برای دوستداران طبیعت‌گردی، مواجه‌شدن با حیوانات وحشی و مهاجم اجتناب‌ناپذیر است و دیر یا زود اتفاق خواهد افتاد. خوشبختانه برخوردهای خطرناک در حیات‌وحش بسیار نادر هستند و در حقیقت احتمال خشمگین شدن سگ دست‌آموز همسایه و حمله‌ی آن به شما، بیشتر از حمله‌ی خرس یا پلنگ در جنگل است. رفتار حیوانات مهاجم غالبا قابل پیش‌بینی است و راه‌های زیادی برای متوقف کردن آن و رفع خطر وجود دارد.
به گزارش نشریه اینترنتی نوجوان ها به نقل از کجارو؛ بیشتر حیوانات مهاجم به جز گربه‌سانان، تمایلی به حمله‌ی بی‌دلیل و شکار انسان ندارند. درواقع تنها انسان است که با هدف تفریح و سرگرمی به ردیابی و تعقیب حیوانات می‌پردازد و شکار آن‌ها را نشانه‌ی قدرت و افتخار می‌داند. حیوانات تنها به دلیل ترس یا دفاع از خود و حریمشان به انسان حمله می‌کنند. اگر مورد حمله‌ی حیوانی مهاجم قرار گرفتید، جان شما در گروی مهار ترس و سرعت عمل است. خونسردی و تمرکز، باارزش‌ترین سرمایه‌های شما برای جان به در بردن از موقعیت‌های خطرناک هستند.
سگ
سگ‌ها از گذشته دور در خدمت انسان بوده‌اند و به همین دلیل رفتار و خلق‌وخوی آن‌ها کاملا شناخته‌شده است و به‌راحتی می‌توان یک سگ خشمگین را وادار به عقب‌نشینی و تسلیم کرد.معمولا سگ‌ها فقط برای دفاع از قلمروشان رفتارهای تهاجمی از خود بروز می‌دهند. رایج‌ترین موارد حمله سگ‌ها در هنگامی است که دوچرخه‌سوارها بافاصله‌ی کم از محدوده‌ی املاک خصوصی عبور می‌کنند و حیوان خانگی وفادار برای دور کردن متجاوزین، به تعقیب آن‌ها می‌پردازد. عکس‌العمل ناخودآگاه در قبال حمله‌ی سگ، فرار کردن است که این کار فرصت خوبی برای گاز گرفتن مچ پا به حیوان می‌دهد و گاهی نیز به گیر افتادن سگ در بین پره‌های دوچرخه و زخمی شدن دوچرخه‌سوار و سگ منتهی می‌شود.
واکنش مناسب و امن در چنین مواقعی، توقف ناگهانی است. با آرامش از دوچرخه پیاده شوید و از آن به‌عنوان سپری بین خود و حیوان مهاجم استفاده کنید. فریاد بزنید «نه» یا «برو» و با دست راه برگشت را به سگ مهاجم نشان دهید. در چنین مواقعی باید به‌سرعت تسلط وبرتری ذهنی خود را به حیوان اثبات کنید و با رفتار تحکم‌آمیز به حیوان تربیت‌شده نشان بدهید که از حد خود خارج شده است.
در تمام مدت با اعتمادبه‌نفس کامل رفتار کنید. به خاطر داشته باشید که مهاجم یک سگ اهلی است و بعد از چند هزار سال همزیستی و خدمت به انسان، اطاعت از دستورات شما برای این حیوان یک خصوصیت فطری محسوب می‌شود. این واکنش در ۹۰ درصد موارد، حداقل باعث توقف سگ مهاجم خواهد شد. بعد از نشان دادن این واکنش، درحالی‌که همچنان از دوچرخه به‌عنوان سپر استفاده می‌کنید، به‌آرامی از محل دور شوید. در بیشتر مواقع این کار شما به فروکش کردن خشم سگ منجر می‌شود.
خرس سیاه
بیشترین قربانیان حمله خرس‌های سیاه را نیز دوچرخه‌سوارها تشکیل می‌دهند. یک خرس سیاه را در نظر بگیرید که در میان بوته‌های جنگلی با آرامش مشغول خوردن میوه‌های وحشی است که درخشش نور خورشید منعکس‌شده از روی قسمت‌های براق دوچرخه و صدای تایرها، برایش مزاحمت ایجاد می‌کند. اگر بوته‌ها مانع فرار سریع حیوان شوند، ممکن است گمان کند که در تله افتاده است و هیچ‌چیز خطرناک‌تر از یک حیوان وحشی در بند نیست.
در چنین موقعیتی با آرامش و بدون هیچ حرکتی، صبر کنید که خرس سیاه راه فرار را پیدا کند که البته اصلا کار آسانی نیست. چراکه اولین واکنش غریزی انسان در مواجهه با خطر، سندروم فرار یا مبارزه است. در این شرایط انتخاب طبیعی شما و خرس هراسان، اجتناب از برخورد است و طبعا سعی خواهید کرد که به کمک دوچرخه به‌سرعت از محل دور شوید. این کار را نکنید چراکه در بیشتر مواقع خرس سیاه از دوچرخه سریع‌تر حرکت می‌کند.
