توصیف رنگ برای نابینایان در نگاه اول شاید کاری نشدنی باشد. همه افراد بینا از روز اول رنگ ها را دیده اند و آنها را به ذهن سپرده اند اما فردی که نابیناست و هیچ وقت هیچ رنگی را ندیده چطور می تواند آن را در ذهنش مجسم کند؟ چطور می شود رنگ ها را برای نابینایان توصیف کرد؟
با این توضیح که بسیاری از رنگ ها به کمک بو، صدا و احساسات با هم مرتبط می شوند، در این مطلب، چگونگی توصیف رنگ ها برای افراد نابینا را دنبال می کنیم.
توصیف رنگ با استفاده از لمس کردن اشیاء
وسیله یا شیء خاصی را که همیشه رنگی خاص دارد در دست فرد نابینا قرار دهید و بگوِیید که چه رنگی است. این کار می تواند مفید باشد. برای مثال به فرد نابینا تکه ای چوب یا پوست درخت داده و یا اجازه دهید زمین را لمس کند. بعد بگویید این اشیاء قهوه ای هستند.
وقتی می خواهید رنگ آبی را برای فرد نابینا توضیح دهید، کاسه ای را آب کنید، دستش را داخل آب قرار دهید و بگویید آبی که دست تو در آن است به دلیل کم حجم بودن آبی کم رنگ و تقریبا بی رنگ است اما اگر حجم آب به اندازه اقیانوس ها و یا رودخانه ها باشد آبی پررنگ است.
برای توضیح رنگ قرمز، گرما را مثال بزنید و این گونه شرح دهید که گرما مانند آتش، شعله شمع یا اجاق گاز داغ، قرمز است. یا اگر احساس خجالت و شرمساری کرده اید، رنگ گونه شما قرمز می شود. با این روش می توانید بسیاری از رنگ ها را برای شخص نابینا توصیف کنید.
توصیف رنگ برای نابینایان با استفاده از بوها و مزه ها
مزه ها و بوها نیز با رنگ خاصی می توانند همراه باشند. شما این گونه توصیف کنید که غذاهای تند و فلفلی اغلب قرمز هستند. هم چنین میوه هایی مانند گیلاس، توت فرنگی و تمشک نیز قرمزند.پرتقالی را به دست فرد نابینا بدهید و بگویید آن را بو کند، مزه کند و بعد رنگ نارنجی را توضیح دهید. همین کار را با موز و لیمو انجام دهید و زرد را توصیف کنید. برای توضیح سبز، کاسه سالاد را جلوی فرد نابینا قرار دهید تا هم بو کند و مقداری از آن را تست کند و بعد بگویید خیار و کاهو رنگشان سبز است. این روش می تواند در توصیف رنگ مفید واقع شود.
چطور صداها قادر به توصیف رنگ ها هستند؟
صداهای خاص نیز با رنگ های خاصی همراه هستند. برای مثال، توضیح دهید که صدای آژیر ماشین پلیس، آتش نشانی و آمبولانس قرمز است و نشانه خطر و هشدار به مردم است. یک ویژگی رنگ قرمز این است که قدرت جذب بالایی دارد.
صدای جریان آب یا امواج دریا آبی است. رنگ آبی آرام و زیباست. برای توصیف رنگ برای نابینایان آن ها را کنار رودخانه یا ساحل دریا ببرید و بگویید که خوب گوش کنند. رنگ آبی آرام و زیباست و به همه آرامش می دهد.
برای توصیف صدای سبز شخص نابینا را به جنگل یا پارک ببرید و بگویید به صدای پرندگان گوش کند که لا به لای درختان و برگ سبز و شاخ و برگ ها آواز می خوانند. صدای پرندگان مردم را به یاد جنگل و درخت و سرسبزی می اندازد.
رنگ ها چگونه احساس هیجان را در شما ایجاد می کنند؟
افراد معمولا در شرایط روحی و روانی خاص با رنگ ها ارتباط برقرار می کنند. مطالعات بسیاری روی ارتباط رنگ و احساسات انجام شده است که به مواردی از آن ها اشاره می کنیم. از این احساسات نیز می توانید برای توصیف رنگ برای نابینایان کمک بگیرید.
