام) می‌فرماید: «تورات» در ششم ماه مبارک رمضان، «انجیل» در دوازدهم، «زبور» در هجدهم و «قرآن مجید» در شب قدر نازل گردیده است.
به این ترتیب، ماه رمضان همواره ماه نزول کتاب‌های بزرگ آسمانی و ماه تعلیم و تربیت بوده است، چرا که تربیت و پرورش، بدون تعلیم و آموزش صحیح ممکن نیست، برنامه تربیتی روزه نیز باید با آگاهی هر چه بیشتر و عمیق‌تر از تعلیمات آسمانی هماهنگ گردد، تا جسم و جان آدمی را از آلودگی گناه شستشو دهد.
در آخرین جمعه ماه شعبان پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) برای آماده ساختن یاران خود جهت استقبال از ماه مبارک رمضان، خطبه‌ای خواند و اهمیت این ماه را چنین گوشزد نمود:
ای مردم! ماه خدا با برکت، آمرزش و رحمت به سوی شما روی می‌آورد.
این ماه برترین ماه‌ها است.
روزهای آن برتر از روزهای دیگر، و شب‌های آن بهترین شب‌ها است، لحظات و ساعات این ماه بهترین ساعات است.
ماهی است که به میهمانی خدا دعوت شده‌اید و از کسانی که مورد اکرام خدا هستند به شمار می‌روید.
نَفَس‌های شما هم چون تسبیح، خوابتان چون عبادت، اعمالتان مقبول، و دعایتان مستجاب است.
بنابراین، با نیت‌های خالص و دل‌های پاک از خداوند بخواهید تا شما را در روزه داشتن و تلاوت قرآن در این ماه توفیق دهد، زیرا بدبخت کسی است که از آمرزش الهی در این ماه بزرگ محروم گردد.
با گرسنگی و تشنگی خویش در این ماه به یاد گرسنگی و تشنگی رستاخیز باشید، بر فقراء و بینوایان بخشش کنید، پیران خویش را گرامی دارید، به خردسالان رحمت آورید، پیوند خویشاوندی را محکم سازید.
زبان‌هایتان را از گناه باز دارید، چشمان خویش را از آن چه نگاه کردنش حلال نیست بپوشانید، گوش‌های خویش را از آن چه شنیدنش حرام است فرا گیرید بر یتیمان مردم شفقت و محبت کنید، تا با یتیمان شما چنین کنند…».
فیلم چراباید روزه بگیریم؟
- چگونه در ماه رمضان وزن خود را پایین بیاوریم؟