به‌جای فرار کردن، از دوچرخه پیاده شوید و با لحنی آرام و صدایی واضح با خرس صحبت کنید. تأسف خود را از برهم زدن آرامش حیوان هیجان‌زده بیان کرده و در همین حین دوچرخه را بین خود و خرس حائل کنید. در این حالت می‌توانید سر جای خود بایستید یا به‌آرامی عقب‌نشینی کنید. خرس‌های سیاه معمولا از دور شدن سریع خطر، بدون مبارزه و درگیری خوشحال می‌شوند.
گاهی اوقات خرس سیاه در مقابله با خطر روی دوپای عقبی خود بلند می‌شود که این کار به آن اجازه می‌دهد شمارا بهتر ببیند و بوی شما را بهتر استشمام کند. خرس‌ها حس بویایی بسیار حساسی دارند که صد برای قوی‌تر از بویایی سگ است ولی حس بینایی آن‌ها به این اندازه قوی نیست. هرچند مطمئنا تا زمانی که شما خرس را می‌بینید، خرس هم شما را می‌بیند.
اگر خرس روی پاهای عقب خود بلند شد، باز هم به حرف زدن و عقب‌نشینی آرام ادامه بدهید. اگر مسیری سربالایی در نزدیک شما هست، از آن استفاده کنید. با این کار به‌احتمال‌زیاد خرس گزینه آسان‌تر یعنی فرار را انتخاب خواهد کرد زیرا برای این حیوان سنگین‌وزن، تعقیب هدف در سربالایی مشکل است.
در مواقع بسیار نادر مثل وقتی که بین یک خرس مادر و توله‌اش قرار گرفته‌اید، حیوان خشمگین با گوش‌های خوابیده و دهان باز، سرش را پایین می‌آورد و صدایی مشابه پارس کردن ایجاد می‌کند. بیشتر وقت‌ها این حرکات صرفا نوعی نمایش برای ترساندن شما هستند. به عقب‌نشینی آرام ادامه بدهید. دویدن بزرگترین اشتباه ممکن است و تظاهر به مردن نیز مانع حمله‌ی خرس سیاه نمی‌شود!
در تمام مدت برخورد استفاده از دوچرخه به‌عنوان سپر، اقدامی عاقلانه است. اگر خرس به شما نزدیک شد، سعی کنید با فریاد زدن، ایجاد سروصدا و پرتاب سنگ‌های کوچک آن را متوقف کنید. اگر به شما حمله کرد با تمام قوا و در صورت امکان، حفظ خونسردی با حیوان خشمگین مبارزه کنید. در بهترین حالت، ترفندهایی که تاکنون به کار برده‌اید، از شدت گرفتن درگیری جلوگیری می‌کنند و قبل از وخیم تر شدن اوضاع، خرس سیاه از شما دور خواهد شد. در مناطقی که زیستگاه خرس هستند، در صورت امکان به‌صورت گروهی دوچرخه‌سواری کنید. تعداد نفرات بیشتر باعث وحشت خرس می‌شود.
خرس خاکستری
گشت‌وگذار با دوچرخه در زیستگاه خرس خاکستری (گریزلی)، فعالیتی بسیار خطرناک است. دوچرخه سریع و ساکت حرکت می‌کند و به همین دلیل ممکن است ناگهان با یک خرس خاکستری بهت‌زده روبرو شوید که متوجه نزدیک شدن شما نشده است. چنین برخوردهای هیچ‌وقت عاقبت خوشی در پی ندارند چراکه بهت‌زدگی خرس خاکستری می‌تواند فورا به خشم و واکنش تهاجمی تبدیل شود.
اگر به هر دلیلی اصرار به عبور از زیستگاه خرس‌های خاکستری با دوچرخه دارید، این کار را به‌صورت گروهی انجام بدهید. علاوه بر این در مسیرهای پرپیچ‌وخم با سرعت زیاد حرکت نکنید و قبلی از هر پیچ کمی سروصدا ایجاد کنید. بعضی از دوچرخه‌سوارهای کهنه‌کار در مسیرهای خطرناک با بستن یک زنگوله‌ی بزرگ به دوچرخه، دائما حضور خود را به حیوانات وحشی اعلام می‌کنند.
