تصور کنید شما و همه هم کلاسی هایتان به جز یک نفر، به مهمانی دعوت شده اید. به نظر شما آن یک نفر اگر متوجه شود که تنها کسی بوده است که به مهمانی دعوت نشده، چه احساسی خواهد داشت؟ احتمالا غمگین، عصبانی، ناامید و یا خجالت زده می شود.یکی از مهم ترین مهارت هایی که به شما در درک احساسات و عواطف دیگران کمک می کند، هوش هیجانی ((emotional intelligence (EQ) است.
درک احساسات دیگران به ما کمک می کند تا روابط بهتری داشته باشیم و در هر زمان واکنش مناسبی نشان دهیم و در زندگی اجتماعی موفق باشیم. برای رسیدن به چنین درکی، باید چند مورد به ویژه شخصیت را در نظر گرفت.
شخصیت های مختلف را بشناسید
اگر بدانید که هر فردی چه نوع شخصیتی دارد، می توانید بهتر او را درک کنید. به رفتار افراد، واکنش های آنها، به زبان بدن آنها و به آنچه می گویند توجه کنید. فراموش نکنید که شرایط، تجربه ها و حال کنونی افراد در نحوه برخورد و واکنش آنها در هر موقعیتی اثرگذار است.
به نیازهای افراد توجه کنید
هنگامی که شخصیت یک فرد را می شناسید می توانید پاسخ بهتری به او بدهید و بدانید که در هر زمان باید چه گفت و یا چه کار کرد. برای مثال، افراد برون گرا از صحبت و گذران وقت با دیگران لذت می برند. پس سعی کنید به آنها توجه کنید و با آنها رفتار دوستانه داشته باشید. با افراد دقیق، مستقیم صحبت کنید و نکات اصلی را مد نظر قرار دهید. در مقابل افراد ناسازگار فراموش نکنید که ممکن است از هر سخن شما یک شرایط دشوار بسازند، پس از قبل به آنچه قرار است بگویید فکر کنید.
به تفاوت ها احترام بگذارید
همواره در نظر داشته باشید که انسان ها متفاوت فکر می کنند و ویژگی های متفاوتی دارند. حتی افرادی با شخصیت های مشابه نیز براساس پیشینه و تجربیات متفاوتشان، رفتار و افکار متفاوتی از یکدیگر دارند. به این تفاوت ها احترام بگذارید.یک راه عالی برای رسیدن به چنین درکی، برخورد با افراد مختلف و کسب تجربه است، همچنین مطالعه و کسب اطلاعات در خصوص افراد، شخصیت ها، فرهنگ ها، باورها و ارزش های مختلف بسیار به شما کمک خواهد کرد.
هم رایی و یکدلی خود را تقویت کنید
این کار به معنی قرار دادن خودتان به جای دیگران است. با چنین کاری شما می توانید درک کنید که افراد چه احساسی دارند و به چه چیزی نیاز دارند. فکر کنید که اگر شما در موقعیت آن فرد بودید چه احساسی داشتید. برای تقویت این مهارت نیاز به مطالعه، تمرین و تجربه دارید. به مرور زمان شما به راحتی می توانید با دیگران همدردی کنید. برای مثال هنگامی که یک فیلم می بینید یا یک کتاب می خوانید سعی کنید خود را در جایگاه شخصیت آن داستان قرار دهید و او را درک کنید.
شخصیت خود را کشف کنید
خودشناسی به شما کمک می کند تا دیگران را راحت‌تر درک کنید. برای مثال اگر بدانید که خودتان شخصیتی برون گرا دارید متوجه خواهید شد که هم کلاسی شما مغرور و یا خودخواه نیست، بلکه او یک شخصیت درون گرا دارد و صرفا روحیه‌اش با شما متفاوت است.
