شغل کارشناس بهداشت محیط یکی از حوزه‌های مهم و حیاتی در حفظ سلامتی انسان‌ها و حفاظت از محیط زیست است. افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، مسئولیت‌های گسترده‌ای را بر عهده دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به نظارت بر کیفیت هوا، آب و خاک، پایش و ارزیابی عوامل شیمیایی، فیزیکی و بیولوژیکی محیط زیست، ارائه راهکارها برای کنترل آلودگی و حفاظت از منابع طبیعی اشاره کرد.
کارشناس بهداشت محیط باید دارای دانش فنی و علمی قوی در زمینه‌های بهداشت عمومی، زیست‌شناسی، فیزیک و علوم محیط زیست باشد. او باید توانایی تحلیل داده‌ها و ارائه راهکارهای مناسب برای بهبود وضعیت بهداشت محیط را داشته باشد. همچنین باید توانایی برقراری ارتباط با سایر نهادها و ارگان‌ها به منظور همکاری در اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های بهداشت محیط را داشته باشد.
تعریف شغل:
کارشناس بهداشت محیط عبارت است از مطالعه و برنامه ریزی در زمینه ارتقاء سطح بهداشت عمومی با استفاده از روش های فنی و تکنولوژی مناسب جهت بهسازی محیط و ارتقاء سطح سلامت افراد جامعه.
رسته یا گروه شغلی:
بهداشتی- درمانی
شرح وظایف و مسؤلیت های اصلی:
- بازدید و بررسی وضع بهداشتی تأسیساتی که با بهداشت محیط ارتباط دارند.
- اجرای استانداردهای بهداشت محیط و رسیدگی به شکایات واصله در این زمینه
- نظارت بر وضع بهداشتی مراکز توزیع و فروش مواد غذایی و انجام نمونه گیری از آن ها جهت آزمایش
- شرکت و همکاری در مبارزه با اپیدمی ها و تأمین بهداشت محیط به هنگام بروز سوانحی مانند سیل و زلزله
- همکاری و ارائه مشورت های بهداشتی به دستگاه های اجرایی، تدوین برنامه های آموزشی
- بررسی احتیاجات و کمک به آموزش دانشجویان
- اظهار نظر در مورد نقشه ها و طرح های مربوط به تأسیسات بهداشتی
- انجام آزمایشات میکروبیولوژی و نظارت بر کلیه طرح های بهداشت محیط
- مطالعه و بررسی روش های جدید عملیاتی به منظور بازده بهتر و تهیه دستور العمل های عملیاتی و آماری
- نظارت بهداشتی و صدور دستورات بهداشتی در کارخانه ها
- تبدیل ضایعات و کنترل کیفی فرآورده های شرکت در تهیه بودجه و تنظیم کلیه امور مربوط به اداره کل بهداشت.
مدارک تحصیلی مورد نیاز:
لیسانس و فوق لیسانس ترجیحا در یکی از رشته های بهداشت محیط، مبارزه با حشرات، بهداشت عمومی، بهداشت صنعتی و علوم آزمایشگاهی و…
شرایط محیط کار:
فضای سر پوشیده یا سرباز
وسایل و ابزار مورد نیاز برای انجام دادن کارشناس بهداشت:
وسایل مهندسی جهت طراحی، تصفیه آب، فاضلاب و کنترل آلاینده های هوا
خصوصیات جسمانی و توانایی های بدنی لازم:
سلامت جسمانی، توانایی بدنی لازم جهت انجام مأموریت ها و سفرهای شغلی، هماهنگی دست و پا و سرعت عمل.
معلولیت های بی اثر در انجام دادن شغل:
با معلولیت یک چشم و یک گوش فرد می تواند در این شغل انجام وظیفه نماید.
خصوصیات روانی و توانمندی های لازم:
هوشمندی و قدرت درک بالا، دقت و تمرکز حواس، خلاقیت و ابتکار، توانایی رهبری و مدیریت.
رغبت های مورد نیاز برای انجام دادن شغل:
علاقه به بهداشت مردم و محیط زیست و علاقه به کار با داده ها.
ویژگی های شخصیتی( عاطفی،اجتماعی و رفتاری) لازم:
عاطفی، توانایی سرپرستی، نظارت و رهبری فعالیت ها، رفتار اجتماعی مطلوب، سازگاری با دیگران، قدرت تجزیه و تحلیل و قضاوت.
محل های اشتغال و استخدام:
محل های استخدام دولتی، کلیه واحدهای بهداشت محیط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سازمان های آب و فاضلاب، شهرداری ها، ادارات مسکن و شهرسازی و محل های استخدام خصوصی شامل کلیه شرکت های مهندسان مشاور در زمینه بهداشت محیط زیست است.
جنبه های مالی و حقوقی:
در بخش های دولتی تابع نظام هماهنگ پرداخت حقوق و مدرک تحصیلی است. همچنین با انجام مأموریت ها و عملیات میدانی به حقوق و مزایای افراد افزوده می شود.
شرایط ارتقاء:
شرایط ارتقاء با ادامه تحصیل در مقاطع مختلف مانند فوق لیسانس و دکتری امکان پذیر است.
ارتباط های شغلی:
کلاً فعالیت های بهداشتی از جمله بهداشت محیط با دیگر مشاغل به ویژه مشاغل وابسته به تهیه، توزیع و فروش مواد غذایی و محیط زیست ارتباط دارد و بایستی جهت داشتن راندمان قابل قبول با دیگر مشاغل و سازمان ها هم ، هماهنگی لازم را داشته باشد.
مطلوبیت ها و محدودیت ها:
مطلوبیت های کارشناس بهداشت محیط:
خدمت به سلامت مردم، بهداشت جامعه و محیط زیست.
محدودیت های کارشناس بهداشت محیط:
برای خانم ها در بعضی قسمت ها محدودیت وجود دارد و برای افرادی که آشنایی به عملیات میدانی نداشته باشند، مشکل آفرین خواهد بود.
اتحادیه،انجمن و تشکیلات حرفه ای وابسته به شغل:
انجمن متخصصان محیط زیست ایران، انجمن بهداشت ایران، انجمن کوهستان
آینده شغل:
به دلیل مشکلات مربوط به محیط زیست در آینده نه چندان دور، این شغل یکی از مشاغل مورد نیاز خواهد بود.
مراحل و جریان یک روز عادی برای شغل:
بستگی به محیط شغلی دارد.می تواند از بازدید و بررسی وضع بهداشتی تآسیسات کارخانه ها و صدور دستورات بهداشتی و نظارت مراکز توزیع و فروش مواد غذایی، انجام آزمایش های میکرو بیولوژی تا نظارت بر کلیه طرح های بهداشت محیط و….را شامل شود.
محل و راه های کسب اطلاعات بیشتر درباره شغل:
مراجعه به دانشکده های پیرا پزشکی و مصاحبه با استادان و دانشجویان این رشته.
توصیه و پیشنهاد های لازم برای داوطلبان ورود به این شغل:
لازم است افراد آشنایی کامل با مراحل انجام کارهای بهداشتی و محیط زیست از جنبه های نظری و عملی پیدا نمایند و علاقه وافری به سلامت انسان و حفظ محیط زیست داشته باشند.
یک پاسخ
به نظر من این رشته آینده بسیار خوبی دارد چون به علت فعالیتهای بشر در زمین ودریا هوا همه جا دارد آلوده می شود ولازم است کارشناسانی برای جلو گیری از این همه آلودگی حضور داشته باشند مثلا دریا در همین چابهار خودمان چقدر کثیف شده وپدران ما میگویند قبلا چقدر تمیز بوده وماهی فراوان داشته