اگر خرس خاکستری شما را تعقیب می‌کند تا قبل از اینکه واقعا را شما نگرفته خودتان را به زمین نیندازید. اگر مجبور شدید به مردن تظاهر کنید، خود را به پهلو و در حالت جنینی روی زمین نیندازید. به رو دراز بکشید، دست‌هایتان را پشت گردن به هم قلاب کنید و تا جایی که ممکن است وزن خود را بر روی قسمت‌های میانی بدن متمرکز کنید تا خرس نتواند شما به پشت برگرداند. این کار می‌تواند جان شما را نجات بدهد. ممکن است خرس چند بار با پنجه به شما ضربه بزند و یا حتی شما را به‌آرامی گاز بگیرد ولی به‌احتمال‌زیاد بعدازاینکه مطمئن شد خطری برایش ندارید، شمارا رها خواهد کرد.
گربه های وحشی
شیر کوهی، پلنگ و سایر گربه‌های وحشی، شکارچی‌هایی مهاجم هستند و در صورت تحریک شدن، به انسان حمله می‌کنند. البته این حیوانات معمولا از انسان کوچک‌تر هستند و می‌توان با واکنش مناسب آن‌ها را فراری داد. می‌توانید از یک ویژگی انسان که بیشتر حیوانات از آن بی‌بهره هستند یعنی توانایی ایجاد صداهای مختلف، استفاده کنید.
با فریاد، غرش، جیغ و کلا هر نوع صدای بلند و دیوانه‌واری که حنجره قادر به تولید آن است، حیوان مهاجم را بترسانید. دوچرخه را روی سرتان بالا ببرید و جست‌وخیز کنید. تا جای که ممکن است، خود را بزرگ و تهدیدآمیز نشان بدهید. مستقیم در چشمان حیوان مهاجم نگاه کنید و اجازه ندهید شما را به وحشت بیندازد. معمولا گربه‌های وحشی با مشاهده‌ی این رفتار عقب‌نشینی کرده و نهایتا فرار می‌کنند.
غاز و قو
پرنده‌های بزرگ و تندخو مثل غاز و قو، می‌توانند لذت و تفریح یک روز خوب در طبیعت را به‌کلی از بین ببرند. قدرت منقار این پرندگان به حدی است که حتی می‌تواند استخوان‌های انسان را در هم بشکند. غاز و قو فقط در صورتی حمله می‌کنند که تحریک شوند یا جوجه‌هایشان در معرض تهدید قرار بگیرند. اولین راهکار برای جلوگیری از تهاجم این پرندگان، نزدیک نشدن به آن‌هاست.
حمله‌ی این پرندگان معمولا بسیار سریع انجام می‌شود و فرصت واکنش نشان دادن به شما نخواهد داد. ولی پایین آوردن سر و بال‌های گشوده و کمی متمایل به عقب ، نشانه دهنده‌ی تصمیم قطعی آن‌ها برای حمله است. با دیدن این علامت، اگر با دوچرخه هستید از آن به‌عنوان سپر استفاده کنید وگرنه با بیشترین سرعت ممکن از محل فرار کنید.
مار سمی
مارهای سمی در حالت طبیعی جانورانی مهاجم نیستند ولی اگر به هر علتی باعث غافلگیری یک مار شوید، واکنش آن برق‌آسا و مرگبار خواهد بود. به‌جز مار زنگی که با به ارتعاش درآوردن حلقه‌های شاخی رو دمش، حضور خود را اعلام می‌کند، سایر مارهای سمی به‌محض احساس خطر، سر خود از زمین بلند کرده و آماده‌ی حمله می‌شوند. این حرکت به معنای آخرین اخطار است و برای پرهیز از خطر، باید آن را جدی بگیرید. در این موقعیت اگر خیلی به مار نزدیک بودید، با یک پرش سریع از آن فاصله بگیرید و بعد هم به عقب‌نشینی ادامه بدهید. مارهای سمی فقط به‌اندازه‌ی طول بدنشان خود را پرتاب می‌کنند که معمولا بیشتر از ۱ متر نیست و افراد بزرگ‌سال این فاصله را با یک جهش معمولی طی می‌کنند.
اگر در هنگام روبهرو شدن با مار، راه گریزی نداشته باشید، تنها گزینه‌ی پیش رو صبر کردن است. اگر در فاصله امنی نسبت به مار هستید، با خیال راحت روی زمین بنشینید و صبر کنید تا مار از بی‌خطر بودن شما مطمئن شود و محل را ترک کند. اگر عجله دارید، می‌توانید با پرتاب سنگ و چوب، مار را فراری بدهید. دقت کنید که سنگ‌ها به مار اصابت نکند چراکه این کار باعث افزایش خشم و تحریک آن به حمله می‌شود.
سایر حیوانات مهاجم
همیشه بهترین گزینه در برخورد با حیوانات وحشی مهاجم مثل راسو، سگ آبی، گوزن و …، عقب‌نشینی آرام و دادن فرصت به آن‌ها برای فرار است. با احتیاط و خونسردی، می‌توانید از همه‌ی برخوردهای خطرناک در حیات‌وحش اجتناب کنید و در آغوش طبیعت، گشت‌وگذار لذت بخشی داشته باشید.
منبع: REI
یک پاسخ
عالی بود ممنون