کم رویی در میان دانش آموزان خردسال شایع تر از بزرگسالان است. بسیاری از بزرگسالانی که خود کم رو نیستند با برنامه ریزی بر کمرویی دوران کودکی خود غلبه کرده اند اما کم رویی درمیان بخش قابل ملاحظه ای از جمعیت بزرگسالان ادامه دارد.
دکتر سعیدی (جامعه شناس واستاد دانشگاه تهران) در زمینه رابطه سن و اضطراب اجتماعی اعتقاد دارند، به دلیل وارد شدن ما به عصر اطلاعات و شکسته شدن مرزهای فیزیولوژیکی، نوع اضطراب ها نیز در سنین مختلف تغییر کرده است. از یک سو وجود اطلاعات زیاد در هر زمینه ای و از سوی دیگر در دسترس بودن آن برای تمامی سنین، میزان اضطراب در سنین مختلف را افزایش داده است.
به نظر آقای دکتر بهرامی (متخصص تحلیل رفتار)، جوانانی که هویت و بلوغ اجتماعی آن ها در حال شکل گیری است، بیش تر در معرض اضطراب اجتماعی و کم رویی قرار دارند.
اضطراب اجتماعی و کم رویی در زنان دو برابر مردان روی می دهد البته نسبت بیش تری از مردان خواهان کمک برای (مداوای) این اختلال هستند.
دکتر حسین کاویان (دکترای تخصصی روانشناسی بالینی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران) و دکتر سیدعلی احمدی ابهری (روان پزشک و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی) شیوع اختلال های اضطرابی را طی پژوهشی بررسی کرده اند. در این پژوهش تعداد یک هزار و ۷۰ نفر از ساکنان شهر تهران بین سنین ۲۰ تا ۶۴ سال به صورت خوشه ای در آزمون سرند اضطراب (پرسش نامه اضطراب) شرکت کردند. این دو متخصص در نتایج پژوهش خود عنوان کرده اند: شیوع انواع اختلال های اضطرابی در میان زنان دو تا سه برابر مردان بوده و همچنین میزان اضطراب در جمعیت کل زنان (موارد هنجار و ناهنجار) بیش از جمعیت کل مردان است. در مقایسه با مردان، شیوع اضطراب فراگیر در زنان نزدیک به سه برابر، هراس ۴ برابر، وسواس فکری و عملی ۵/۳ برابر، اختلال پس از ضربه استرسی بیش از سه برابر و آسیمگی دو برابر است.
روانشناسان در مورد آمار بالاتر اضطراب زنان بر این باورند که: زنان به علت نداشتن شرایط یکسان اجتماعی در جامعه، بیش تر در معرض ابتلا به افسردگی و اضطراب قرار دارند و ۶۰ درصد این اضطراب ها در زنان و مادران به صورت علایم جسمانی و بیماری بروز می کند. در حقیقت بسیاری از دردهــای جسمانی آن ها منشأ روانی داشته و ناشی از اضطراب بالای آن ها است.
دکتر سعیدی (جامعه شناس و استاد دانشگاه تهران) در مورد چرایی دو برابر بودن میزان اضطراب اجتماعی در زنان می گوید: «این امر می تواند به علت تغییر صحنه زنان از محیط خانه به محیط جدید کار باشد. علت دیگر آن می تواند فشارهای موجود در محیط جامعه باشد که محیطی مردانه است. این واقعیت را نمی توان انکار کرد که محیط کار و محیط جامعه محیطی جدی و مردانه است و زنان در ورود به این محیط (و همچنین اطلاعات زیادی که بنابر حضور در عصر اطلاعات کسب کرده اند) ناخودآگاه اضطراب بیش تری را نیز حس می کنند. شاید این اضطراب به خاطر مقبول واقع شدن باشد. اگر دقت کنید، زنان در محیط کار ناخودآگاه جدیت بیش تری به خرج می دهند، محافظه کار شده و سخت گیرتر به نظر می رسند.
در حقیقت می توانیم بگوییم نقش محیط را در زمینه افزایش اضطراب اجتماعی زنان بسیار پررنگ بدانیم البته خصوصیات روحی آن ها نیز بی تأثیر نیست».
دکتر بهرامی (متخصص تحلیل رفتار متقابل) علت را این گونه بیان می کند: «محیط جامعه و نبایدهای تربیتی در زنان، در بالا بودن آمار بالای اضطراب اجتماعی آنان، بسیار مؤثر است».
پیامدهای اضطراب
متأسفانه اضطراب علت اصلی بسیاری از مشکلات جسمی و روحی است و در اکثر اوقات نیز به این علت اصلی و منشأ بی توجهی می شود. به طور مثال:
▪ در شرایط اضطراب شدید بخش حاشیه ای مغز، هیپوتالاموس یعنی ترموستات بدن را فعال می کند. هیپوتالاموس با صدور واکنش جنگ یا گریز سیستم دفاعی و ایمنی بدن را از کار می اندازد، در این شرایط، امکان تکثیر سلول های سرطانی بیش تر می شود. پزشکان به دلایل مستند می دانند که سیستم دفاعی سرکوب شده به سلول های سرطانی امکان رشد می دهد.
▪ اضطراب باعث ایجاد یا تشدید بیماری های قلبی، زخم معده و افزایش قند خون می شود.
▪ دکتر «حسام»، روانپزشک و عضو آکادمی روانپزشکان اروپا معتقد است: «علت ۶۰ درصد موارد شب ادراری کودکان بحران های روحی مانند ترس، اضطراب و احساس ناامنی در طول روز است».
▪ اضطراب بر بسیاری از جنبه های عملکردی مانند توانایی ادراکی، یادگیری، حافظه، اشتها و خواب تأثیرات نامطلوبی می گذارد.
▪ شیوه زندگی محدود، نداشتن مهارت های سازگاری، نداشتن مهارت های اجتماعی، عزت نفس پایین، احساس ناتوانی و روابط پیچیده خانوادگی از جمله پیامدهای درازمدت اضطراب است.
در عصر حاضر ریشه بسیاری از بیماری های جسمی، اضطراب و نگرانی در هر زمینه ای است. متأسفانه پزشکی مدرن به این علت اصلی کمتر توجهی دارد.
بالا بودن آمار اضطراب اجتماعی در بین افراد و به خصوص زنان بهای گزافی برای جامعه خواهد داشت. به عقیده دکتر سعیدی (جامعه شناس و استاد دانشگاه تهران)، اگر مسؤولین و دولت با اصلاح معضلاتی که ایجادکننده این اضطراب هستند، راه کار اساسی برای مقابله با مشکل اضطراب اجتماعی نیاندیشند و آمار همچنان افزایش یابد، جامعه دچار مشکلات اساسی از جمله بحران هویت، پنهان کاری ها در سطح وسیع، کمبود اعتماد به یکدیگر و در نهایت از خود بیگانگــی جامعــــه خواهد شد. از سوی دیگر توجـــه به اضطراب اجتمــاعی و کم رویی بسیار اهمیت دارد چرا که اگر در سطح کلان نگریسته شود، این امر باعث شناخته نشدن استعدادهای بالقوه تمامی افراد در هر سطحی شده و در نهایت به ضرر کل اجتماع خواهد بود.
سایت روانشناسی
