چرا 9 شهریور؟
شاید بپرسید چرا 9 شهریور را به نام یوز ایرانی یا یوز آسیایی نامگذاری کردند؟ دلیل آن به ماجرای سال 1373 برمیگردد. زمانی که یک یوز مادر همراه با سه بچهاش برای خوردن آب به باغهای بافق آمده بود. مردم غیر بومی که با این حیوان آشنایی نداشتند شروع به حمله به آنها کردند و در اثر ضربات سنگ دو توله را کشتند.
تولهی دیگر برای مداوا به یزد و سپس به تهران منتقل شد اما او هم پس از نه سال جانش را از دست داد. این یوز کوچک «ماریتا» نام داشت و روز 9 شهریور به یاد ماریتا روز یوز ایرانی نامگذاری شده است.
ایران، تنها محل زندگی یوز آسیایی
ایران تنها کشور در قارهی آسیاست که یوز آسیایی در آن زندگی میکند. البته در گذشتهها یوزهای آسیایی در منطقهای وسیع از ایران و عربستان گرفته تا هند و ترکمنستان زندگی میکردند. اما امروزه تنها زیستگاه آنها در ایران است و گفته شده تعداد این یوزها هم بیش از 70 قلاده نیست.
چرا انسان یوزها را میکشد؟
باوری در عامهی مردم وجود دارد که فکر میکنند یوزپلنگها از حیوانات اهلی تغذیه میکنند. برای همین و برای حفظ دامها بسیاری از یوزها تا به حال به دست دامداران ناآگاه کشته شدهاند. اما یوزها از حیوانات اهلی مانند بز و گوسفند و شتر تغذیه نمیکنند. غذای آنها حیواناتی وحشی مانند قوچ و میش و پس از آن آهو و کل و نیز خرگوش است.
یوزپلنگ در عهد باستان
جالب است بدانید مُهری از هزارهی سوم پیش از میلاد در منطقهی میانرودان پیدا شده است که روی آن طرحی از پلنگ و مربی اوست. شاههای آشوری هم از یوزها برای شکار استفاده میکردند. جنگجویان صلیبی در سوریه و فلسطین از آهوهایی که یوزها شکار کردهاند صحبت میکردهاند. حتی آمده است که یکی از پادشاهان قرن پانزده میلادی که در ارمنستان حکومت میکرده گلههایی از یوزها داشته است.
همهی اینها نشان میدهد در سالهای دورتر یوزپلنگ آسیایی در کشورهای متفاوت قارهی ما زندگی میکرده است اما امروزه فقط ما حامی نسل این حیوان هستیم.
برای نجات جان یوزپلنگ آسیایی چه کار میتوانیم بکنیم؟
در مرحلهی اول باید آگاه باشیم. نه برای نجات نسل یوز ایرانی بلکه برای انجام هر کاری نیاز است که ابتدا آگاه باشیم. پس از آن میتوانیم به انجمنهای حمایت از حیوانات بپیوندیم و یا فعالیتهای آنان را دنبال کنیم تا ضمن فراگیری آموزشهای لازم در رفتار با حیوانات، از آخرین اخبار این حوزهها آگاه شویم.
وقتی به یکی از این انجمنها بپیوندید آنها شما را راهنمایی میکنند و راهکارهایی برای حفظ حیات وحش ارائه میدهند.
در قدم بعدی و پس از اینکه آگاه شدید باید در آگاه کردن اطرافیان کوشا باشید و آنها را با حیات وحش آشتی بدهید. به آنها بگویید زمین متعلق به همهی موجودات روی آن است و همانقدر که انسان از آن سهم دارد حیوانات و گیاهان هم سهم دارند.
اختصاصی نشریهی اینترنتی نوجوانها – یاسمن رضائیان