چطور میشه یک برنامه ریزی خوب داشته باشم؟

پرسش

می خواستم بپرسم چه طور می شه یک برنامه ریزی خوب داشته باشم یا برای یک برنامه ریزی خوب چه چیز هایی رو باید در نظر بگیرم؟

پاسخ آقای مسگری، مشاور تحصیلی سایت

دوست من سلام اولین و مهمترین قدم  اینه که واقعا خودت بخوای که کاراتو با برنامه پیش ببری. برنامه ریزی خیلی سخت نیست ولی اجرای برنامه کار سختیه، خصوصا برای کسانی که عادت به این کار ندارند. حالا سعی کن که با توجه به این اصول، برای خودت برنامه ریزی کنی و بعدش هم اجرا: اصول برنامه ریزی: 1- برنامه باید به صورت مکتوب و تا حد امکان توسط خودمان نوشته شود؛ چرا خودمان؟ – ما از هر کس دیگری به توانایی درونی خودمان آگاهی داریم. – در بالا بردن تجربه و افزایش آگاهی ما موثر خواهد بود. البته یادمان نرود حتما از یک فرد خبره و آگاه مشورت بگیریم. 2- بازه زمانی یک هفته شاید مفیدترین نوع برنامه ریزی از نظر زمان است که بهترین بازده را دارد چون – برای آن ها که تحصیل می کنند برنامه ریزی باید منطبق با کلاس های درسی آن ها باشد و چون کلاس ها هفتگی برنامه ریزی می شوند پس شایسته است که برنامه ما هم به صورت هفته ای تنظیم شود. – این بازه، زمان مناسبی برای ارزیابی و پیداکردن ضعف های احتمالی است. – در عمل هم قابلیت اجرایی بهتری دارد. البته در برنامه هفتگی برنامه روزانه گنجانده می شود و از آن طرف این برنامه در راستای برنامه ریزی بلند مدت ما خواهد بود. شروع این بازه از صبح شنبه و انتهای آن جمعه در نظر گرفته می شود. 3- حداکثر سعی خودمان را بکنیم که برنامه ما بر اساس واقعیات موجود – توانایی های فردی، محدودیت های جانبی- بنا شود یکی از اشتباهات رایج به حساب نیاوردن این مولفه هاست و معمولا تخیل نویسی می شود. 4- برای افزایش زمان مطالعه و رساندن به سقف مورد نظر الزاما آهسته و پلکانی عمل کنیم. برای این کار ابتدا سطح پایه مطالعاتی خودمان را تعیین می کنیم یعنی این که در یک زمان مثلا یک هفته چند ساعت مطالعه می کنیم  حالا هفته ای 20تا 30 دقیقه به زمان مطالعه اضافه می کنیم. 5- در انتخاب دروس در جدول برنامه ریزی موارد زیر را رعایت کنیم: الف: انتخاب همزمان چند درس با هم به عبارت دیگر به جای مطالعه یک درس؛ روزانه حداقل 3 درس مطالعه شود، تک درسی ذهن را خسته می کند. ب: تنوع درسی یعنی در سبد درسی روزانه ما درس های خواندنی یا حفظ کردنی در کنار درس های درک کردنی و مفهومی وجود داشته باشد. در ضمن به یاد داشته باشیم که در ابتدای شروع برنامه درسی ساعات مطالعه درس های مفهومی بیشتر است و هر چه به کنکور نزدیک تر می شویم به تدریج ساعات دروس حفظ کردنی بیشتر شود. دلیل این کار هم بر می گردد به حفظ مطالب؛ مطالب درک کردنی دیرتر از ذهن ما می رود ولی مطالب حفظ کردنی فرارتر هست پس نزدیک کنکور را برای آن ها در نظر می گیریم. ج: ترتیب مطالعه روزانه؛ سعی کنیم در برنامه درسی روزانه دروسی که علاقه بیشتری داریم در ابتدا و انتهای برنامه درسی روزانه و درس یا دروسی که کمی مشکل داریم در میان آن دو باشد. در ابتدای دوره حواس ها پرت است و در انتهای دوره ذهن کمی خسته. د: تعادل درسی یا همان وزن درسی؛ هر درس بر اساس وزنی که دارد (در کنکور ضرایب هر درس) وقت گذاشته شود و مطاله شود اما نکته مهم اینه که همه درس ها الزاما باید خوانده شوند و هیچ درسی کنار گذاشته نشود. ه: یادمان باشد در برنامه ریزی درسی خود یک بسته زمانی 30 تا 45 روزه در انتهای دوره برای مرور هر آنچه خوانده ایم کنار بگذاریم. 