تعصبات خود را بررسی کنید
گاهی اوقات فهم دیگران به دلیل عقاید و تعصباتی که دارید (که از قضا ممکن است باورهای اشتباهی باشند) برایتان دشوار است. ممکن است شما دچار کلیشه ها شده باشید و به همین دلیل فکر کنید که همه افراد مشابه یکدیگر هستند. همچنین گاهی اوقات این احتمال وجود دارد که بدون داشتن اطلاعات کافی قضاوت زود هنگام داشته باشید. در هر دو حالت شما نمی توانید به خوبی دیگران را درک کنید. سعی کنید نگاه گسترده تری به مسائل داشته باشید و به دیگران با همه ویژگی های منحصر به فردشان احترام بگذارید.
مجتبی ناطقی:
راه هایی برای بالابردن هوش هیجانی نوجوانان
سلام خانم دکتر من پسرم یکیو دوس دارم و ما نمیتوانیم هم دیگرو ببینیم فقط چت میکنیم و او خیلی ناراحت و پریشونه من میخوام درکش کنم و بهش عشقو نشون بدم میشه لطف کنید راحلشو بهم بگید
دوست خوبم
دلیل این همه گریه و ناراحتی او چه هست؟ شاید اگر دلیل را بدونیم بهتر بتونی تصمیم بگیری که چه کار کنی. ممکن است برای جلب محبت و توجه بیشتر ناراحتی می کند یا ممکن است به توجه و درک تو نیاز ندارد و لازم است از یک فرد متخصص کمک گرفته شود و ... پس اول کمی درباره علت ناراحتی هایش فکر کن و سعی کن متناسب با آن تصمیم بگیری.
حالا اگر همچنان به درک و همدلی تو نیاز است و نمی دانی چطور به صورت پیام متنی این احساس را بیان کنی فقط کافی است این کار ها را انجام دهی:
بگو خوشحالم میتونم به حرفت گوش بدهم،
اگر به کمک بیشتری نیاز داری بیا فکر کنیم چطور کمک بگیریم،
به نظرت لازمه من کار خاصی انجام بدهم مثلا با مادر تو صحبت کنم یا له یک بزرگتر اطلاع بدهم،
دوست داری به یک مشاور مراجعه کنی،
چطوره امروز سعی کنیم بخش مثبت ماجرا را پیدا کنیم و تو کمتر غصه بخوری،
از اینکه غمگین هستی حال خوبی ندارم، بیا ببینیم چطور میشه این موضوع را حل کنی یا حال بهتری داشته باشی
و …
سلام من یه دختر۱۹سالم ادم کم حرفی هستم.دیگرانو درک میکنم ولی چون کم حرفم بلد نیستم چطوری تو‌مشکلات طزف مقابلمو اروم کنم چطوری حال و‌هواشو عوض کنم میشه کمکم کنید
پاسخ خانم دکتر سلیقه دار :
دوست خوبم
چقدر خوبه که دوست داری موثر باشی و در ایجاد حال خوب برای اطرافیانت شراکت کنی. قبل از هر چیز بگم که مراقب باش در این باره زیاده روی نکنی باید حواست باشد که حال خودت برای خوب شدن حال دیگری بد نشود یا زیادی در فشار قرار نگیری.
دوم اینکه تلاش کن جملات و کلمات را به زبان بیاوری که نشان دهد حال دیگران را درک میکنی مثلا بگو میتونم درک کنم که ناراحت هستی و .. این برای خودت هم خوب است که گزیده گویی و حرف زدن و استفاده از کلمات را تمرین کنی.
علاوه بر حرف زدن، نشستن کنار طرف مقابل، گرفتن دستان، نگاه کردن، گوش دادن، سر تکان دادن هم تاثیر خوبی دارد تا فرد رنج و غمش کمتر شود.
گاهی هم لازم است برای کمک به او کارهای دیگری انجام شود مثل تماشای فیلم یا غذا خوردن با هم و … که در کاهش حس بد تاثیر دارد.