قرمز: معمولا رنگ خشم، هیجان و قدرت فیزیکی
نارنجی: گرما، امنیت، راحتی خیال و داشتن رفاه
زرد: شادابی، خوش بینی، اعتماد به نفس، دوست داشتن و گاهی ترس
سبز: تعادل، نوازندگی، هماهنگی، صلح و محیط زیست
بنفش: آگاهی معنوی، رمز و راز حقیقتی که اغلب با رویا همراه است و لوکس بودن
سیاه: تهدید، ظلم، کمال، دلفریبی، دلیری، جادو و غم
سفید: پاکیزگی، خلوص، پاکدامنی، عفت، سادگی و بی آلایشی
قهوه ای: افتادگی، خاکی بودن، واقع بینی، اعتبار و افسردگی
آموزش به کودکان نابینا
اگر فرزند نابینا در خانه دارید ویا معلم دانش اموز نابینایی هستید شیوه های زیر می تواند برای آموزش رنگ به آن ها مفید باشد.
1. هرگز از صحبت در مورد رنگ ها نترسید.
صحبت در مورد رنگ برای فرزند شما ناراحت کننده نیست، حتی اگر در ابتدا برای شما آزاردهنده باشد. اگر فرزند شما هرگز رنگ را ندیده است،بازهم کنجکاو است که بداند رنگ چیست.بنابراین از این کنجکاوی برای آموزش او استفاده کنید.
2. در مکالمات روزانه از نام رنگ ها استفاده کنید
به او بیاموزید که همه اجسام واشیا در جهان رنگی دارند. می توانید بگویید: “اینم یک سیب قرمز خوشمزه” یا “دستکش های پشمی سبز و زیبای خود را بپوش.” هنگامی که معلم می پرسد: “کت شما چه رنگی است” فرزند شما با افتخار می گوید: “آبی است!”
3. رنگ به عنوان مکمل اطلاعات
“رزها قرمز هستند، بنفشه ها آبی هستند . . .” حتی اگر کودکی که هرگزبینایی نداشته است نمی تواند رنگ را به همان شیوه درک کند، اما می تواند یاد بگیرد که اشیا در جهان چه رنگی هستند.
4. عواطف و احساسات را با رنگ ها همراه کنید
با ارتباط دادن رنگ به سایر حواس به کودک خود کمک کنید تا رنگ را درک کند. شما ممکن است قرمز را به عنوان رنگی تند و جیغ توصیف کنید. سفید به عنوان صاف و آرام؛ سیاه مانند براق؛ یا آبی مانند نت های یک ساکسیفون. یک وبلاگ نویس نابینا یک بار نوشت: زرد رنگی غنی است، مانند نور خورشید روی صورت شما.
5. ظرافت های رنگ را برای بعد ذخیره کنید.
ظرافت های رنگ را وقتی کودک کمی بزرگ تر شد می توانید برایش توضیح دهید. مثلا بگویی سیب می تواند سبز و یا قرمز باشد. آسمان بنسبت به آب و هوا می تواند آبی یا خاکستری باشد. آب در یک لیوان بی رنگ (شفاف) است، اما اقیانوس “آبی” به نظر می رسد.
6. توضیح دهید که برخی رنگ ها درکنارهم خوب به نظر می رسند، برخی دیگر نه.
به فرزندتان کمک کنید تا لباس‌هایی را که رنگ هایشان در کنارهم خوب هستند، کنار هم قرار دهد و به او بگویید چه رنگ‌هایی دارند. بعداً وقتی او لباس‌هایش را انتخاب می‌کند،می توانند رنگ ها را بهتر درک کند.
- عینکی که اشیاء را برای نابینایان به حرف می‌آورد
- عینک موزیکال ویژه نابینایان، راهنمایی برای درک فاصله و رنگ اشیاء