6- استراحت و خواب: ارزش یک استراحت و یا خواب خوب کمتر از یک مطالعه مفید نیست. اگر منحنی یادگیری را بررسی کنیم می بینیم پس از یک اوج یادگیری به مرور با گذشت زمان با افت یادگیری مواجه می شویم و برای این که دوباره یادگیری را به نقطه مطلوب برسانیم الزامی است که به مغز استراحت دهیم. اگر ما بازه زمانی شروع یک مطالعه تا نیاز به استراحت را یک واحد مطالعه در نظر بگیریم: – توصیه شده طول مدت یک واحد مطالعه بین 75 تا 90 دقیقه باشد که البته در بین افراد مختلف کمی متغیر است و بدیهی است در طول هر واحد مطالعه بهتر این است که یک درس مطالعه شود. – مطالبی که در ابتدا و انتهای این واحد مطالعه قرار می گیرد بیشتر در حافظه می ماند. (این منافاتی با منحنی یادگیری ندارد.) – کلیات استراحت در نظر گرفته شده بر اساس واحد مطالعه به این صورت خواهد بود که بین دو واحد مطاله حدودا 15 دقیقه و هر سه واحد مطالعه 45 دقیقه و هر هفته مثلا نیمه دوم روز جمعه (نصف روز) و در بازه های زمانی بزرگ تر میزان زمانی بیشتری اختصاص می دهیم. انتخاب نوع کاری که برای استراحت در آن 15 دقیقه یا 45 دقیقه در نظر می گیریم کاملا با خودمان هست و شخصی است ولی قدم زدن، نفس عمیق کشیدن، نگاه به دور دست ها، ذکر گفتن، استفاده از تکنیک های آرامش بخش، دوش گرفتن، تلفن زدن، چند حرکت ورزشی و… هم می تواند یکی از انتخاب های مفید باشد و برای تعطیلات آخر هفته  می توان مسافرت های کوتاه تفریحی یا زیارتی، انجام ورزش مورد علاقه، دیدن مسابقه ورزشی با خانواده یا دوستان، دید و بازدید اقوام، زیارت قبور گذشتگان و … انجام شود. در وقت های استراحت کوتاه مدت؛ بازی رایانه ای، تماشای تلویزیون و گوش کردن به آهنگ های تند علاوه بر خستگی چشم و گوش تمرکز ذهنی و روال فکری مغز را به هم می زند. در مورد خواب هم معمولا خواب 6 تا 8 ساعت توصیه شده که بهتر است 5 ساعت آن متوالی و در شب صورت گیرد چون بدن ما از نظر بیولوژیکی به خواب شب نیاز دارد، یک ساعت خواب در شب مساوی چند ساعت خواب روزانه است، در ضمن سکوت شب به استراحت بهتر ذهن و جسم ما  کمک می کند. بهتر است از میزان خواب پایه خود کم نکنیم ولی اگر ناچار شدیم در مدت زمانی کوتاه باشد و به یک باره انجام نگیرد. 6- وقت آزاد یا جبرانی: برای بالا بردن مانور و قدرت انعطاف برنامه درسی حدود 10 % از زمان یک برنامه درسی برای وقت جبرانی در نظر می گیریم. این زمان برای هر روز و هر هفته جداگانه در نظر گرفته می شود زمان آن روزانه معمولا یک واحد مطالعه و در آخر هفته 2 تا 3 واحد مطالعه در نظر می گیرند. وقت آزاد حداقل دو کاربرد دارد: i ) اگر در درس یا دروسی از برنامه عقب ماندیم نباید نگران باشیم آن ها را در همان روز در وقت جبرانی مطالعه می کنیم یا اگر باز هم نرسیدیم در وقت جبرانی آخر هفته عقب ماندگی را جبران می کنیم. ii) اگر به هر دلیلی درس عقب مانده ای نداشتیم خوب چه بهتر حالا وقت آنست که درس هایی که کمی ضعیف تر هستیم و قبلا مشخص کرده ایم را مطالعه کنیم. 8- برای محصلین دانشگاه ها یا آموزشگاه ها برنامه ریزی باید بر اساس دروس روزانه آن ها صورت بگیرد یعنی مطالعه درسی که امروز در کلاس  تدریس شده؛ چون فرایند یادسپاری پس از 24 ساعت به سرعت کاهش می یابد و می تواند به فراموشی تا 75 درصد مطالب بیانجامد. فراموش نکنیم که بیشترین میزان فراموشی مربوط به 24 ساعت اولیه پس از یادگیری است. چند نکته درباره اجرای بهتر برنامه: 1- نظم در امور کلیدی ترین تضمین اجرای برنامه 2- تقسیم انرژی در کل دوره برنامه ریزی 3- صبر و شکیبایی 4- عدم تعطیلی برنامه حتی اگر چند ساعت یا روز از برنامه اجرا نشود.  تعطیلی برنامه خط قرمز ماست. برای خودمان و برنامه ای که ریختیم ارزش قائل شویم به هر بهانه ای برنامه را دور نزنیم و از زیر بار مسئولیت شانه خالی نکنیم. 5- خودمان را فقط با خودمان مقایسه کنیم با خودمان رقابت کنیم رقیب اصلی ما؛ خود ما هستیم، به دیگران کاری نداشته باشیم و اینکه دیگران چند ساعت می خوانند. 6- ایجاد نظام خود کنترلی یا خود ارزیابی و پاداش و تنبیه برای کوتاهی ها تنبیه و برای تلاش ها تشویق قرار بدیم. 7- ایجاد انگیزه درونی، انرژی مثبت، کسب آمادگی های روانی لازم قبل از مطالعه، شادابی، مثبت نگری، پشتکار و… در طول مسیر خیلی به ما کمک می کند. 8- و مهمترین قسمت کار اتکا و کمک از قدرت لایزال الهی این منبع بی پایان فیض و کرم هستی است.

موفق باشی

کاربران عزیز

شما می توانید سؤال خود را از طریق راه های زیر ارسال نمایید:

1- ارسال پرسش از طریق دیدگاه (کادر پایین صفحه)

2- ارسال پرسش به آدرس ایمیل info@nojavanha.com

3- ارسال پرسش به آیدی تلگرام @site_nojavanha